We wtorek, 26 września o 18.00 ogłoszony zostanie laureat lub laureatka Nagrody Drahomána 2022 dla tłumaczy z języka ukraińskiego na języki świata, której współzałożycielami są Ukraiński Instytut, Ukraiński PEN i Ukraiński Instytut Książki. Ceremonia wręczenia nagrody odbędzie się w Gdańsku we współpracy z programem Gdańsk Miasto Literatury i Kolegium Europy Wschodniej (Wrocław). Pierwszym laureatem nagrody jest polski tłumacz Bohdan Zadura.
Kapituła Nagrody wybierze laureata lub laureatkę spośród trzech osób, które znalazły się w finale. Mark Andryczyk (USA) jest tłumaczem z języka ukraińskiego na angielski. Został nominowany przez Ukrainian Research Institute na Uniwersytecie Harvarda za przekład powieści Wołodymyra Rafiejenki „Mondegreen. Pieśni o śmierci i miłości” (Meridian Czernowitz, 2019). Od 2007 roku kieruje programem ukrainistyki w Harriman Institute of Columbia University, prowadząc zajęcia z literatury ukraińskiej na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich. Od 2008 roku organizuje cykl „Współczesna literatura ukraińska”, który przybliża publiczności Ameryki Północnej czołowe postaci literackie Ukrainy.
Iryna Dmytryszyn (Francja) jest tłumaczką z języka ukraińskiego na język francuski. Nominowana przez wydawnictwo Les Édition Noir sur Blanc za tłumaczenie powieści Serhija Żadana „Internat” (Meridian Czernowitz, 2017). Autorka licznych publikacji z zakresu literatury i historii Ukrainy. Odpowiedzialna za ukrainistykę w Narodowym Instytucie Języków i Cywilizacji Orientalnych (INALCO) w Paryżu, zarządza projektami mającymi na celu promocję Ukrainy, jej kultury i historii w Europie Zachodniej.
Raina Hristova Kamberova (Bułgaria) jest tłumaczką z języka ukraińskiego na bułgarski. Nominowana przez Ambasadę Ukrainy w Republice Bułgarii za tłumaczenie powieści Lubka Deresza „Kult” (Kalwaria, 2001). Od 2001 roku wykłada język ukraiński na Uniwersytecie w Sofii. Jej zainteresowania naukowe skupiają się na leksykografii i leksykologii, pragmatyce, teorii i praktyce przekładu, semantyce, historii stosunków ukraińsko-bułgarskich. Raina Hristova Kamberova tłumaczy prozę ukraińską i publicystykę.
Laureat otrzyma statuetkę wykonaną według szkicu artystki Anny Zwiagincewej, nagrodę pieniężną w wysokości 3000 euro, a także dodatkowe możliwości pracy i promocji swojej twórczości.
Nagrodą specjalną w ramach drugiej edycji Nagrody Drahomána „za szczególny wkład w przekład i promocję literatury ukraińskiej, a także rozwoju ukrainistyki we Włoszech” zostanie uhonorowana Giovanna Brogi (Włochy), tłumaczka z ukraińskiego na włoski, badaczka literatury Europy Środkowo-Wschodniej. Giovanna Brogi była profesorem slawistyki na Uniwersytecie w Urbino (1972‒1994) i Uniwersytecie w Mediolanie (1994‒2014). Jej zainteresowania obejmują literaturę renesansową i barokową Europy Środkowo-Wschodniej, wielojęzyczność, literaturę ukraińską przednowożytną i XIX-wieczną. Obecnie jest prezeską Włoskiego Stowarzyszenia Studiów Ukraińskich (AISU).
We współpracy z polskimi partnerami 26 września przed uroczystą ceremonią wręczenia nagrody odbędą się dwa spotkania. O 16.00 „O wyjątkowości pracy i otoczenia osób tłumaczących”, rozmowa z udziałem zeszłorocznego laureata Nagrody Drahomána Bohdana Zadury, Ostapa Sływyńskiego – tłumacza i poety, członka kapituły nagrody – oraz Dagny Kurdwanowskiej, która opowie o gdańskim projekcie Odnalezione w Tłumaczeniu moderowana będzie przez Annę Łazar, kuratorkę cyklu Wolne Słowo Gdańsk Miasto Literatury. Wydarzenie będzie tłumaczone na język ukraiński. Z kolei o 17.00 odbędzie się dyskusja „Dekolonizacja versus globalizacja” z udziałem finalistów nagrody, którą poprowadzi dyrektorka ukraińskiego PEN Tetyana Teren. Rozmowa będzie tłumaczona na język polski. Oba wydarzenia zostaną zarejestrowane i opublikowane na Facebooku – pierwsze 28 września o 18.00, a drugie 29 września o 18.00.
Uroczysta ceremonia odbędzie we współpracy Gdańsk Miasto Literatury, w ramach projektu Wolne Słowo, i wrocławskim Kolegium Europy Wschodniej na żywo na Długiej 35 w Gdańsku o godz. 18.00 (19.000 czasu kijowskiego) i będzie transmitowana online na stronach Ukraińskiego Instytutu, PEN Ukraine, Ukraińskiego Instytutu Książki i Gdańsk Miasto Literatury.
– Nie mieliśmy wątpliwości, że chcemy gościć ceremonię wręczenia Nagrody Drahomána w naszej siedzibie — mówi Marcin Hamkało, pełnomocnik Prezydenta Gdańska ds. programu Gdańsk Miasto Literatury.
– Wsparcie wysiłku ukraińskich instytucji kultury, wzmocnienie ich przekazu i widoczności jest nie tylko solidarnością i empatią w praktyce, ale też działaniem na rzecz naszego bezpieczeństwa – dodaje Anna Łazar, kuratorka cyklu Wolne Słowo.
Ceremonia wręczenia Nagrody Drahomána 2021 odbyła się w Berlinie w 2022 roku w związku z toczącą się na pełną skalę wojną Rosji przeciwko Ukrainie. W ubiegłym roku nagrodę otrzymał polski tłumacz Bohdan Zadura za przekłady „Nikt tak nie tańczył, jak mój dziadek” Kateryny Babkiny, „Kalendarza wieczności” Wasyla Machny i „Lutecji” Jurija Wynnyczuka. Szczegółowe informacje na temat wyłonienia tegorocznych nominowanych znajdują się pod linkiem https://pen.org.ua/en/oholosheno-finalistiv-premiyi-drahom-n-prize-za-2022-rik
Partner informacyjny — Suspilne.
Instytut Ukraiński jest instytucją państwową podlegającą Ministerstwu Spraw Zagranicznych Ukrainy. Misją Instytutu Ukraińskiego jest wzmacnianie międzynarodowej i wewnętrznej podmiotowości Ukrainy poprzez dyplomację kulturalną. Tworzymy międzynarodowe więzi kulturalne pomiędzy ludźmi i instytucjami oraz stwarzamy Ukraińcom możliwości interakcji ze światem.
Ukraiński PEN to publiczna organizacja zajmująca się kulturą i prawami człowieka, zrzeszająca ukraińskich intelektualistów – pisarzy, dziennikarzy, naukowców, wydawców, tłumaczy, obrońców praw człowieka, menadżerów kultury. Liczy 154 członków i jest jednym ze 146 krajowych ośrodków Międzynarodowego PEN. Jest współtwórcą nagród Wasyla Stusa, Jurija Szeweliowa i Heorhija Gongadze.
Ukraiński Instytut Książki jest instytucją państwową podlegającą Ministerstwu Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy, której zadaniem jest kształtowanie polityki państwa w branży wydawniczej, promowanie czytelnictwa książek w Ukrainie, wspieranie wydawania książek, stymulowanie działalności tłumaczeniowej oraz popularyzacja literatury ukraińskiej za granicą.
Gdańsk Miasto Literatury to program, który ma na celu wspieranie, rozwijanie, badanie, dokumentowanie i komentowanie gdańskiej twórczości literackiej, zarówno w perspektywie historycznej, jak i współczesnej. Ważnym elementem programu jest cykl Wolne Słowo poświęcony międzynarodowej współpracy w dziedzinie kultury współczesnej ze szczególnym gdańskim sygnałem solidarnościowym wobec twórców i twórczyń z Ukrainy dotkniętej rozpętaną przez Rosję wojną.
Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu (KEW) powstało w 2001 roku jako niezależna fundacja, która promuje wiedzę na temat spraw międzynarodowych. Działalność KEW to wydawanie czasopism New Eastern Europe i Nowa Europa Wschodnia oraz kilkunastu książek literackich i naukowych rocznie. Jedno z najważniejszych wydarzeń to doroczna konferencja Polska Polityka Wschodnia.
cykl Wolne Słowo
Ceremonia wręczenia Nagrody Drahomána 2022
26 września 2023
Biuro programu Gdańsk Miasto Literatury, ul. Długa 35
Wstęp wolny
- 16.00 Dyskusja „O wyjątkowości pracy i otoczenia osób tłumaczących” z udziałem Bohdana Zadury, Ostapa Sływyńskiego i Dagny Kurdwanowskiej. Prowadzenie: Anna Łazar
- 17.00 Dyskusja „Dekolonizacja versus globalizacja” z udziałem finalistów nagrody: Marka Andryczyka, Iryny Dmytryszyn i Rainy Hristovej Kamberovej
- 18.00 Ceremonia wręczenia Nagrody Drahomána 2022
Ceremonia będzie tłumaczona symultanicznie na język polski, ukraiński i angielski oraz transmitowana na żywo online.
Organizatorzy:
Instytut Ukraiński
Ukraiński PEN
Ukraiński Instytut Książki
Partnerzy
Gdańsk Miasto Literatury
Kolegium Europy Wschodniej
Partner medialny:
Suspilne
Marta Flakowicz-Szczyrba
Gdańsk Miasto Literatury
