W roku Immanuela Kanta w olsztyńskiej Fundacji im. Bronisława Sałudy powstała innowacyjna, multimedialna aplikacja internetowa, upamiętniająca 300-lecie urodzin sławnego filozofa.
Immanuel Kant urodził się 22 kwietnia 1724 r. w Królewcu, gdzie wykładał na uniwersytecie Albertina. Wcześniej przez kilka lat (1750-1754) był nauczycielem u majora Friedricha Bernharda von Hulsen w Jarnołtowie koło Zalewa. Gościł także u swojego znajomego Daniela Friedricha von Lossow (1765-1766 r.), dowódcy garnizonu w Gołdapi.
Nigdy jednak I. Kant nie wyjechał poza Prusy Wschodnie. – Żeby zobaczyć świat, nie trzeba wyjeżdżać z Królewca – mawiał filozof. – Wystarczy przyjść do portu i tam go obejrzeć.
– Nawiązaliśmy współpracę z berlińskim Towarzystwa Przyjaciół Kanta i Koenigsberga, które udzieliło nam licencji na interaktywne wykorzystanie obrazu Emila Dörstlinga „Kant i jego przyjaciele przy stole” – mówi Ewa Hopfer, szefowa Fundacji im. B. Sałudy. – Wszystkie postaci z obrazu zostały udźwiękowione, a sam Kant ożywiony z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Projekt został opublikowany w chmurze i można go osadzać na dowolnej stronie internetowej. Obraz Emila Dörstlinga namalowany ok. 1892 r. został odnaleziony dopiero niedawno i wzbudził sensacje wśród historyków.
– W 2020 r. do berlińskiego Towarzystwa Przyjaciół Kanta zadzwonił pewien Wiedeńczyk twierdząc, że ma oryginalny obraz Emila Dörstlinga „Kant i jego przyjaciele przy stole” – mówi Marianne Motherby, v-ce prezes Towarzystwa. – To niemożliwe, odpowiedzieliśmy. Powszechnie znany obraz, albo spłonął podczas II wojny światowej, albo został zrabowany przez Rosjan. Na pewno ma pan jego internetową reprodukcję. Mężczyzna upierał się przy swoim. Przywiózł nam obraz wywołując sensację. To była inna, nieznana wersja obrazu namalowanego przez Emila Dörstlinga. Według historyków sztuki może istnieć jeszcze jedna wersja tego obrazu. Poszukujemy go na całym, świecie.
– Immanuel Kant słynął z organizowania obiadów, podczas których prowadzono intelektualne rozmowy – dodaje Ewa Hopfer. – Na obrazie zostało uwiecznionych dziesięć osób, każda jest znana z imienia i nazwiska. Wśród nich jest np. Robert Motherby (1736-1801), przodek Marianne Motherby, z Towarzystwa Przyjaciół Kanta, a także pochodzący Ostródy Christian Jacob Kraus (1753-1807), który przetłumaczył na niemiecki „Dobrobyt Narodów” A. Smitha. Jest także Johann Georg Scheffner (1736-1820) radca podatkowy z Kwidzynia, który przyjaźnił się z pochodzącym z Morąga Johannem Gottfriedem Herderem. W ciekawy sposób malarz uwiecznił lokaja Martina Lampe, pod jego postacią przedstawił wizerunek sponsora obrazu, mecenasa sztuki, prof. Waltera Simona (1857-1920) z Uniwersytetu w Królewcu.
Autorzy internetowej aplikacji zaprezentowali także oryginalne dokumenty z podpisami Immanuela Kanta pochodzące z Uniwersytetu Albrechta w Królewcu, a przechowywane w Archiwum Państwowym w Olsztynie. Twórcy aplikacji zamieścili także gry interaktywne do rozwiązania na stronie internetowej, infografiki przybliżające teorie filozoficzne Kanta.
– Oprócz teorii filozoficznych Kanta chcemy przybliżyć jego idee demokratycznego państwa obywatelskiego i wiecznego pokoju – dodaje Ewa Hopfer. – Kant głosił prawdę aktualną do dzisiaj: ponieważ niewykonalność wiecznego pokoju nie została ostatecznie dowiedziona, należy uznać go za cel, do którego będziemy nieustannie się przybliżać dzięki ciągłemu postępowi.
UM Olsztyn
