W cyklu „Środa z profilaktyką” Narodowy Fundusz Zdrowia zachęca do profilaktyki chorób mózgu.
Alzheimer to zwyrodnieniowa choroba mózgu, która nieodwracalnie niszczy jego komórki nerwowe. Stanowi najczęstszą przyczynę otępienia
u osób powyżej 65 roku życia.
– Dokładna przyczyna choroby Alzheimera jest nadal nieznana – podkreślają specjaliści Narodowego Funduszu Zdrowia – Uważa się, że jest spowodowana nieprawidłowym gromadzeniem się białek w komórkach mózgowych i wokół nich, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia się liczby przekaźników chemicznych (zwanych neuroprzekaźnikami) zaangażowanych w wysyłanie wiadomości lub sygnałów między komórkami mózgowymi. Poziom jednego neuroprzekaźnika, acetylocholiny, jest szczególnie niski w mózgach osób z chorobą Alzheimera.
Alzheimer zaczyna się wiele lat przed pojawieniem się objawów. Pierwszymi objawami mogą być problemy związane ze wzrokiem lub mową niż z pamięcią.
Pierwsze objawy, które mogą oznaczać chorobę Alzheimera:
- zaburzenia pamięci – częste powtarzanie pytań, zapominanie, problemy z przypomnieniem niedawnych wydarzeń;
- zaburzenia językowe – trudności w odnajdywaniu słów, ograniczenia w rozumieniu mowy;
- zaburzenia wzrokowo-przestrzenne – trudności w rysowaniu, pisaniu, zmiana pola widzenia, niewielkie zaburzenia poruszania się;
- zaburzenia wykonawcze – trudności przy robieniu zakupów, zarządzaniu pieniędzmi, błędy w liczeniu, problemy z oceną sytuacji oraz brak dbałości o higienę osobistą;
- zaburzenia ruchowe – drżenie spoczynkowe, sztywność mięśni (zespół parkinsonowski), zaburzenia postawy ciała, spowolnienie ruchowe
- zmiany osobowości – apatia, drażliwość, obojętność, depresja.
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania:
- Cukrzyca.
- Niewłaściwy wskaźnik masy ciała – BMI.
- Niski poziom wykształcenia.
- Wysokie ciśnienie krwi (140–160/90-100 mmHg) lub niskie ciśnienie krwi (<100 / <60 mmHg).
- Urazy głowy.
- Wysoki poziom homocysteiny (jeden z aminokwasów).
- Niska aktywność umysłowa.
- Stres.
- Depresja.
Profilaktyka:
Ryzyko rozwoju choroby Alzheimera mogą zmniejszyć zmiany w trybie życia:
- rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu;
- stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety i utrzymywanie prawidłowej masy ciała (na stronie NFZ dostępne są darmowe plany żywieniowe);
- zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia i kontrolowanie ciśnienia krwi;
- niedopuszczenie do rozwoju cukrzycy;
- utrzymanie sprawności fizycznej i aktywności umysłowej;
- pozostawanie aktywnym psychicznie i społecznie.
Zalecane jest:
- czytanie;
- uczenie się obcych języków (najlepiej nowych);
- gra na instrumentach muzycznych;
- wolontariat (aktywność społeczna);
- uprawianie sportów grupowych;
- próbowanie nowych zajęć lub hobby;
- utrzymanie aktywnego życia społecznego.
- aktywność, nawet taka jak gry komputerowe i wszelki „trening mózgu” poprawiają funkcje poznawcze.
Polecamy poradnik NFZ: Opieka nad chorym na Alzheimera – poradnik dla opiekuna
UM Olsztyn
