Czytanie performatywne wydanej z okazji Biografii książki „Jak się tu znaleźliśmy”, debata „Kim jesteśmy dzisiaj”, kabaret aktorów Teatru Żydowskiego w Warszawie, pokaz tańców orientalnych, koncerty zespołów Emigrah, Baltasis Kiras i Michalove, zmysłowy spacer po Wrzeszczu oraz spotkanie z białoruskim pisarzem Uładzimirem Nieklajewem – to punkty różnorodnego programu tegorocznej edycji święta mniejszości narodowych w Gdańsku, które odbędzie się 26–28 listopada w Teatrze Miniatura.
Biografie Gdańskie są okazją do wspólnego spotkania i prezentacji mniejszości narodowych, a dla gdańszczan do zapoznania się z ich kulturą. W ramach tej edycji Teatr Miniatura wydał książkę „Jak się tu znaleźliśmy” Agnieszki Kochanowskiej – opowieści dzieci i młodzieży z mniejszości narodowych o tym, jak trafiły do Gdańska. Na podstawie książki reżyserka Magdalena Miklasz we współpracy z aktorami przygotowała czytanie performatywne, które będzie można zobaczyć dwukrotnie 26 listopada – o 11.00 i 18.00. Z kolei pedagodzy teatru opracowali spacer po Wrzeszczu, który dzięki wykorzystaniu różnych zmysłów pobudzi wyobraźnię uczestników i pomoże odnaleźć ślady wielokulturowej historii miasta. Można w nim wziąć udział z klasą 26 listopada o 12.30 lub z rodziną w niedzielę 28 listopada o 12.30. Zapisy w kasie Teatru Miniatura, tel. 601 628 377 lub 58 341 94 83, mail bilety@teatrminiatura.pl.
Spotkania, debaty, koncerty i pokazy tańca
27 i 28 listopada o 17.00 można będzie posłuchać koncertów zespołów Emigrah, Baltasis Kiras, Michalove oraz białoruskiego barda Jauhieana Barysznikaua, obejrzeć kabaret w wykonaniu aktorów warszawskiego Teatru Żydowskiego i pokaz tańców orientalnych w wykonaniu nagradzanych profesjonalistek z grupy Art Orient. W sobotę o 15.30 odbędzie się debata przedstawicieli mniejszości narodowych, którą poprowadzi Anna Sobecka, autorka książki „Kalejdoskop. Spotkania z mniejszościami narodowymi”, dziennikarka i publicystka, tłumaczka literatury białoruskiej, przede wszystkim prozy i literatury faktu. Z kolei w niedzielę o 15.30 spotkanie z białoruskim pisarzem Uładzimirem Nieklajewem wokół jego najnowszej książki Hej Ben-Hinnom poprowadzi Jarosław Iwaniuk, prezes Fundacji Kamunikat.org. Nowa powieść Nieklajewa to książka o Białorusi i Białorusinach. Autor wyraźnie nawiązuje do własnej, bogatej w wydarzenia biografii – był jednym z kandydatów na prezydenta Białorusi w wyborach w 2010 roku, a potem więźniem politycznym.
XVIII edycja
W 2021 roku odbywa się osiemnasta edycja Biografii Gdańskich. Pomysł zrodził się po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Idea wspólnoty dziedzictwa kulturowego, przy zachowaniu szacunku do odrębności państwowej i tzw. małych ojczyzn, jest bliska funkcjonowaniu Gdańska, który był i jest nadal tyglem kulturowym. To tutaj swój dom znalazły różne narodowości, których kultura i zwyczaje odcisnęły piętno na kulturze miasta. W XVI i XVII wieku w Gdańsku żyli Niemcy, Polacy, Żydzi, Holendrzy, Szkoci – wszyscy trwale wpłynęli na to, jaki Gdańsk jest dzisiaj. Po II wojnie światowej do wyzwolonego Gdańska zaczęli przybywać nowi mieszkańcy z różnych stron Polski, a razem z nimi przedstawiciele mniejszości narodowych. Pojawili się ocaleni Żydzi, Tatarzy, Białorusini, Litwini, Ormianie. Pozostała też grupa Niemców. Znaleźli tu też swój dom Ukraińcy przesiedleni z ziem południowo-wschodniej Polski.
To druga edycja Biografii Gdańskich organizowana przez Teatr Miniatura we współpracy z Miastem Gdańsk oraz Białoruskim Towarzystwem Kulturalnym CHATKA, Związkiem Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku, Muzułmańską Gminą Wyznaniową w Gdańsku, oddziałem pomorskim Związku Ukraińców w Polsce oraz oddziałami gdańskimi Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce i Stowarzyszenia Litwinów w Polsce.
Wejście bezpłatne na podstawie zaproszeń do odbioru w kasie teatru.
Rezerwacja miejsc na zmysłowy spacer po Wrzeszczu telefonicznie (601 628 377 lub 58 341 94 83) lub mailowo (bilety@teatrminiatura.pl).
PROGRAM
26 listopada 2021, godz. 11.00 i 18.00 | Duża Scena – Jak się tu znaleźliśmy, Czytanie performatywne książki Agnieszki Kochanowskiej w reżyserii Magdaleny Miklasz
obsada: Magdalena Bednarek, Edyta Janusz-Ehrlich, Jakub Ehrlich, Jacek Gierczak, Jacek Majok, Hanna Miśkiewicz, Jadwiga Sankowska, multimedia: Amadeusz Nosal, Dla widzów 9+
W Gdańsku, podobnie jak w całej Polsce, mieszkają przedstawiciele mniejszości narodowych i etnicznych. Opowieści o tym, jak to się stało, że są dziś mieszkańcami i mieszkankami Gdańska, są fascynujące, często bardzo skomplikowane i dramatyczne. Zobaczcie świat oczami dzieci i młodzieży z mniejszości narodowych, które opowiadają, co je zaprowadziło do Gdańska.
Książka Jak się tu znaleźliśmy Agnieszki Kochanowskiej została wydana w ramach tegorocznej edycji Biografii Gdańskich. Magdalena Miklasz jest aktorką i reżyserką, absolwentką Wydziału Reżyserii Dramatu PWST w Krakowie.
26 listopada 2021, godz. 12.30 oraz 28 listopada 2021, godz. 12.30 | Wrzeszcz, Biografie miasta, Zmysłowy spacer po Wrzeszczu
Zapraszamy do odkrywania wielokulturowej historii miasta poprzez zmysły. Będziemy dotykać, słuchać, wąchać, a przez to uruchamiać wyobraźnię i sprawdzać, co nam podpowiada. To sposób na spojrzenie na miasto na nowo i odnajdywanie śladów jego biografii.
27 listopada 2021, godz. 15.30 | Scena Kameralna, Kim jesteśmy dzisiaj, Debata przedstawicieli mniejszości narodowych
Prowadzenie: Anna Sobecka, dziennikarka radiowa, autorka książki Kalejdoskop. Spotkania z mniejszościami narodowymi
27 listopada 2021, godz. 17.00 | Duża Scena
Prezentacje artystyczne mniejszości narodowych TOWARZYSTWO SPOŁECZNO-KULTURALNE ŻYDÓW W POLSCE
Śmiej się Pan | Teatr Żydowski w Warszawie
Program muzyczno-kabaretowy aktorów Teatru Żydowskiego. Kabaret międzywojnia swoją niezwykłą rangę i poziom zawdzięcza wybitnym polskim Żydom – kompozytorom takim jak Wars, Petersburski, Gold czy Kataszek, a przede wszystkim autorom tekstów: Tuwimowi, Słonimskiemu, Hemarowi, Jurandotowi. Na co dzień zajmowali się tworzeniem poezji i poważnych dzieł literackich, jednak dla „ćwiczenia pióra” pisali teksty i utwory czysto kabaretowe. Ich piosenki i skecze do dziś są uznawane za arcydzieła gatunku, a ich urok nie przemija…
MUZUŁMAŃSKA GMINA WYZNANIOWA W GDAŃSKU
Art Orient
Grupa taneczna specjalizująca się w tańcu brzucha. Jej członkinie mają za sobą szereg występów w Polsce i za granicą oraz kontrakty taneczne na Bliskim Wschodzie, USA czy w Chinach. To tancerki, instruktorki i laureatki międzynarodowych konkursów, m.in. nagrody publiczności podczas Bellydancer of The Universe 2016 w USA, Pucharu Świata Bellydance 2012, Mistrzostw Europy Wschodniej 2016, Miss Belly Dance Poland 2013, Mistrzostw Polski 2015. Grupa w repertuarze ma zarówno tradycyjny taniec arabski i tańce folklorystyczne, jak i tańce z rekwizytami takimi jak wachlarze jedwabne, miecze, skrzydła czy świeczniki.
ZWIĄZEK MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W GDAŃSKU
Emigrah
Zespół Emigrah tworzą trójmiejscy artyści, których połączyła fascynacja sceną world music. Jednym z charakterystycznych elementów jego muzyki jest śpiew tradycyjny opleciony brzmieniem instrumentów różnego pochodzenia. W twórczości można również usłyszeć dużą różnorodność rytmów – od rytmów trójdzielnych charakterystycznych dla polskiej muzyki tradycyjnej, poprzez nieparzyste rytmy bałkańskie, kończąc na inspiracjach arabskimi makamami oraz hinduskimi konnakol. Grupa poszukuje nowych brzmień poprzez unikatowe połączenie instrumentów całego świata, prezentując muzykę tradycyjną w autorskich aranżacjach.
28 listopada 2021, godz. 15.30 | Scena Kameralna, Spotkanie z Uładzimirem Nieklajewem
Gdańska promocja książki Hej Ben-Hinnom.
Prowadzenie: Jarosław Iwaniuk, prezes Fundacji Kamunikat.org
Nowa powieść Uładzimira Nieklajewa to książka o Białorusi i Białorusinach. Jej akcja ma dwa główne wątki fabularne i toczy się w dwóch płaszczyznach czasowych. Bohaterem pierwszego wątku jest białoruski poeta Janka Kupała, który stracił życie w czerwcu 1942 roku, spadając ze schodów jednego z moskiewskich hoteli. Dokumenty o jego śmierci są nadal utajnione. Jednak większość badaczy zgadza się, że było to zabójstwo zorganizowane przez sowieckie służby. Bohaterem drugiego wątku powieści jest młody białoruski poeta Wiktar Marhier uczestniczący w życiu literackiej bohemy stolicy sowieckiego imperium. Marhier marzy o usunięciu Leonida Breżniewa, który jest już na skraju starczego szaleństwa. Ta część powieści wyraźnie nawiązuje do bogatej w wydarzenia biografii samego Uładzimira Nieklajewa – jednego z kandydatów na prezydenta Białorusi w wyborach w 2010 roku, a potem więźnia politycznego. Wydawcą powieści Hej Ben-Hinnom w Polsce jest Fundacja Kamunikat.org.
28 listopada 2021, godz. 17.00 | Duża Scena
Prezentacje artystyczne mniejszości narodowych
BIAŁORUSKIE TOWARZYSTWO KULTURALNE CHATKA
Jauhien Barysznikau
Białoruski bard, gra na gitarze, dudzie i perkusji. Organizuje też warsztaty tradycyjnych tańców i prowadzi wykłady dotyczące białoruskiej tradycji dudarskiej. Solo występuje od 2006 roku. Laureat licznych konkursów i festiwali piosenki autorskiej, m.in. Fest-A 2006 (Mińsk), OPPA 2009 (Warszawa), Grand Prix XVII Festiwalu Bardauskaja Vosień 2010 (Białystok).
ZWIĄZEK UKRAIŃCÓW W POLSCE | ODDZIAŁ POMORSKI
Michalove
Zespół Michalove to rodzinne trio komponujące własne aranżacje ludowych pieśni Ukrainy, Polski, Bałkanów. Grupa pochodzi z Michałowa, małej miejscowości z powiatu słupskiego. Zespół wprowadza słuchaczy w świat tradycyjnych, ginących pieśni ludowych. W swoich kompozycjach przywołuje pieśni wiosenne, żniwne, weselne, miłosne, dziadowskie, kolędy i kołysanki, łącząc je w opowieści odwzorowujące cykle przyrody i ludzkiego życia. Muzycy snują opowieści, przekraczając granice czasu i gatunków muzycznych. Michalove swoją transową muzykę, przestrzenne brzmienie handpanu, tankdrumów i akordeonu łączy ze światem tradycyjnych pieśni wielogłosowych, głównie ukraińskich, ale też z różnych stron Polski, Białorusi, Bałkanów. W listopadzie 2019 roku trio zdobyło I miejsce na XXIX Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Ludowej Mikołajki Folkowe w Lublinie.
STOWARZYSZENIE LITWINÓW W POLSCE
Baltasis Kiras
Indie/folkrockowa grupa z Wilna, która powstała w 2008 roku. W 2010 roku zespół wydał debiutancki album Su geltonu snapeliu. W 2014 roku ukazał się minialbum Amerika, a w 2020 pierwsza biała płyta winylowa oraz trzeci album studyjny Tekančiom upėm. Zespół aktywnie występuje, koncertował we wszystkich najważniejszych festiwalach i scenach krajowych. Podczas Biografii Gdańskich wystąpi solista zespołu Tautvydas Augustinas.
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku