Już po raz 7. w naszym mieście odbędzie się Gdański Tydzień Demokracji. W dniach 15-19 września zaplanowano, m.in. debaty z udziałem pisarzy, dyplomatów i samorządowców, warsztaty z dziennikarzami, oraz spotkania z ekspertami w obszarze demokracji i praw człowieka. Zainaugurowany zostanie również kolejny sezon Gdańskich Lekcji Obywatelskich, a miłośnicy czytelnictwa będą mogli odwiedzać Targi Książki. Sercem wydarzeń będzie Europejskie Centrum Solidarności. Hasłem tegorocznej edycji wydarzenia jest „Nie śpij, bo Cię przegłosują”.
Pierwsza edycja Gdańskiego Tygodnia Demokracji odbyła się we wrześniu 2016 roku z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza. Ideą wydarzenia są dyskusje, wykłady ekspertów i poszukiwanie rozwiązań dla aktualnych problemów. Wydarzenie nawiązuje do ustanowionego przez ONZ Międzynarodowego Dnia Demokracji, które przypada corocznie 15 września.
– „Nie śpij, bo Cię przegłosują” to hasło naszej akcji na rzecz zwiększenia frekwencji zbliżających się wyborów. Jednak wymiar tych słów, które 4 czerwca 1989 roku zmieniły bieg historii Polski, jest niezwykle uniwersalny, i właśnie o tym będziemy rozmawiać podczas Gdańskiego Tygodnia Demokracji. Bardzo zależy nam na kształtowaniu świadomych postaw obywatelskich i pielęgnowaniu pojęć, takich jak: demokracja, obywatelskość, prawa człowieka, współpraca i dialog – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – To ważne, aby wiedzieć, skąd czerpać informacje i jak je weryfikować, jak angażować się w procesy zmian i być świadomym obywatelem. Wiele punktów programu, jak np. Gdańskie Lekcje Obywatelskie skierowane są do dzieci i młodzieży, bo to właśnie od zaszczepienia wrażliwości i świadomości wśród młodszego pokolenia zależy nasza przyszłość. Przyszłość w społeczeństwie pełnym wzajemnego zrozumienia, tolerancji, przestrzegania praw człowieka i Konstytucji. Przyszłość, w której każdy obywatel zdaje sobie sprawę, jak ważna i cenna jest możliwość udziału w wyborach. Nie śpijcie, weźcie udział w Gdańskim Tygodniu Demokracji i największym święcie demokracji – wyborach 15 października – dodaje prezydent Gdańska.
Debaty, spotkania i warsztaty
Pierwszego dnia wydarzenia, w piątek, 15 września, zaplanowano Konwent Młodych Pomorzan. To warsztaty dla uczniów szkół ponadpodstawowych z całego Pomorza oraz debata z udziałem samorządowców. Dyskusja będzie dotyczyła demokracji w Polsce z perspektywy oczekiwań młodego człowieka, a także o znaczeniu wyborów w demokratycznym państwie.
W debacie „Europa bez Rosji? O przyszłości kontynentu”, wezmą udział eksperci z Niemiec, Polski i Rosji. Podejmą oni próbę odpowiedzi na pytania –jakie błędy polityczne popełniła Europa wobec Rosji i jak należy kształtować politykę wobec niej w przyszłości, czy jesteśmy wystarczająco solidarni z Ukrainą i czy demokratyczna Rosja jest możliwa?
Wśród słuchaczy tego punktu programu znajdzie się między innymi 20-osobowa grupa rosyjskich aktywistów społeczeństwa obywatelskiego, działających na emigracji w Polsce na rzecz zainicjowania demokratycznej przeobrażeń w swojej ojczyźnie.
Tego dnia zaplanowano również dyskusję pisarzy – gości Gdańskich Targów Książki, na temat stanu demokracji w Polsce, w której wezmą udział Cezary Łazarewicz, Inga Iwasiów, Anna Goc i Thomas Orchowski.
W sobotę, 16 września w Europejskim Centrum Solidarności najmłodsi, w wieku 5-10 lat, będą mogli dowiedzieć się czym jest Konstytucji RP i prawa dziecka. Odbędą się bowiem warsztaty edukacji obywatelskiej, które poprowadzą liderki projektu Kreatywna Pedagogika i autorki książki pt.: „Konstytucja dla dzieci” Agnieszka Tomasik, Magdalena Buda i Magdalena Łukasiak.
Gdańskie Targi Książki
Gdańskie Targi Książki to święto dobrej literatury: tej popularnej, nagradzanej, ale i niszowej, mniej znanej. Tegoroczna edycja, która odbędzie się w dnia 15-17 września w Europejskim Centrum Solidarności będą czasem spotkań autorskich i głośnych premier wydawniczych. To także okazja, by porozmawiać o literaturze i kulturze z pisarzami i pisarkami, wziąć udział w debatach, warsztatach i panelach dyskusyjnych. Królować będzie proza, poezja, reportaż, komiks, literatura dziecięca i młodzieżowa (young adult). Wstęp na targi oraz udział we wszystkich wydarzeniach literackich będą bezpłatne.
W programie m.in. spotkania autorskie z Rebeccą Makkai, Manuelą Gretkowską, Renatą Lis, Mikołajem Grynbergiem, Mariuszem Szczygłem, Wojciechem Tochmanem, Ingą Iwasiów, Przemkiem Witkowskim, Maciejem Siembiedą, Anną Goc, Cezarym Łazarewiczem, Svensem Kuzmisem, Małgorzatą Sobczak, Thomasem Orchowskim oraz Marcinem Matczakiem.
Gdańskie Lekcje Obywatelskie
Podczas Gdańskiego Tygodnia Demokracji zostaną zainaugurowane także Gdańskie Lekcje Obywatelskie. To projekt skierowany do młodzieży na każdym etapie edukacji. Zajęcia przygotowano dla przedszkolaków, uczniów szkół podstawowych, jak i ponadpodstawowych. Uczniowie wraz z zaproszonymi na lekcje gośćmi z gdańskiego samorządu będą podejmować ważne dla współczesnego świata tematy.
We wtorek, 19 września w Europejskim Centrum Solidarności, uczniowie i ich nauczyciele wysłuchają sześciu lekcji w formule szybkich wykładów. Po wykładach wezmą udział w warsztatach pogłębiających dotyczących zdrowia psychicznego młodzieży, samorządności młodych, mediów społecznościowych i dezinformacji. Udział w zajęciach wymaga rejestracji.
Warsztaty dla uczniów gdańskich szkół
W przestrzeni publicznej niezbędna jest merytoryczna debata o podstawowych wartościach, jakie przysługują obywatelom demokratycznego kraju, szczególnie tym młodym. W ramach Gdańskiego Tygodnia Demokracji, dziennikarze Gazety Wyborczej w dniach 18 i 19 września przeprowadzą lekcje w wybranych szkołach oraz warsztaty w ECS, w których wezmą udział uczniowie klas dziennikarskich. Młodzież będzie dyskutować na temat: równości, prawdy, lokalności, zastosowań dla mediów społecznościowych, zjawiska dezinformacji i dziennikarskiej wiarygodności.
7. Gdański Tydzień Demokracji. Program
15 września (piątek)
10.00-14.00 KONWENT MŁODYCH POMORZAN
WARSZTATY, DEBATA SAMORZĄDOWCÓW
Warsztaty dla uczniów szkół ponadpodstawowych z całego Pomorza, którzy będą dyskutować
o demokracji w Polsce z perspektywy oczekiwań młodego człowieka, a także o znaczeniu wyborów
w demokratycznym państwie. Szkolenie zakończy się debatą młodych ludzi z udziałem gości – samorządowców. Dyskutować będą między innymi:
- Monika Chabior, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania
- Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu
- Leszek Sarnowski, starosta sztumski
- i inni pomorscy samorządowcy
- gość specjalny: Piotr Maślak, dziennikarz TOK FM
rejestracja: Formularz rejestracyjny
miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium
______
14.00-15.30 EUROPA BEZ ROSJI? O PRZYSZŁOŚCI KONTYNENTU
DEBATA
Debata z udziałem ekspertów z Niemiec, Polski i Rosji, którzy podejmą próbę odpowiedzi na pytania –jakie błędy polityczne popełniła Europa wobec Rosji i jak należy kształtować politykę wobec niej
w przyszłości, czy jesteśmy wystarczająco solidarni z Ukrainą i czy demokratyczna Rosja jest możliwa?
Nadrzędnym pytaniem debaty jest pytanie o pokój w Europie. Rozmawiać będą:
- Rolf Nikel, niemiecki dyplomata, b. ambasador RFN w Polsce, b. z-ca kierownika Referatu ds. Europy Wschodniej, byłego ZSRR i Bałkanów w Urzędzie Kanclerza Federalnego
- Siergiej Lebiediew, mieszkający na stałe w Niemczech rosyjski dziennikarz, poeta i prozaik, laureat Nagrody im. Natalii Gorbaniewskiej, czyli nagrody publiczności Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus
- Paulina Siegień, dziennikarka i pisarka zajmująca się zagadnieniami dotyczącymi Europy Wschodniej, laureatka Nagrody Conrada
- moderacja: Kacper Dziekan, ekspert ds. Europy Wschodniej, ECS
wstęp wolny
miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, biblioteka
_______
18.00-19.30 DEMOKRACJA v. 2023
DEBATA PISARZY
Debata pisarzy, gości Gdańskich Targów Książki, na temat stanu demokracji w Polsce w roku 2023. Rozmówcy opisują otaczającą nas rzeczywistość w swoich książkach, a debata to rzadka okazja, aby ich posłuchać na żywo.
Rozmawiać będą:
- Cezary Łazarewicz, dziennikarz, publicysta, pisarz, działacz opozycji demokratycznej PRL, laureat Nagrody „Nike”
- Inga Iwasiów, poetka i prozaiczka, krytyczka literacka, aktywistka na rzecz praw człowieka,
a szczególnie na rzecz praw kobiet - Anna Goc, dziennikarka, reporterka, laureatka Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, autorka m.in. książki „Głusza” o osobach g/Głuchych
- Thomas Orchowski, dziennikarz radia TOK FM specjalizujący się w tematyce zagranicznej, autor książek reporterskich o Turcji i Cyprze
- moderacja: Jacek Kołtan, filozof, pełnomocnik dyrektora ECS ds. naukowych
wstęp wolny
miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium
________
15-17 września (piątek-niedziela)
10.00-17.00 GDAŃSKIE TARGI KSIĄŻKI
SPOTKANIA AUTORSKIE, DEBATY, WARSZTATY
m.in.: Mariusz Szczygieł / Inga Iwasiów / Wojciech Tochman / Marcin Matczak / Manuela Gretkowska / Tomasz Potkaj / Marcin Dymiter / Anna Goc / Przemysław Sadura i Sławomir Sierakowski /Aleksandra Boćkowska
- wstęp wolny
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności
- szczegółowy program: Gdańskie Targi Książki
____________
16 września (sobota)
11.00-11.45 KONSTYTUCJA DLA DZIECI
WARSZTATY DLA DZIECI
Warsztaty edukacji obywatelskiej dla najmłodszych. Liderki projektu Kreatywna Pedagogika i autorki książki pt.: „Konstytucja dla dzieci” Agnieszka Tomasik , Magdalena Buda i Magdalena Łukasiak poprowadzą zajęcia dla dzieci wieku 5-10 lat, podczas których opowiedzą o najważniejszych ideach Konstytucji RP i prawach dziecka.
- wstęp wolny
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, biblioteka
18 września (poniedziałek) – dwie lekcje w szkołach i warsztat w ECS prowadzone przez dziennikarzy Gazety Wyborczej
W przestrzeni publicznej niezbędna jest merytoryczna debata o podstawowych wartościach jakie przysługują obywatelom demokratycznego kraju, szczególnie tym młodym. Dziennikarze Gazety Wyborczej przeprowadzą w wybranych gdańskich szkołach warsztaty z uczniami klas dziennikarskich. Zaplanowano także warsztaty w Europejskim Centrum Solidarności.
- LEKCJA: Dziennikarstwo lokalne – użyteczność, ale i sprawczość. Jak możemy zmieniać świat wokół nas?
- LEKCJA: Media dla środowiska – rzetelność, a nie sensacja. Jak ustrzec się błędów w dyskusji o zmianach klimatu?
- WARSZTAT: Dezinformacja – jak odróżnić fake news od prawdziwej informacji?
19 września (wtorek) – jedna lekcja w szkole i dwa warsztaty w ECS prowadzone przez dziennikarzy Gazety Wyborczej
- LEKCJA: Stop dyskryminacji – rola i odpowiedzialność mediów w debacie na rzecz równości.
- WARSZTAT: Słowa mają moc – warsztat i wiarygodność dziennikarza. Jak napisać dobry tekst?
- WARSZTAT: Media społecznościowe w praktyce – jak skutecznie, ale i odpowiedzialnie budować swoją markę oraz zaangażowanie użytkowników.
19 września (wtorek)
9.00-13.00 GDAŃSKIE LEKCJE OBYWATELSKIE
MINI WYKŁADY DLA UCZNIÓW I NAUCZYCIELI
Inauguracja Gdańskich Lekcji Obywatelskich to już tradycja Gdańskiego Tygodnia Demokracji. Uczniowie i ich nauczyciele wysłuchają sześciu lekcji w formule szybkich wykładów. Po wykładach wezmą udział w warsztatach pogłębiających. Wykładowcami będą:
- Dominik Kuc, aktywista na rzecz edukacji, zdrowia psychicznego i równości
- Gabrysia Gładyszewska, działaczka społeczna zajmująca się tematami edukacyjnymi, feministycznymi oraz wspieraniem środowiska LGBTQ+
- Nina Katka, aktywistka na rzecz praw człowieka, radna Młodzieżowego Sejmiku Województwa Pomorskiego
- Adam August Michalik, prezes Fundacji Młodzieży „Activis”, redaktor naczelny kwartalnika „Młodzi
- o Polityce”
- Klara Nadolska, lekarka, działaczka społeczna, członkini fundacji „Niezamłodzi”
- Ola Żurańska, uczennica, aktywistka, wiceprzewodnicząca Młodzieżowej Rady Miasta Sopotu
Prowadzenie: Agnieszka Tomasik, Nina Katka i Michał Tyrawski, uczeń LO z Człuchowa, radny Młodzieżowego Sejmiku Województwa Pomorskiego
Tematy wykładów:
- Ja obywatel: moje, twoje, nasze. Tożsamość lokalna i globalna.
- Prawo – od Konwencji Praw Dziecka po prawa obywatelskie
- Przedsiębiorczość i sprawczość
- W świecie narracji: elementy edukacji medialnej
- Mam prawo mówić NIE! Od postawy asertywnej do nieposłuszeństwa obywatelskiego
- Razem dla dobra innych: wolontariat, organizacje obywatelskie, partie polityczne.
Tematy warsztatów: ZDROWIE PSYCHICZNE MŁODZIEŻY / SAMORZĄDNOŚĆ MŁODYCH / MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE W PRAKTYCE / DEZINFORMACJA / SŁOWA MAJĄ MOC
miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium, sale warsztatowe
rejestracja: Kreatywna Pedagogika
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku