Monika Kaźmierczak, gdańska carillonistka miejska złożyła do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego deklarację potwierdzającą chęć zgłoszenia zjawiska z zakresu niematerialnego dziedzictwa kulturowego z terytorium Polski na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.
– Choć kolebką carillonów są Niderlandy, to głos w sprawie ich wpisu na międzynarodową listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości wychodzi z Gdańska. To tutaj instrumenty pojawiły się w 1561 roku, a do 1945 roku tradycja gry carillonowej była przekazywana w sposób ciągły. Dzisiaj czynne są trzy instrumenty: carillon w wieży kościoła św. Katarzyny, w wieży Ratusza Głównego Miasta oraz carillon mobilny „Gdańsk” – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.
Pod koniec 2020 r. gdańska kultura carillonowa znalazła się na krajowej liście dziedzictwa niematerialnego. W przeprowadzonym na potrzeby uzyskania wpisu badaniu ankietowym mieszkańcy podkreślali wyjątkowość muzyki carillonowej. Padały twierdzenia, iż „nie ma Gdańska bez carillonu”. Instrumenty te były także stawiane na równi z najważniejszymi symbolami miasta, jak fontanna Neptuna, Dwór Artusa czy Bazylika Mariacka.
– Kultura carillonowa wpisała się już na stałe w miejską audiosferę, tworząc niepowtarzalny krajobraz dźwiękowy miasta. Do dzisiaj odbyły się już 22 edycje Gdańskiego Festiwalu Carillonowego z udziałem kompozytorów z całego świata. Istnieje też grupa osób komponujących muzykę specjalnie na carillon. Świadectwem wagi, jaką w Gdańsku przykłada się do rozwoju i kultywowania dawnych tradycji, jest przywrócenie funkcji miejskiego carillonisty, który wykonuje cotygodniowe oraz okazjonalne koncerty. W Akademii Muzycznej w Gdańsku od 2007 roku prowadzone jest nauczanie gry na tych instrumentach – dodaje Monika Kaźmierczak.
Deklaracja wpisu na reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa ludzkości, którą w imieniu gdańszczanek i gdańszczan złożyła carillonistka miejska Monika Kaźmierczak, będzie rozpatrywana i procedowana dalej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Transmisje online z koncertów można znaleźć na profilu facebookowym Carillony Gdańskie – Muzeum Gdańska. Każdy z piątkowych i sobotnich koncertów można wysłuchać także na żywo w okolicy kościoła św. Katarzyny – w piątki o 11:00 oraz w okolicy Długiej i Długiego Targu – w soboty o 12:05.
Więcej informacji o historii gdańskich carillonów można zasięgnąć dzięki Gedanopedii oraz przewodnika po gdańskich carillonach autorstwa prof. Danuty Popinigis wydanego przez Muzeum Gdańska.
Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
