Przy ul. Gospody 23 pojawiła się nowa pamiątkowa tablica. Odsłonięta została na budynku, w którym mieszkał Henryk Kowalski, zmarły w 2021 roku kolarz klubu BKS Lechia Gdańsk, dwukrotny zwycięzca Tour de Pologne w latach 1957 i 1961, uczestnik Wyścigu Pokoju.
Z wnioskiem o upamiętnienie wybitnego kolarza wystąpiła do miasta Fundacja „Wspólnie dla Demokracji”.
– Henryk Kowalski był jedną z najbardziej wybitnych osób zamieszkałych na Żabiance. Jego osiągnięcia sportowe stawiają go w gronie największych w historii kolarzy polskich. Zawsze koleżeński i pomocny – czytamy we wniosku.
W uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy wzięła udział rodzina i bliscy Henryka Kowalskiego, miejscy Radni, przedstawiciele wnioskodawców, władz klubu Lechia Gdańsk i Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle Młodych, gdzie znajduje się budynek, w którym mieszkał sportowiec.
– Henryk Kowalski urodził się lipcu 1933 roku w Turzysku na Wołyniu, dziś na Ukrainie. Jest to mała miejscowość około 50 km od granicy na szosie z Chełma przez Łuków na Kowel. Wojenne losy spowodowały, że jego rodzina emigrowała do Gdańska. W czasie wojny w pobliżu wybuchła bomba i od tego czasu Henryk nie dosłyszał. Był szczupły, miał 172 cm wzrostu przy 66 kg wagi. Od 1955 roku był kolarzem BKS Lechia Gdańsk – mówił podczas uroczystości Piotr Ejsmont, prezes Fundacji „Wspólnie dla Demokracji”. – W 1956 roku Henryk Kowalski debiutował w Wyścigu Pokoju. Tak się złożyło, że jego liderem został Stanisław Królak. Polityka zespołu była taka, że ważniejszy był sukces drużynowy niż indywidualny i przez to pozycja lidera była mocno zagrożona. Na ostatnim etapie do Warszawy zaatakowali Niemcy i Rosjanie. Z naszej drużyny nikt nie chciał pomagać, za wyjątkiem Henryka, który przez wiele kilometrów dawał z siebie wszystko i to on uratował pierwsze zwycięstwo Polaka w tym wyścigu. Sam zajął 35 miejsce. Kilka miesięcy później pojechał w wielkim wyścigu dookoła Europy. We wrześniu 1957 roku w zespole CRZZ pojechał w Tour de Pologne, w którym wygrał po raz pierwszy. W 1961 roku w lipcu wygrał po raz drugi Tour de Pologne przed Bogusławem Fornalczykiem. W lutym 1967 roku pojechał na trudny wyścig dookoła Kuby. Po spektakularnym starcie i wygranej do dziś nazywają go na wyspie królem Kuby. Jeszcze dwa razy na krajowych mistrzostwach wyprowadził drużynę Lechii na 3 miejsce.
Henryk Kowalski (1933-2021) kolarz szosowy, uczestnik Igrzysk GANEFO w Dżakarcie w roku 1963, gdzie zajął II miejsce, zwycięzca w wyścigu Vuelta a Cuba (1967), laureat II miejsca w wyścigach: L’Humanite (1961) oraz Berlin – Cottbus – Berlin (1957). Medalista Mistrzostw Polski w wyścigu ze startu wspólnego (1959), wyścigu górskiego (1957), wyścigu drużynowego (1966,1967), reprezentant Polski w Wyścigu Pokoju w roku 1956 i 1958, wyścigu Dookoła Polski (TdP) w latach 1954, 1955, 1957, 1961, 1962, 1966, 1970, tryumfator wyścigów: Dookoła Warmii i Mazur, Szlakiem Grodów Piastowskich, Dookoła Mazowsza, O Puchar Karkonoszy. Zawodnik klubów: Budowlani Warszawa (1954-1955), Stal Stocznia (1956), BKS Lechia Gdańsk (1957-1970). Henryk Kowalski zmarł 11 lipca 2021 roku. Został pochowany na cmentarzu na Zaroślaku znajdującym się na gdańskim Chełmie.*
Upamiętniają ważne miejsca i osoby
Tablice pamiątkowe to projekt realizowany przez miasto. Założeniem inicjatywy jest umieszczanie w przestrzeni Gdańska spójnych wizualnie oznaczeń w celu upowszechniania wśród mieszkańców i turystów wiedzy o miejscach związanych z wydarzeniami i osobami ważnymi dla historii kraju i regionu. System tablic pamiątkowych zainicjowany został w czerwcu 2018 roku. Właśnie odsłonięto 22. tablicę z cyklu.
Tablice wykonane są z blachy emaliowanej, mają znormalizowany kształt i kolorystykę oraz zawierają treść w języku polskim i w tłumaczeniu na język angielski, a w szczególnych przypadkach także na trzeci język.
Informacje o wszystkich tablicach umieszczonych na terenie Gdańska oraz szczegóły dotyczące składania wniosków można znaleźć na portalu www.gdansk.pl.
Biogram Henryka Kowalskiego na podstawie portalu lechia.net.
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
