9 i 10 lipca, po pandemicznej przerwie, Instytut Kultury Miejskiej ponownie zaprasza do spotkań z poezją w ramach projektu Versopolis. W tym roku podczas dwudniowego wydarzenia Pop-up Poetry gościć będziemy poetów i poetki z Grecji, Bułgarii, Chorwacji i Węgier. Już w najbliższy piątek i sobotę w nieformalnym, wakacyjnym klimacie będzie można przysłuchiwać się wierszom i porozmawiać z ich autorami na… trawie oraz przedprożach gdańskich bibliotek. Na miejscu dostępne będą również tomy z poezją zaproszonych poetów i poetek wydane przez Instytut Kultury Miejskiej.
– Do tegorocznej odsłony Versopolis zaprosiliśmy autorów i autorki z czterech europejskich miast: Tibora Babiczky’ego z Budapesztu, Iwana Christowa z Sofii, Danae Sioziou z Aten i Nadę Topić ze Splitu. Są to poeci i poetki dobrze rozpoznawalni w swoich krajach, a zupełnie nieznani szerzej w Polsce – mówi Piotr Mielcarek z Instytutu Kultury Miejskiej. Dzięki projektowi Versopolis już po raz szósty czytelnicy mają szansę na odkrywanie europejskiej poezji, do tej pory nie publikowanej nigdy wcześniej w języku polskim.
Spotkanie z poetami i poetkami odbędzie się w piątek, 9 lipca o godz. 19.00 w przyjemnej scenerii terenu pomiędzy Starym Maneżem a Bazarem Natury. W razie deszczu wydarzenie zostanie przeniesione do sali na piętrze Sztuki Wyboru. Porozmawiamy nie tylko o wierszach naszych gości, ale też o doświadczeniach ubiegłych kilkunastu miesięcy związanych z lockdownem. Czy zamknięcie pomogło, a może przeszkodziło w pisaniu? Czy granice to jest coś realnie odczuwalnego? Na czym polega prawdziwa wolność? Rozmowę poprowadzi Piotr Mielcarek.
Dzień później, 10 lipca o godz. 16.00 na przedprożach gdańskich bibliotek: Biblioteki pod Żółwiem (ul. Św. Ducha 111/113) oraz Filii Gdańskiej przy ul. Mariackiej 42 wracamy do znanej już formuły Poezji w mieście. Aktorki Teatru Wybrzeże – Anna Kociarz i Małgorzata Brajner wraz z autorami i autorkami przeczytają wybrane wiersze z tegorocznych tomów wydanych w ramach Versopolis.
Na oba wydarzenia wstęp wolny. Podczas piątkowego spotkania z poetami i poetkami oraz w trakcie sobotniego czytania będzie można otrzymać darmowe tomy z poezją. W wersji elektronicznej można je pobrać ze strony: europejskipoetawolnosci.pl.
Więcej informacji o tomach i poetach
Tibor Babiczky w tomie „Kamenie przemówiły” (tłum. Anna Butrym) obdarza nas poezją przeżytą i przemyślaną. Jego wiersze przypominają wyblakłe fotografie z dzieciństwa, na których z coraz większym trudem rozpoznajemy własną twarz. Babiczky wie, że nie jest nam ona dana raz na zawsze, że oblicze ludzkie zmienia się jak krajobraz i że mamy niemały wpływ na kierunek tych zmian. Dlatego w tym, co pozornie powszednie, błahe, bez znaczenia, poeta dostrzega drogowskazy i znaki. Stara się być czujnym na treści, jakie kieruje do niego świat, czyta go wers po wersie oraz między wersami, a nam dostarcza sprawozdania z tych lektur, rzeczowe, uczciwe, pozbawione przypisów i przemądrzałych komentarzy.
Iwan Christow to poeta potrafiący brzmieć klasycystycznie, jak w wierszach sygnowanych wielkimi literami alfabetu, łączących Linneusza z Aureliuszem, oraz „barbarzyńsko”, beatnikowsko, jak w Wierszach amerykańskich, ale także tych inspirowanych przez bułgarskie miasto Widyń, w którym wysypisko śmieci staje się metaforą świata ponowoczesnego z jego relatywizmem, popkulturą i dyktatem konsumpcji. Z tego „śmietnika” Christow wydobywa dla nas kąski wciąż nadające się do spożycia, a także materiały, które można zrecyklingować w literaturę. Stąd właśnie pochodzi tytuł jego tomu – „Wysypisko” w tłumaczeniu Magdaleny Pytlak.
Z kolei Danai Sioziou wierszami zebranymi w tomie „Granice” (tłum. Rita Winiarska) ujmuje ciepłem i bezpretensjonalnością. Autorka portretuje w nich członków rodziny: dziadka, który był dla niej „najprzystojniejszym mężczyzną na ziemi”, albo mamę, która „jest piękna jak Śpiąca Królewna”. W swoistym ars poetica, jakim jest utwór Włamanie, stwierdza: „lubię pisać wiersze, / tak jak kocięta lubią wylizywać się na słońcu, / i chcę być dobra w tej sztuce, / chcę być dobra w tej sztuce”. Tak może napisać tylko ktoś świadomy faktu, że prostota i szczerość to wartości nadrzędne w liryce, że właśnie do nich poeta dojrzewa przez całe życie. Wreszcie: że dobra poezja jest sztuką „wylizywania się”, tzn. łączy w sobie przyjemność i higienę.
Ostatnim z wydanych w tym roku w ramach Versopolis tomów jest „Ojciec/Siostra” Nady Topić w tłumaczeniu Barbary Kramar. Życie nie znosi pustki. Jedną z najdotkliwszych pustek jest ta, która powstaje po śmierci najbliższej nam osoby, na przykład ojca. Nada Topić wypełnia ją wierszami, w których wspominanie zmarłego płynnie przechodzi w jego rekonstrukcję, rekonstrukcja zaś – w projekcję, umożliwiając współistnienie świata i zaświatów już teraz, bez konieczności czekania na własną śmierć. Takie rzeczy potrafi tylko poezja.
—
Versopolis to założona w grudniu 2014 roku platforma literacka poświęcona poezji. Jej celem jest wspieranie młodych europejskich twórców i promocja ich dorobku poza granicami ojczystych krajów. W skład platformy wchodzą 23 festiwale literackie, w tym Międzynarodowy Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności, organizowany przez Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Martyna Gutowska
Instytut Kultury Miejskiej
