Jest piosenkarką i autorką tekstów. Pracowała też jako nauczycielka muzyki. W swojej twórczości łączy muzykę współczesną z tradycyjną muzyką ludową. Olena Yanchuk wyjechała z Ukrainy, kiedy wybuchła wojna. Zamieszkała w Gdyni i chce zadbać o polsko-ukraińską integrację. W jaki sposób? Dzięki współpracy z Gdyńskim Centrum Kultury, które zdobyło dla niej stypendium twórcze w ramach projektu realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, poprowadzi m.in. warsztaty białego śpiewu. Pierwsze zajęcia odbędą się już 18 kwietnia w Konsulacie Kultury.
Olena Yanchuk to artystyczna dusza. Ma na swoim koncie pięć płyt. Dwie z nich powstały z myślą o dzieciach. Jednak to tylko początek długiej listy jej działań. Przez 10 lat prowadziła własny kurs muzyki, rytmu i refleksologii dla przedszkolaków, co zaowocowało opracowaniem programu edukacyjnego. Prowadziła też lekcje śpiewu i pracowała jako nauczyciel muzyki w alternatywnych szkołach niezależnych. Ponadto wspólnie z mężem, który jest reżyserem filmowym, stworzyła koncepcję serii filmów o tradycyjnym stroju kobiecym na Ukrainie – „Spadok”.
Wybuch wojny w Ukrainie wywrócił jej życie do góry nogami. Dzięki wsparciu przyjaciół z Polski wraz z rodziną wyjechała z Kijowa. Zamieszkała w Gdyni i zaczęła działać. Zależało jej, aby dzielić się swoimi umiejętnościami.
– Dawniej uczyłam się w Kanadzie razem z innymi cudzoziemcami, również z Polakami. Moi dobrzy przyjaciele są w Polsce. Mieszkają w Warszawie i Gdyni. I kiedy wybuchła wojna, mój kolega zaprosił mnie tutaj. Gdyby nie wsparcie jego i jego rodziny, to pewnie bym nie wyjechała. A byliśmy naprawdę w strasznej sytuacji. Teraz jesteśmy w Gdyni i nie chcę stąd wyjeżdżać, bo bardzo polubiłam to miasto. Moje dzieci chodzą tutaj do szkoły i przedszkola. Od początku, odkąd przyjechaliśmy, bardzo chciałam się do czegoś przydać, coś zrobić, być w jakimś procesie. Zaproponowałam, że zaśpiewam z kobietami w Przedszkolu „Bursztynowa Siódemka” i zorganizuję taki terapeutyczny warsztat wokalny, aby trochę pomóc im, ale też sobie. To były moje pierwsze działania. Potem szukałam kontaktów, spotkałam się z ludźmi z Halo Kultury. Zorganizowałam tam warsztaty śpiewu dla Polaków i Ukraińców. Potem spotkałam się z panią Beatą Nawrocką (dyrektor Gdyńskiego Centrum Kultury – przyp. red.). Zorganizowaliśmy pokaz filmu, który wyreżyserował mój mąż. To był film o tradycji wesela z ośmiu regionów Ukrainy – wspomina Olena Yanchuk.
I tak rozpoczęła się szersza współpraca z Gdyńskim Centrum Kultury, które postanowiło wesprzeć artystkę z Ukrainy. Instytucja złożyła wniosek o grant w ramach projektu „wspieraMY Ukrainę – systemowe wsparcie dla artystów ukraińskich”, który jest realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca. Udało się go zdobyć i dzięki temu pani Olena otrzymała stypendium twórcze.
– Ogromnie się cieszę na tę współpracę. Spotkałyśmy się przez przypadek. Olena szukała przestrzeni do kreatywnej pracy w Polsce, po tym jak opuściła Ukrainę. Szukaliśmy rozwiązania i okazało się, że Instytut Muzyki i Tańca z Warszawy dostał grant na stypendia. Złożyliśmy wniosek i się udało. Będziemy wspólnie pracować do końca roku. W ramach współpracy z nami, ponieważ jesteśmy operatorem tego stypendium, Olena będzie prowadzić warsztaty ze śpiewu – dla dorosłych, ale też kobiet z dziećmi. Zajęcia będą bezpłatne. Zachęcam osoby z Ukrainy, ale także Polaków, żebyśmy wspólnie przenikali się kulturowo, razem pracowali i odkrywali zupełnie nowe dziedziny sztuki. To jednak nie wszystko. Olena będzie też pracować nad płytą, tłumaczyć teksty polskich poetów i robić aranżacje muzyczne do tych wierszy – mówi Beata Nawrocka, dyrektor Gdyńskiego Centrum Kultury.
Pierwsze zajęcia z Oleną Yanchuk odbędą się we wtorek, 18 kwietnia o godz. 18.00 w Konsulacie Kultury. Będą to warsztaty białego śpiewu. Wstęp wolny.
– Jestem naprawdę bardzo szczęśliwa, że mogę tutaj tworzyć, w tej sali, w tym budynku, w takich warunkach. Chciałabym podzielić się umiejętnościami, które mam, pomóc ludziom znaleźć swój głos przez biały głos, przez energię – prostą, ale naturalną. To nie tylko energia głosu, ale też zdrowie ciała. kulturowe. Naprawdę może przyjść każdy i spróbować swoich sił. Jestem pewna, że wszyscy mogą śpiewać białym głosem – podkreśla artyska.
Zajęcia będą organizowane cyklicznie. Ponadto w ramach współpracy z Gdyńskim Centrum Kultury pani Olena będzie się angażować w projekty promujące współpracę kulturalną. Połączy też siły z polskimi muzykami. Celem jest nagranie płyty polsko-ukraińskiej. Pomysł polega na połączeniu piosenek autorki, które powstały jako jej osobista refleksja na temat wojny, z tekstami Agnieszki Osieckiej i innych polskich poetów. Utwory zostaną przetłumaczone na język ukraiński, aby przedstawić ukraińskiej publiczności ich twórcze dziedzictwo i w ten sposób przedstawić współpracę na poziomie kulturowym.
Szczegółowe informacje oraz daty warsztatów z Oleną można znaleźć na stronie internetowej Konsulatu Kultury.
O stypendium i programie Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca
Projekt „wspieraMY Ukrainę – systemowe wsparcie dla artystów ukraińskich” jest skierowany do artystów, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku oraz rodzimych instytucji kultury, które są otwarte na nawiązanie z nimi współpracy.
– Narodowy Instytut Muzyki i Tańca od lat wspiera rozwój zawodowy artystów na różnych polach. Kultura przywołuje piękno i harmonię w naszym życiu, których potrzebujemy szczególnie teraz, gdy otaczający nas świat staje na granicy dotychczasowych wartości. W tej szczególnej sytuacji nie zapominamy także o artystach, którzy znaleźli azyl na terenie Polski. Chcemy pomóc im odnaleźć spokój i perspektywę na dalsze życie, także zawodowe. Bardzo dziękuję Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wsparcie tego programu. Jestem przekonana, że będzie to skuteczne i systemowe wsparcie naszych koleżanek i kolegów z Ukrainy – mówi Katarzyna Meissner, dyrektor Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca.
Wsparcie jest realizowane w formie stypendium twórczego – przez przekazywanie pomocy finansowej. Mogą z niego skorzystać obywatele Ukrainy, którzy prowadzą lub zamierzają prowadzić na terytorium Polski działalność artystyczną, naukową, dydaktyczną lub badawczą z dziedziny sztuki i podejmować rozwój zawodowy lub artystyczny. Wsparcie zapewniają wyłącznie Instytucje, z którymi Narodowy Instytut Muzyki i Tańca zawrze odpowiednie porozumienie. W naszym mieście to Gdyńskie Centrum Kultury.
Magdalena Czernek
fot. Kamil Złoch
