Osoby na wcześniejszej emeryturze, które urodziły się w 1953 roku, jeszcze mogą wystąpić o naliczenie nowej emerytury na bardzo korzystnych zasadach. Czas na złożenie wniosku upływa 11 stycznia 2021 roku.
1. Kto i do kiedy musi złożyć wniosek o emeryturę powszechną, by skorzystać z korzystnych zmian dla rocznika 1953 ?
Wniosek o przyznanie emerytury powszechnej – w celu skorzystania z nowych zasad jej obliczania –muszą złożyć osoby, które:
- urodziły się w 1953 r. (zarówno kobiety jak i mężczyźni),
- pobierały wcześniejszą emeryturę na wniosek, który złożyły przed 1 stycznia 2013 r. (niezależnie od tego, czy decyzja w sprawie emerytury została wydana przed tym terminem, czy po nim),
- nie miały ustalonej powszechnej emerytury.
Wniosek należy złożyć w ciągu 6 miesięcy od wejścia w życie nowych przepisów, czyli najpóźniej w poniedziałek 11 stycznia 2021 r.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych z urzędu (bez wniosku osoby zainteresowanej) ustali ponowie wysokość powszechnej emerytury osobie, która spełnia łącznie następujące warunki:
- urodziła się w 1953 r.,
- ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie wniosku, który złożyła przed 1 stycznia 2013 r.,
- ma ustalone prawo do powszechnej emerytury w wysokości pomniejszonej o kwoty pobranych wcześniejszych emerytur.
2. Jak sprawdzić czy wniosek o emeryturę powszechną został złożony?
Informacje dotyczące złożonego wniosku klienci mogą pozyskać podczas indywidulanych wizyt w salach obsługi klientów w każdej placówce ZUS lub u konsultantów Centrum Obsługi Telefonicznej pod numerem telefonu 22 560 16 00 i adresem e-mail cot@zus.pl. Złożenie wniosku o emeryturę powszechną kończy się wydaniem decyzji w sprawie, która – zgodnie z dyspozycją wnioskodawcy- jest przekazywana: w formie papierowej (odbiór osobisty bądź przez pełnomocnika albo pocztą tradycyjną) lub w formie elektronicznej poprzez PUE.
3. Co się stanie gdy wniosek o emeryturę powszechną zostanie złożony po ustawowym terminie, tj. po 11 stycznia 2021 r.
W przypadku złożenia po 11 stycznia 2021 r. wniosku o emeryturę powszechną przez ubezpieczonego urodzonego w 1953 r., który ma prawo do emerytury wcześniejszej, ustalonej na wniosek złożony przed 1 stycznia 2013 r. podstawa obliczenia emerytury powszechnej zostanie ustalona z zastosowaniem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. Oznacza to, że podstawa obliczenia emerytury powszechnej zostanie pomniejszona o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych.
4. Jaka grupa mężczyzn może skorzystać na zmianie przepisów?
Ze zmian w przepisach mogą skorzystać tylko Ci mężczyźni, którzy mogli przejść na wcześniejszą emeryturę przed ukończeniem 60 lat (przed 1 stycznia 2013 r.) np. górnicy, nauczyciele a także twórcy, którzy w zależności od rodzaju wykonywanej działalności, mogli przejść na emeryturę w wieku niższym niż 60 lat.
5. W jakim terminie ZUS wypłaci wyrównanie i czy każdy je otrzyma? Za jaki okres będzie to wyrównanie?
W przypadku osób, którym ZUS z urzędu ponownie ustali wysokość emerytury powszechnej lub renty rodzinnej decyzja o ponownym ustaleniu emerytury powszechnej lub renty rodzinnej zostanie wydana po 11 stycznia 2021 r. Kwoty wynikające z tej decyzji (wyrównanie) zostaną wypłacone w styczniowych i lutowych terminach wypłaty świadczeń, a jeżeli realizacja wypłaty w tych terminach nie będzie możliwa w najbliższym możliwym terminie wypłaty świadczenia.
Emerytowi zostanie wypłacone wyrównanie, jeżeli ponownie ustalona wysokość emerytury będzie wyższa od wypłacanej dotychczas. Kwotę wyrównania będzie stanowiła różnica między ponownie obliczoną emeryturą a wysokością dotychczasowego świadczenia za cały okres, w którym świadczenie było pobierane w niższej wysokości. Jeżeli emerytura powszechna będzie nadal świadczeniem mniej korzystnym od dotychczas wypłacanej emerytury wcześniejszej, to ZUS będzie kontynuował wypłatę świadczenia w kwocie dotychczas wypłacanej, a wyrównanie świadczenia nie będzie przysługiwało.
Emerytura w ponownie ustalonej wysokości będzie przysługiwać od dnia, od którego podjęto wypłatę emerytury powszechnej, a w przypadku gdy prawo do tej emerytury było zawieszone – od dnia, od którego mogłaby być podjęta jej wypłata.
6. Jakie tablice trwania życia zostaną przyjęte przy ponownym obliczaniu emerytury dla osób z rocznika 1953
Do ustalenia kwoty emerytury powszechnej w nowej wysokości zostanie przyjęte średnie dalsze trwanie życia przyjęte w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury lub w decyzji, którą podjęto jej wypłatę, jeżeli emerytura była zawieszona z tytułu kontynuowania zatrudnienia, a następnie zostaną uwzględnione kolejne zmiany wysokości świadczenia.
7. Czy należy złożyć wniosek do ZUS w sytuacji gdy w 2019 roku po wyroku TK była odmowa przeliczenia emerytury, bo minęło ponad 5 lat od doręczenia i sprawa trafiła do sądu?
Osoba, której ZUS wydał decyzję odmawiającą uchylenia decyzji przyznającej emeryturę powszechną, np. z powodu upływu 5 lat od dnia jej doręczenia, a która następnie złożyła odwołanie od tej decyzji do sądu nie musi składać wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury. W tym przypadku ZUS z urzędu (a więc bez wniosku osoby zainteresowanej) ustali ponownie wysokość jej emerytury powszechnej.
8. Czy osoba z rocznika 1953 która przechodziła z renty na emeryturę powszechną ma prawo do wyrównania?
Od 1 stycznia 2013 r. podstawa obliczenia emerytury powszechnej (składki emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji i zwaloryzowany kapitał początkowy zapisane na koncie ubezpieczonego) jest pomniejszana o wypłacone tzw. emerytury wcześniejsze. Podstawa emerytury powszechnej nie jest pomniejszana o pobrane renty. Wobec tego osoby urodzone w 1953 r., które z renty przeszły na emeryturę powszechną nie mają prawa do skorzystania ze zmienionych przepisów.
9. Co będzie zawierała decyzja? Czy będzie ogólna kwota wyrównania czy w podziale na poszczególne lata?
Decyzja będzie zawierać elementy wymagane przepisami prawa, w tym rodzaj świadczenia, sposób jego obliczenia, wysokość na datę nabycia prawa lub ustalenia ostatecznej wysokości (w przypadku zawieszenia wypłaty w związku z kontynuowaniem zatrudnienia) oraz wysokość na datę podjęcia wypłaty. W decyzji o ponownym ustaleniu wysokości świadczenia, będzie wykazana łączna kwota przysługującego wyrównania.
Anna Ilukiewicz
Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS
województwa warmińsko-mazurskiego
