Od kilku dni rozgorzała w Elblągu dyskusja na temat powstania za ok. 150 tys. złotych pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego. Niewątpliwie inicjatywa podjęta przez Marię Kosecką oraz władze miasta jest warta pochwały. Pozostaje jednak sprawa lokalizacji pomnika, a obecna propozycja chyba uwłacza tak wielkiej postaci jaką był marszałek Józef Piłsudski. Może warto podczas najbliższej sesji Rady Miasta rozważyć inną lokalizację pomnika, która da wartość dodaną dla miasta i godnej pamięci historycznej dla tak ważnej postaci w dziejach Polski.
Elblążanie krytykują nową lokalizację pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego
Władze miasta przedstawiły w ostatnich dniach miejsce budowy pomnika Twórców Niepodległości. Poza pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego znajdą się również postacie Ignacego Daszyńskiego, Wincenty Witosa, Ignacego Paderewskiego oraz Romana Dmowskiego.
Pomnik będzie składał się z pięciu cokołów. Środkowy będzie nieco wyższy i na nim będzie popiersie marszałka Piłsudskiego. Jako lokalizację wybrano malutki skrawek ziemi koło parkingu samochodowego na uboczu Starego Miasta, naprzeciw Hotelu Arbiter.
Pani Katarzyna Wiśniewska z Urzędu Miasta twierdzi, że podczas Marszu Niepodległości tędy przechodzi trasa Marszu.
Inicjatorka budowy pomnika Maria Kosecka, była Radna Niezależna, liczy na zgodę ponad podziałami, aby na kanwie budowania kształtowały się postawy patriotyczne. Podkreśla, że wśród elblążan jest wielu potomków Kresowiaków, przesiedlonych po wojnie na te ziemie, których łączy wiele z postacią marszałka.
Niestety zapowiedzi budowy pomnika zamiast zgody, wzburzyły mieszkańców i wielu elblążan. Warto więc by temat budowy pomnika nie dzielił, a połączył elblążan.
Czy zatem pierwsze reakcje elblążan nie powinny zostać uszanowane? Powinny. Miejsce budowy pomnika i ostateczny kształt powienien być początkiem czegoś wielkiego, czegoś wspaniałego z czego jako całe miasto będziemy dumni?
Póki co bieżąca lokalizacja nie przekonuje wielu. Liczymy jako Redakcja, że jest jeszcze czas na dialog z mieszkańcami i autorami innych pomysłów. My jako Redakcja uważamy, że Plac Jagiellończyka byłby zdecydowanie lepszy do upamiętnienia Twórców Niepodległości.
Plac Polskich Patriotów zamiast Placu Jagiellończyka?
Uroczystości 11 listopada, co roku, każdemu z nas kojarzą się z Placem Jagiellończyka. To tutaj gromadzimy się 11 listopada i wspólnie śpiewamy hymn Polski. Plac ten na trwale kojarzy się wszystkim elblążanom z uroczystościami Państwowymi czy miejskimi. Tu często obchodzimy rocznice ustanowienia majowej Konstytucji, święto Trzech Króli czy inne miejskie uroczystości.
Plac Jagiellończyka powstał w 1966 roku. Jego nazwa nadana została dla upamiętnienia króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka, który w 1454 roku nadał Elblągowi przywilej potwierdzający prawa miejskie, rozszerzający kompetencje władz i powiększający terytorium miasta. Ku jego czci, w 1967 roku wystawiono na placu pomnik przedstawiający popiersie króla.
Miejsce w którym zlokalizowano plac Jagiellończyka, zwano w średniowieczu Galgenberg czyli Góra Straceń lub też Grosse Wunderberg – Góra Cudów. Stała tu podobno szubienica, na której ku przestrodze mieszczan straceni wisieli przez kilka dni. Do dziś okolice przystanku tramwajowego na ul. Królewieckiej, tuż obok placu Jagiellończyka, potocznie zwie się „górką”.
Plac Jagiellończyka ma kształt kwadratu z centralnym placem miejskim i zabudowaniami po dwóch bokach. Leży pomiędzy ulicami: Płk. Dąbka, Teatralną i Karową. Tuż za dzisiejszą sceną widnieje dobrze znany nam budynek dawnego Domu Kultury, a dziś Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”, który przechodzi generalny remont i już wkrótce będzie lśnił nową jakością spotkań kulturalnych.
Plac Jagiellończyka wydaje się więc najlepszym miejscem by wokół niego dołączać kolejne pomniki polskich patriotów.
Warto przy okazji budowy pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego zastanowić się czy nie jest to idealny moment by Plac Kazimierza Jagiellończyka zmienił nazwę na Plac Polskich Patriotów. Oczywiście z racji wielkich dokonań dla Elbląga czołową postacią i pomnikiem placu byłby dalej król Kazimierz Jagiellończyk wraz z opisem jego dokonań i zasług dla miasta z 1454 roku.
Plac Polskich Patriotów mógłby jednak chronologicznie po różnych stronach placu zawierać kolejne pomniki bohaterów z czasów po 1454 roku, które przysłużyły się w budowaniu polskiej walki o niepodległość.
Mogłyby być to pomniki z podświetleniem w nocy, z szerszymi opisami dokonań polskich patriotów.
W nowo odnowionym budynku CSE Światowid mogłyby się odbywać krótkie seanse dla turystów, film ok. 30 minut z biletami wstępu, gdzie tłumaczono by życiorysy i dokonania Patriotów z pomników znajdujących się na Placu Polskich Patriotów.
Jest kryzys, liczymy każdą złotówkę. Pamięć historyczna jest jednak ważna dla każdego narodu. To ona kształtuje jego przyszłość i nie powinniśmy oglądać się w tej sprawie na finanse. Musimy więc o historii opowiadać z szacunkiem. Warto więc jeśli wydajemy pieniądze na pomnik twórców niepodległości zastanowić się czy złą lokalizacją wyrządzimy więcej krzywdy niż pożytku, choć intencje każdy z nas będzie miał szczytne.
W Elblągu znajduje się pomnik żołnierzy Armii Czerwonej. Choć wzbudza on kontrowersje wśród wielu elblążan pod względem architektonicznym i pamięci historycznej zachowuje najwyższe standardy. Ma odpowiednią wielkość, odpowiednią ilość placu i miejsca by mieszkańcy chcący w zadumie złożyć tam wieńce mieli ku temu godne warunki. Tak położony pomnik gwarantuje władzom miasta wygłoszenie w dogodnych warunkach przemówień wspominając tamte lata w życiu miasta.
Jak na tle tego pomnika będzie się prezentował pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego? Położony koło zwykłego chodnika, tuż obok ruchliwej głośnej ulicy, gdzie w zimę lub na jesień w okolicy 11 listopada ciężarówka z pługiem będzie odśnieżała śnieg lub błoto wprost na pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego?
Liczymy, że głos elblążan w sprawie tak ważnej jak budowa pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego zostanie wysłuchany, a dialog w tej sprawie stworzy piękną rzecz z której jako mieszkańcy będziemy dumni na miarę postaci jaką był marszałek i inni twórcy niepodległości!
W Polsce trwa ostatnio moda na zmiany nazw placów, ulic. W Gdańsku chociażby ulicę Jana Pawła II grupa mieszkańców chce zmienić na ulicę Strajku Kobiet! Elbląg mógłby być przykładem tego jak zmiany ulic, placów mogą przysłużyć się nowym walorom turystycznym i rozwojowi miasta co jest niezwykle ważne w czasach kryzysu.
Połączmy się w wielkim celu, zamiast rozmieniać się na drobne sukcesiki …. Trudne czasy wymagają wielkich zmian i odważnych decyzji!
Poniżej konferencja odnośnie powstania pomniku władz miasta:
Konferencja prasowa na temat pomnika Ojców Niepodległości – YouTube
Red.