Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego przyjęła stanowisko w sprawie obniżenia dochodów jednostek samorządu terytorialnego jako skutek pandemii COVID-19. W pracach rady uczestniczą przedstawiciele stron: rządowej, samorządowej, pracowników i pracodawców.
Gminy i powiaty województwa warmińsko-mazurskiego coraz głośniej informują o pogorszeniu się ich sytuacji ekonomicznej, z uwagi na pogłębiający się kryzys, grożący zachwianiem płynności finansowej, a w efekcie załamaniem się budżetów JST – czytamy w stanowisku. – Widoczne jest to na przykład w porównaniu wysokości wpływów do budżetów gmin z tytułu udziału w podatku PIT za kwiecień 2020 roku w stosunku do 2019 roku. Zestawiając dane z 56 gmin województwa warmińsko-mazurskiego odnotowuje się średnio aż ponad 40-procentowy spadek tej kategorii dochodów oraz spadek z tytułu opłat komunikacyjnych o 5 proc. i opłat geodezyjnych o 10 proc.
Propozycje rozwiązań, zgłoszone do WRDS WM przez samorządowców, mające polepszyć sytuację finansową JST:
– zwiększenie udziału w podatkach PIT i CIT oraz rekompensatę z tytułu utraconych dochodów,
– złagodzenie wymogu gospodarki finansowej jednostki samorządu – w 2020 roku polegające na tym, że jednostka samorządu terytorialnego będzie mogła przekroczyć relację, o której mowa w art. 242 ustawy o finansach publicznych w taki sposób, że wydatki bieżące będą mogły być wyższe od dochodów bieżących o wydatki ponoszone w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w części, w jakiej zostały sfinansowane środkami własnymi,
– zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej w związku z podwyżkami dla nauczycieli od 1 września 2020 roku, która nie jest ujęta w budżecie,
– zwiększenie puli środków w Funduszu Dróg Samorządowych oraz podwyższenie procentowego poziomu dofinansowania,
– wprowadzenie do ustawy o dochodach JST nowej części subwencji ogólnej, które zrekompensowałyby samorządom niedobór w dochodach własnych spowodowane stosowaniem przepisów ustawy COVID- 19,
– zwiększenie przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej środków na organizację robót publicznych i interwencyjnych dla samorządów,
– zwiększenie środków na utrzymanie Domów Pomocy Społecznej, które zabezpieczą potrzeby wynikające z wprowadzenia nowych standardów zatrudnienia.
Mając na uwadze dobro społeczności lokalnych, a także podstawową rolę samorządów jako gospodarzy lokalnych i regionalnych, Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego Województwa Warmińsko-Mazurskiego wnioskuje o jak najszybsze wypracowanie i wdrożenie rozwiązań pomocowych umożliwiających wyrównanie spadku dochodów JST i niedopuszczenie do zapaści gospodarczej samorządów, a tym samym braku możliwości realizacji określonych przepisami prawa i potrzebami mieszkańców zadań publicznych.
Wypracowane stanowisko rada przesyła do Prezesa Rady Ministrów, Ministra Rozwoju, Ministra Finansów, Przewodniczącego Rady Dialogu Społecznego i Przewodniczącego Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego.