Słynny astronom, ale i matematyk, ekonomista, lekarz, prawnik, urzędnik, dyplomata, duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego, strateg wojskowy, kartograf i filolog – Mikołaj Kopernik (1473 – 1543) był prawdziwym człowiekiem renesansu. Nic więc dziwnego, że Senat RP ogłosił rok 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika – wszak pięćset pięćdziesiąta rocznica urodzin, a zarazem czterysta osiemdziesiąta rocznica śmierci to wyjątkowy moment na przypomnienie o dorobku tego wybitnego, polskiego uczonego. W 2023 roku instytucje w całej Polsce popularyzują astronomię i odkrycia Kopernika – wśród nich nie brakuje, oczywiście, Centrum Nauki Experyment.
Kopernika znamy przede wszystkim jako astronoma. Jego najsłynniejszym dziełem było De revolutionibus orbium coelestium (pol. O obrotach sfer niebieskich) – praca, w której przedstawił założenia heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, co doprowadziło do tzw. przewrotu kopernikańskiego. Dokonał tym samym nie tylko jednego z najważniejszych odkryć w historii ludzkości, ale zapoczątkował również rewolucję naukową, która zmieniła postrzeganie świata.
Świętowanie Roku Kopernikańskiego w Experymencie zaczyna się już w styczniu! Gdyńskie centrum nauki odwiedzi Jerzy Rafalski z wykładem popularnonaukowym SCIENCE CAFE. Planety Kopernika. 29 stycznia współczesny astronom opowie między innymi o tym, jak Kopernik dokonał swoich odkryć, spoglądając w niebo nieuzbrojonym okiem. Więcej informacji o wydarzeniu znajdziecie TUTAJ.
Niedługo później, bo już 10 lutego odbędzie się cykliczne wydarzenie dla zakochanych, czyli NaukoweLove Nocą. Na uczestników czeka wiele naukowych atrakcji, w tym również te astronomiczne. Uczestnicy będą mogli spojrzeć w niebo w poszukiwaniu konstelacji, dowiedzą się, w jakich konfiguracjach najczęściej występują gwiazdy i obejrzą pokaz w mobilnym planetarium! Więcej informacji o wydarzeniu znajdziecie TUTAJ.
Z kolei w niedzielę 19 lutego Experyment zaprasza na Dzień Nauki Polskiej, podczas którego poznacie bliżej sylwetkę Mikołaja Kopernika. Jak wyglądał wszechświat według toruńskiego astronoma? Wszak za jego czasów nie istniały jeszcze skomplikowane przyrządy astronomiczne, a mechanizm poruszania się gwiazd był nierozwiązywalną zagadką. Zatem, w jaki sposób udało się Kopernikowi dokonać tak przełomowych obserwacji? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie podczas otwartych warsztatów już 19 lutego!
Tematy kopernikańskie pojawią się również podczas Narodowego Dnia Ziemi. 22 kwietnia posłuchacie o problemach kosmosu, którym musimy stawić czoło. Zanieczyszczenie śmieciami i światłem to jedne z wielu tematów, którymi mógłby zainteresować się sam Kopernik.
Latem spójrzcie w gwiazdy!
W czerwcu z Experymentem spotkacie się w ramach spotkań sąsiedzkich, a w sierpniu zobaczycie się na Molo Południowym podczas wydarzenia Mniej światła, więcej gwiazd. Wyposażeni w lornetki, teleskopy i inne przyrządy astronomiczne będziecie przyglądać się księżycowi, gwiazdom i Perseidom.
Co więcej, przez całe wakacje w CNE odbywać się będą WARSZTATY RODZINNE, nawiązujące dokonań toruńskiego astronoma. Oczywiście, nie zabraknie kosmosu, ale znajdzie się w nich miejsce również dla innej pasji Kopernika, czyli… medycyny!
Rok 2023 zapowiada się wyjątkowo – przed Wami ekscytująca podróż po świecie astronomii. Będziecie patrzeć w niebo, wypatrywać gwiazd i konstelacji, rozmawiać o ważnych, ekologicznych tematach, brać udział w warsztatach i samodzielnie eksperymentować. Rok Kopernikański Experyment świętuje w najlepszy możliwy sposób – popularyzując naukę!
Wojciech Zejda
UM Gdynia
