Łęcze – wioska wiatru i podcieni

Drodzy Czytelnicy! Redakcja Gazety Bogaty Region wspólnie z pracownikami Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej ma przyjemność zaprosić do odkrywania bogactwa i uroku naszych okolic. Rozpoczynamy nową serię artykułów, w ramach której w każdym wydaniu będziemy eksplorować miejscowości Wysoczyzny Elbląskiej.

Od dziewiczych lasów po urokliwe zabytki, od lokalnych legend po niezwykłą przyrodę – nasza podróż będzie pełna niespodzianek i inspirujących historii. Chcemy zaprosić Was do odkrywania unikalnych miejsc, które czynią naszą Wysoczyznę Elbląską tak wyjątkową.

Dołączcie do naszej wyjątkowej podróży po Wysoczyźnie Elbląskiej i poznajcie jej ukryte skarby. Razem odkryjemy, dlaczego warto zakochać się w tym regionie każdego dnia.

Jedną z najstarszych i zarazem najciekawszych wsi Wysoczyzny Elbląskiej jest Łęcze. Malowniczo położone między Elblągiem a Tolkmickiem od wieków pobudzają wyobraźnie i zachwycają wędrowców, archeologów i krajoznawców. Nie bez powodu to właśnie w Łęczu znajdowało się schronisko turystyczne prowadzone przez Towarzystwo Krzewienia Turystyki Pieszej w Elblągu i Okolicy, które działało na tych terenach od 1905 roku.

Pierwsze ślady osadnictwa w Łęczu pochodzą z wczesnej epoki żelaza. Podczas badań archeologicznych odkryto tu wiele śladów osadniczych, cmentarzysk i wałów obronnych. Wiodącymi odkrywcami tych terenów byli archeolodzy-pasjonaci zrzeszeni w Elbląskim Towarzystwie Starożytności. Do dzisiaj możemy zobaczyć ślady ich działalności. m.in. na północny zachód od Łęcza w miejscu zwanym kiedyś „świętym miejscem” lub najczęściej „Grodziskiem Łęcze”. Znajduje się tam głaz informujący o badaniach prowadzonych przez wieloletniego prezesa Towarzystwa i wybitnego archeologa Roberta Dorra.

Mocą przywileju chełmińskiego lokowanych było od średniowiecza do końca XVIII w. aż 225 miast oraz 1364 wsie i wszelkiego rodzaju osady. 12 marca 1299 roku komtur elbląski Ludwik von Schippe nadał Łęczu akt lokacyjny, a w 1323 roku wieś otrzymała przywilej wybudowania gospody. Z początku XIV w. pochodzą także pierwsze wzmianki o kościele w Łęczu. Aktualna barokowa świątynia została wybudowana w 1746 roku. We wnętrzu zachował się m.in. ołtarz z 1753 roku.

W 1899 roku w Łęczu obchodzono jubileusz 600-lecia wsi. W trakcie uroczystości podkreślono szczególne stosunki i współpracę Łęcza z Elblągiem. Dawni łęczanie dokonywali zakupów w Elblągu, a z kolei elblążanie korzystali z uroków przyrody tego terenu, podobnie jak kupcy z Angielskiej Kompanii Wschodniej, którzy od końca XVI w. ze wzgórz Łęcza obserwowali statki swojej floty pływające po Zalewie Wiślanym (wówczas ze względu na konflikt króla Batorego z Gdańskiem, Anglicy ulokowali siedzibę kompanii w Elblągu).

Również i dziś mieszkańcy Łęcza starają się aktywnie promować walory miejscowości. We wsi prężnie działa koło gospodyń wiejskich oraz tętniące życiem Centrum Aktywności Lokalnej z bogatą ofertą warsztatów i zajęć. A zatem kierunek Łęcze!

KRAINA BUKA – POBIERZ APLIKACJĘ I RUSZAJ W TEREN!
Wysoczyznę Elbląską polecamy zwiedzać przy pomocy aplikacji Kraina Buka. To idealny przewodnik dla wszystkich aktywnych turystów chcących poznać urokliwe miejsca i zakątki Wysoczyzny Elbląskiej. Aplikacja pokaże najciekawsze miejsca, zabytki, pomniki przyrody i inne okoliczne atrakcje do odkrycia w trakcie urlopu lub wolnego weekendu.

Zeskanuj kod QR, by pobrać aplikację na swój telefon.

CO WARTO ZOBACZYĆ W ŁĘCZU?

We wnętrzu barokowego kościoła zachował się m.in. ołtarz z 1753 roku. (Fot. Zygmunt Gawron)

1. KOŚCIÓŁ PARAFIALNY: PW. NAJŚWIĘTSZEGO SERCA JEZUSOWEGO
Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z około 1300 roku. Aktualna barokowa świątynia została wybudowana w 1746 roku. We wnętrzu zachował się m.in. ołtarz z 1753 roku.
W 1881 r. dostawiono murowaną wieżę, a rok później umieszczono na niej nowy zegar. W 2008 r. ukończono całkowity remont kościoła.

Pozostałości zabytkowego wiatraka górują nad wsią na wysokości prawie 147 m n.p.m. (Fot. Zygmunt Gawron)

2. RUINY WIATRAKA
Łęcze nazywane są wioską wiatru i podcieni. Ten trafiony temat przewodni Łęcze zawdzięcza m.in. wiejącym tu silnym wiatrom oraz pozostałościom po zabytkowym wiatraku górującym nad wsią na wysokości prawie 147 m n.p.m. Pierwszy wiatrak powstał w tym miejscu około 1800 roku
i był konstrukcji drewnianej typu holenderskiego.

Po osiemdziesięciu pięciu latach zasłużoną drewnianą konstrukcję zastąpiono murowaną trzykondygnacyjną budowlą z obrotową kopułą co pozwalało na ustawienie skrzydeł wiatraka prostopadle do kierunku wiatru.

Pozostałości zabytkowego wiatraka górują nad wsią na wysokości prawie 147 m n.p.m. (Fot. Zygmunt Gawron)

3. DOMY PODCIENIOWE
W 1830 roku w Łęczu, które były wówczas częścią Prus przeprowadzono separację gruntów rolnych. Chłopstwo zostało zwolnione z pańszczyzny, zamieniono system zagospodarowania ziemi uprawnej z trójpolówki na płodozmian. Miało to bezpośredni wpływ na krajobraz Łęcza i układ zabudowy wsi. Na przełomie XIX i XX w. rozpoczęto budowę murowanych domów podcieniowych. Dzięki opisom słynnego Eugena Gustava Kerstana, doktora teologii i pastora ewangelickiego wiemy, że w 1925 roku w Łęczu znajdowało się aż piętnaście domów podcieniowych. Dziś zachowało się jedynie kilka.

Kamil Zimnicki,
Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej

Artykuł pochodzi z najnowszego wydania Gazety Bogaty Region. Chcesz zobaczyć resztę artykułów?

Kliknij i zobacz wersję e-wydania Gazety Bogaty Region

Poprzedni artykułNagroda im. prezydenta Pawła Adamowicza trafiła do Stowarzyszenia Ambasada Demokracji Lokalnej w Zavidovići
Następny artykułJacek Nowiński pozostanie dyrektorem Biblioteki Elbląskiej
Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze Najczęściej oceniane
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze