Korzyści z oddawania krwi są nie do przecenienia. Nie tylko dlatego, że to bezceny i wyjątkowy lek, którego niczym nie można zastąpić. To również szereg innych korzyści dla tych, którzy tym darem życia chcą się podzielić. Wahasz się, czy zostać krwiodawcą? Przekonaj się, jak bardzo opłaca się ratować zdrowie i życie innych!
Bez krwi, zwanej darem życia, nie można przeprowadzić najnowocześniejszych i najbardziej skomplikowanych zabiegów operacyjnych. Nie zastąpi jej nic, szczególnie w sytuacjach zagrożenia życia. Wiedzą o tym krwiodawcy, którzy rokrocznie biorą udział czy to w organizowanych, wyjazdowych akcjach oddawania tego życiodajnego daru, czy też sami zgłaszają się do punktów krwiodawstwa.
Jedynym źródłem krwi są dawcy, zdrowi ludzie, dzielący się tym bezcennym darem z innymi. Dołączcie więc do tych bohaterów, którzy dzięki donacjom ratują zdrowie i życie innym. Przekonajcie się, że to bezpieczne i… opłacalne! To nie tylko szereg benefitów – ich liczba rośnie wraz z ilością oddanej krwi – ale i m.in. dwa dni wolne (dzień donacji i następny), przeznaczone na odpoczynek i regenerację. Tym sposobem nie tylko można pomóc innym, ratując ich zdrowie i życie, ale dodatkowo można zyskać łącznie dwa dni wolne od pracy, pełnopłatne.
Wiceprezydent Gdyni, horonowy krwiodawca, zachęca do donacji
Do podzielenia się niezastąpionym darem zachęca wiceprezydent Gdyni ds. innowacji, Michał Guć. Już w maju 2019 roku przekroczył barierę, która uprawnia do otrzymania od Polskiego Czerwonego Krzyża specjalnej, brązowej odznaki honorowej i legitymacji. Michał Guć może tytułować się Zasłużonym Honorowym Dawcą Krwi III stopnia. Zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi, przysługuje ona „(…) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników”. U kobiet granicę stanowi 5 litrów krwi. To nagroda, która w przypadku krwiodawców podkreśla przede wszystkim ich konsekwencję.
Wiceprezydent Gdyni do dziś oddał już łącznie blisko 10 litrów krwi, zbliżając się tym samym do tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi II stopnia.
– Krew to wyjątkowe dobro, którego nie da się zastąpić niczym innym. Każdy, kto ją oddaje, ratuje zdrowie i życie drugiego człowieka. Krwi w bankach krwi potrzeba ciągle, zwłaszcza grup rzadkich. Dlatego zachęcam do tego, by podzielić się tym darem życia z innymi. Oddanie krwi to nie tylko najlepsze i najcenniejsze, co możemy ofiarować drugiemu człowiekowi, ale i wspaniałe uczucie, że zrobiło się coś ważnego, wyjątkowego, coś niezwykle potrzebnego. Na naszą krew może w tym momencie czekać osoba dorosła, dziecko, osoba starsza, to może być ktoś nam bliski. Świadomość tego osobiście mnie bardzo motywuje i oddaję krew zawsze, kiedy mogę. Do tego zachęcam wszystkich – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.
Kto może zostać dawcą krwi?
Może nim zostać każda zdrowo czująca się osoba pełnoletnia do 60 roku życia, ważąca nie mniej niż 50 kg. Pobrana krew za każdym razem jest badana, by wykluczyć zakażenie wirusowe, np. HIV, zapalenia wątroby typu B (HBV), wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) lub krętkiem bladym (wywołującym kiłę).
Jak oddać krew?
Jedna donacja (pobranie) krwi to 450 ml. Jest to ilość, która wystarcza na uratowanie nawet trzech osób. Samo oddanie trwa kilkanaście minut i odbywa się w bezpiecznych warunkach, pod okiem personelu medycznego. Należy pamiętać, że przerwa pomiędzy oddawaniem krwi pełnej to minimum 8 tygodni. Tym samym kobiety mogą oddawać krew pełną maksymalnie 4 razy w roku, natomiast mężczyźni – 6 razy.
O czym trzeba pamiętać przed donacją? O lekkim śniadaniu i odpowiednim nawodnieniu organizmu (1 litr wody), nie można bowiem oddawać krwi na czczo. Ponadto: na dwie godziny przed donacją nie wolno palić tytoniu, a przez poprzedzającą oddanie krwi dobę należy wstrzymać się od spożywania alkoholu.
Kiedy nie można oddać krwi?
Są takie sytuacje, gdy osoba, która chciałaby oddać krew, nie może tego zrobić. Czasowo dyskwalifikuje choćby zażywanie aspiryny czy innych leków z kwasem acetylosalicylowym. By móc oddać krew, musi minąć minimum 5 dni od ostatniego zażycia takiego lekarstwa. Ponadto należy odczekać, gdy szczepimy się, np. na WZW typ A i B, przeciwko grypie czy koronawirusowi. Jeśli nie czujemy się zdrowo, mamy gorączkę, niedawno wróciliśmy z zagranicy bądź mieliśmy kontakt z osobami wracającymi z zagranicy, należy odczekać minimum 14 dni.
Przeciwskazaniem do oddawania krwi jest niedawne przejście operacji czy też zabiegów w gabinecie stomatologicznym (np. usunięcie zęba, leczenie kanałowe, etc.), a także przechorowanie grypy czy innych infekcji, kontakt z osobami zakażonymi np. koronawirusem, zabiegi odczulania, tatuażu/kolczykowania, badania endoskopowe, okres miesiączki, ciąży i po porodzie. W każdej z tych sytuacji należy odczekać wskazany okres czasu, by móc przystąpić do donacji (więcej informacji na stronie RCKiK w tym linku). Tu też zamieszczone są informacje, kto nie może oddać krwi (dyskwalifikują m.in. groźne choroby zakaźne, jak np. żółtaczka zakaźna, malaria, babeszjoza czy tularemia, choroby układu krążenia, nerwowego, oddechowego, immunologicznego, endokrynnego, schorzenia skóry, nowotwory, nosicielstwo wirusa HIV).
Donacja krwi – to się opłaca!
Osoby, które oddają krew, przyczyniając się tym samym do ratowania zdrowia i życia innych, mogą liczyć na szereg benefitów, w tym:
- Zwolnienie od pracy, nauki w dniu, w którym oddaje się krew. W przypadku dyskwalifikacji dawcy przysługuje usprawiedliwienie na czas okresowego badania lekarskiego na zasadach określonych w odrębnych przepisach,
- W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługuje wymiar zwolnienia z pracy w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki, a także w dniu następnym. Podstawa prawną jest tu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy /Dz. U. Nr 60 poz. 281 ze zm. oraz Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2020 r. poz.1777 art. 9a.1),
- Honorowemu Dawcy Krwi, który oddał co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługuje ulga w wysokości 33% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego,
- Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością,
- Posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4.500 kalorii (dawcy krwi otrzymują 9 czekolad),
- Ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa,
- Zwrot kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi,
- Bezpłatne otrzymanie karty identyfikacyjnej grupy krwi,
- Każdy krwiodawca może uzyskać bezpłatnie wyniki swoich badań laboratoryjnych (m.in. morfologię i badania wirusologiczne)
Odznaczenia Polskiego Czerwonego Krzyża, - Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” III, II, I stopnia, który przysługuje każdemu honorowemu dawcy krwi, który w dowolnym okresie czasu oddał odpowiednią ilość krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
- Odznaczenie Ministra Zdrowia (tytuł „Zasłużony dla Zdrowia Narodu” nadawany jest po oddaniu co najmniej 20 l krwi lub równowartości jej składników, zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn.
Gdzie i kiedy można oddać krew w Gdyni? Jaka grupa krwi najbardziej jest potrzebna?
Czy aktualnie jest jakaś grupa krwi, której Regionalne Centrum Kriowdawstwa i Krwiolecznictwa w Gdańsku pilnie potrzebuje?
– Każda grupa krwi jest pożądana, dlatego pobieramy wszystkie jej grupy. Jednak z medycznego punktu widzenia najbardziej oczekiwaną jest O RhD-, ponieważ w nagłych wypadkach to właśnie ta grupa może być przetoczona każdemu biorcy – informuje RCKiK dodając, że na ich stronie internetowej zamieszczane są codziennie kropelki, przedstawiające aktualny stan zapotrzebowania na krew.
Oprócz możliwości oddawania krwi w Oddziale Terenowym Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Redłowie, można też skorzystać z usług krwiobusa. Harmonogram akcji wyjazdowych na drugą połowę listopada 2022 roku w Gdyni przedstawia się następująco:
- 15.11.2022 – wtorek: Gdynia, Refinitiv, ul. Śląska 23/25, w godz. 9.00-13.00,
- 16.11.2022 – środa: Gdynia, Akademia Marynarki Wojennej, ul. Śmidowicza 69, w godz. 8.30-13.30,
- 22.11.2022 – wtorek: Gdynia, Hotel Courtyard Waterfront, ul. Washingtona 19, w godz. 9.00-14.00,
- 28.11.2022 – poniedziałek: Gdynia, Stocznia Nauta, ul. Czechosłowacka 3, w godz. 8.30-12.00,
- 29.11.2022 – wtorek: Gdynia, Bricomarche, ul. Płk Dąbka 338, w godz. 9.30-13.30,
- 30.11.2022 – środa: Gdańsk, Cube Office Park, ul. Pałubickiego 2/6, w godz. 9.00-13.00.
Zygmunt Gołąb
UM Gdynia