W dniu 12 marca 2022 r. w dzienniku Ustaw ogłoszono specustawę regulującą kwestie udzielania pomocy obywatelom Ukrainy, w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa Dz.U. poz. 583).
Specustawa uznaje za legalny pobyt obywateli ukraińskich oraz ich małżonków nieposiadających ukraińskiego obywatelstwa w Polsce przez 18 miesięcy liczonych od 24 lutego 2022 r., jeśli osoby te wjechały legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bezpośrednio przez ukraińsko-polską granicę w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. i deklarują zamiar pozostania na terytorium Polski.
- Nadawanie numerów PESEL
Obywatelowi Ukrainy, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie wniosku złożonego w dowolnym organie wykonawczym gminy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nadaje się numer PESEL.
Wniosek składa się osobiście w Urzędzie Miejskim w Elblągu przy ul. Łączności 1 na piśmie, utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym czytelnym podpisem, wypełnionym przez wnioskodawcę, albo przez pracownika tego urzędu na podstawie danych podanych przez wnioskodawcę.
– przyjmowanie wniosków realizowane będzie na 3 stanowiskach w Departamencie Spraw Obywatelskich- Referat Ewidencji Ludności i Dowodów Osobistych
– na kolejne 3 stanowiska został już zamówiony sprzęt (Ministerstwo Cyfryzacji)
i czekamy na dostawę; pracownicy posiadają odpowiednie uprawnienia dostępowe do systemu PESEL
– przy składaniu wniosków przez uchodźców będzie obecny tłumacz języka ukraińskiego
– dwujęzyczne informacje o miejscu składania wniosków oraz wzór ich wypełniania zostały wywieszone w pomieszczeniach Urzędu Miejskiego
- Świadczenia dla uchodźców
Zgodnie z zapisami specustawy obywatelowi Ukrainy, który przekroczył granicę od dnia 24.02.2022 r. i został wpisany do rejestru PESEL przysługują następujące świadczenia:
Departament Świadczeń Rodzinnych, ul. Jaśminowa 11
- ustalenie prawa i wypłata świadczeń rodzinnych tj. zasiłek rodzinny, świadczenia opiekuńcze tj. zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne, a także jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka oraz świadczenie rodzicielskie
- ustalając prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego, przy ustalaniu dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę nie uwzględnia się członka rodziny, który, zgodnie z oświadczeniem osoby ubiegającej się o te świadczenia, nie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- świadczenia rodzinne będą przyznawane na wniosek Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek
Elbląskie Centrum Usług Społecznych, ul. Winna 9
- jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 300 zł na osobę, przeznaczone na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.
- pomoc żywnościową w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym, pod warunkiem spełniania kryteriów kwalifikowania do pomocy żywnościowej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014–2020. Elbląskie Centrum Usług Społecznych weryfikuje spełnienie kryteriów przez osoby ubiegające się o pomoc żywnościową oraz wydaje skierowanie do Banku Żywności przy ul. Stefczyka 7/8.
- Fakultatywnie może być przyznane świadczenie pieniężne i niepieniężne z zakresu ustawy o pomocy społecznej. Przyznanie pomocy następuje na wniosek strony, która składa oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej bez konieczności przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego. Przesłanką do przeprowadzenia wywiadu są wątpliwości powstałe co do treści złożonego oświadczenia.
- Świadczenia dla osób pomagających
Departament Świadczeń Rodzinnych, ul. Jaśminowa 11
Każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, może być przyznane na jego wniosek, świadczenie pieniężne z tego tytułu nie dłużej niż za okres 60 dni. Okres wypłaty świadczenia może być przedłużony w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Zadania gminy w tym zakresie, są zadaniami z zakresu administracji rządowej zleconymi gminie, a środki przeznaczone na ich realizację zapewnia wojewoda.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, maksymalną wysokość świadczenia pieniężnego oraz warunki jego przyznawania
i przedłużania jego wypłaty, uwzględniając liczbę obywateli Ukrainy napływających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sytuację ludności cywilnej
i perspektywy zakończenia działań wojennych na terytorium Ukrainy oraz względy humanitarne, a także biorąc pod uwagę aktualną sytuację budżetu państwa i stan finansów publicznych.
- Opieka medyczna
Obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z agresją Rosji, przysługuje prawo do świadczeń medycznych, refundacji leków i zaopatrzenia w wyroby medyczne, na analogicznych zasadach, jakie przysługują ubezpieczonym.
Przysługują także świadczenia w zakresie zapobiegania i leczenia chorób zakaźnych, czyli szczepienia przeciwko COVID-19, testy w kierunku koronawirusa oraz leczenie związane z COVID-19, a dzieciom przysługują również szczepienia ochronne
w ramach kalendarza szczepień ochronnych.
Wszystkie te świadczenia są udzielane uprawnionym bezpłatnie. Finansuje je budżet państwa za pośrednictwem Narodowego Funduszu.
W Elblągu dysponujemy również bazą lekarzy i pielęgniarek (także mówiącym w jęz. ukraińskim), którzy w ramach wolontariatu zaoferowali swoją pomoc. Kontakt ze wskazanym personelem medycznym przez całodobową miejską infolinię pod numerem telefonu 55 221 21 20.
- Pomoc psychologiczna
Miasto dysponuje bazą psychologów, którzy wolontarystycznie mogą udzielać wparcia psychologicznego osobom tego potrzebującym. Zgłoszeń w tym zakresie można dokonywać za pośrednictwem całodobowej miejskiej infolinii pod numerem telefonu 55 221 21 20.
- Edukacja dla dzieci uchodźców
1. Wszystkie elbląskie szkoły publiczne przygotowane są na przyjęcie dzieci uchodźców.
2. Elbląskie przedszkola dysponują miejscami po uwzględnieniu zapisów z Ustawy/ możliwość zwiększenia liczebności grup z 25 do 28 dzieci/. Przyjmowane są zgłoszenia dzieci do przedszkoli.
3. Przed wprowadzeniem do edukacji szkolnej wprowadzono etap integrujący- dzieci uchodźców mogą korzystać z udziału w zajęciach świetlicowych, które odbywają się w godzinach od 8.00 do 16.00. Celem jest integracja, przebywanie w otoczeniu językowym i rówieśniczym oraz stopniowe wdrażanie do nowych warunków.
4. W zakresie edukacji Miasto Elbląg jest przygotowane na obydwa rozwiązania przewidziane w ustawie.
I rozwiązanie to edukacja włączająca -uczniowie przypisywani są do poszczególnych klas i szkół zgodnie z rocznikiem z uwzględnieniem rejonu zamieszkania-podobnie jak uczniowie polscy- z przydzieleniem dodatkowych lekcji z nauczania języka polskiego jako języka obcego.
II rozwiązanie toorganizacja oddziałów przygotowawczych dla poziomów klas I-III, IV-VI, VII-VIII.
W dniu dzisiejszym mamy 66 zgłoszeń uczniów do szkół, w tym 4 uczniów do szkół ponadpodstawowych.
Z podjęciem decyzji czekamy na konferencję Warmińsko- Mazurskiego Kuratora Oświaty, na którą zostaliśmy zaproszeni w dniu 15.03.2022 o godzinie 13.00.
Inne działania, które zostały już podjęte:
1.W porozumieniu z Akademią Nauk Stosowanych w Elblągu uruchomiono studia podyplomowe dla elbląskich nauczycieli „Nauczanie języka polskiego jako języka polskiego”.
2. W porozumieniu z Warmińsko _ Mazurskim Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w Elblągu przygotowywany jest bezpłatny dla uczestników kurs online nauki języka polskiego.
- Punkt pomocy humanitarnej – Hala MOSIR Al. Grunwaldzka 135
Punkt działa codziennie, od poniedziałku do niedzieli.
W punkcie w godz. 7:30 – 15:30 udzielana jest pomoc rzeczowa w postaci artykułów spożywczych, akcesoriów dla dzieci, odzieży, środków chemicznych, kosmetyków itp., uchodźcom z Ukrainy, którzy przekroczyli granicę po 24 lutego br.
Od poniedziałku do piątku od godz. 16.00 do 18.00 przyjmowane są dary od mieszkańców. Przyjmowana będzie tylko żywność o długim terminie ważności, środki higieniczne, kosmetyki, akcesoria dla dzieci, ręczniki, nowa bielizna, kapcie. Z uwagi na zapełnienie magazynów bardzo prosimy o nie przynoszenie odzieży używanej.
- Udzielanie schronienia
Zgłoszenia w sprawie zapewnienia schronienia uchodźcom przyjmowane są przez Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody Warmińsko – Mazurskiego po numerem telefonu 89 523 26 15, które następnie wskazuje miejsce zakwaterowania na terenie województwa.
Joanna Urbaniak
Biuro Prezydenta Miasta
Rzecznik prasowy Prezydenta Elbląga
