Osteoporoza to podstępna choroba, która dotyka wielu osób, a jej skutki są bardzo poważne. Dlatego Gdynia wraz z Gdyńskim Centrum Zdrowia po raz kolejny zapraszają do mobilnych punktów badań profilaktycznych w kierunku osteoporozy. Będą one dostępne 5 oraz 10 lipca. Badania są bezpłatne – warto na nie przyjść i sprawdzić, czy ta choroba nie dotyczy i nas.
Program w całości skierowany jest do kobiet powyżej 65. roku życia, ale także do kobiet w wieku 40-64 lat, z co najmniej jednym czynnikiem ryzyka złamania osteoporotycznego. Natomiast działaniami edukacyjnymi, których celem ma być zwiększenie świadomości o osteoporozie, objęte zostaną zarówno kobiety, jaki mężczyźni powyżej 50. roku życia. W ramach programu kobiety przejdą ocenę ryzyka poważnego złamania osteoporotycznego narzędziem FRAX, następnie osoby zakwalifikowane do kolejnego etapu skorzystają z badania densytometrycznego i wizyty lekarskiej.
– Zawsze lepiej jest zapobiegać niż leczyć, a jeśli już dojdzie do leczenia, to niezwykle ważne jest, żeby w przypadku tej konkretnej choroby nastąpiło to jak najszybciej, aby spowolnić jej rozwój – mówi Tomasz Augustyniak, wiceprezydent Gdyni. – Wydarzenie „Z miłości do kości” to bezpłatne badanie stanu kości w osteobusach, znanych już mieszkańcom naszego miasta z poprzednich edycji. To również szereg innych konsultacji, również lekarskich, którym warto się poddać. Osteoporoza to choroba podstępna, która w pewnym wieku może dotknąć każdego z nas. Nie dajmy się jej, badajmy się, tym bardziej, że okazje ku temu w lipcu są aż dwie. Serdecznie zapraszam mieszkańców Gdyni do wzięcia w nich udziału – podkreśla Tomasz Augustyniak.
Poza badaniem profilaktycznym przeciwko osteoporozie uczestnicy wydarzenia będą mogli także skorzystać z:
- konsultacji z dietetykiem,
- konsultacji z farmaceutą,
- pomiaru ciśnienia, cukru we krwi i cholesterolu,
- edukacji z zakresu profilaktyki raka piersi.
Harmonogram wydarzenia przedstawia się następująco:
- 5.07 – park Kolibki ul. Aleja Zwycięstwa 291 A
12.00-19.00 – Badanie gęstości kości i punkt edukacyjny odnośnie osteoporozy,
15.00-18.00 – Pozostałe badania i konsultacje.
- 10.07 – Przystań Widna 2A ul. Widna 2A
10.00-17.00 – Badania gęstości kości i punkt edukacyjny odnośnie osteoporozy,
10.00-13.00 – Pozostałe badania i konsultacje.
Uwaga! Na wydarzenie nie obowiązują zapisy. Jeśli jednak chcecie mieć pewność skorzystania z badania w kierunku osteoporozy, zadzwońcie na bezpłatną infolinię 800-805-100 i umówcie się na wybrany przez siebie dzień.
Czym jest osteoporoza?
Osteoporoza jest chorobą układu szkieletowego człowieka, w przebiegu której dochodzi do zmniejszenia gęstości kości (rzeszotawienia kości), które zaczynają przypominać… sitka. Zatem osteoporoza to zaburzenia w spójności tkanek, efektem czego jest wyższa podatność na złamania. Te mogą nastąpić nie tylko w wyniku uderzenia czy upadku, ale również przy podnoszeniu nawet niewielkich ciężarów. Rzeszotawienie kości dotyczy przede wszystkim kobiet po menopauzie, jednak chorują na to również mężczyźni w dojrzałym wieku.
Co jest najgorsze przy osteoporozie? To, że we wczesnych stadiach choroby nie daje żadnych objawów. Te mogą być stwierdzone wyłącznie podczas specjalistycznych badań – jak te, które odbędą się 5 i 10 lipca w Gdyni. Tym bardziej zatem warto wziąć udział w programie i przekonać się, czy osteoporoza nie dotyczy i nas.
Przy osteoporozie ważna jest profilaktyka, w którą wpisują się gdyńskie badania. Lekarskie rozpoznanie chorzenia zazwyczaj jest stawiane wówczas, gdy dojdzie to patologicznego, trudno gojącego się złamana. Dlatego warto wcześniej zadbać o stan kości, zbadać je i ewentualnie podjąć działania, które zapobiegną rozwojowi osteoporozy do zaawansowanego stadium. Należy też podkreślić, że u osób, znajdujących się w grupie ryzyka, takie badania trzeba przeprowadzać regularnie.
Jakie są przyczyny osteoporozy? Czy w tej chorobie występują grupy ryzyka?
W ludzkim organizmie zachodzi zjawisko remodelowania kości, co oznacza – mówiąc najprościej – że kości się zużywają, ale również są odtwarzane. Osteoporoza to zaburzenie tego procesu. Następuje postępujące niszczenie masy kostnej, przez co kości tracą swoją pierwotną gęstość, stają się słabsze i podatniejsze na złamania. Wśród czynników sprzyjających rozwojowi tej choroby jest niedobór estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych, wpływających pośrednio na dobry stan kości. Utrata masy kostnej to także element naturalnego starzenia się organizmu ludzkiego.
Warto jednak wiedzieć, że niezależnie od wieku i niedoborów estrogenów są pewne czynniki, które przyczyniają się do rozwoju osteoporozy. Są to m.in.:
- spożywanie alkoholu w dużych ilościach,
- palenie tytoniu,
- zbyt niskie spożycie wapnia i fosforu,
- niska aktywność fizyczna przy niedowadze,
- niedobory witaminy D.
Osteoporoza wtórna – co to?
Czasem bywa tak, że osteoporoza rozwija się w organizmie niezależnie od wymienionych powyżej czynników, jako schorzenie wtórne. Bywa wywoływane bądź zaburzeniami w funkcjonowaniu innych narządów bądź w następnie chorób.
Zatem u kogo może rozwinąć się osteoporoza wtórna? Jakie zaburzenia i schorzenia jej sprzyjają? Są to m.in.:
- przewlekłe zaburzenia czynności nerek,
- zespoły złego wchłaniania,
- niektóre choroby onkologiczne,
- hipogonadyzm, a więc zaburzenia funkcji jąder lub jajników,
- zaburzenia endokrynologiczne, jak np. zespół Cushinga, niedoczynność i nadczynność tarczycy czy cukrzyca,
- choroby autoimmunologiczne.
Osteoporozie sprzyja też długotrwałe przyjmowanie pewnych leków, do których należą m.in. te stosowane w przebiegu wrzodów żołądka i dwunastnicy, hormony tarczycy, leki onkologiczne, leki psychotropowe, glikokortykosteroidy.
Jakie są objawy osteoporozy?
Już wiemy, że często bywa diagnozowana przy okazji złamań, a że rozwija się przez wiele lat nie dając objawów, można nie mieć świadomości, że nasze kości stają się coraz bardziej kruche.
Co najczęściej ulega złamaniu przy osteoporozie? Kończyny i stawy, zatem kości nadgarstka, przedramienia, kości udowe, złamania w obrębie miednicy. Gdy choroba jest już zaawansowana, łamiemy się… pod własnym ciężarem. Mamy wówczas do czynienia z tzw. kompresyjnymi złamaniami kręgów w wyniku ucisku masy naszego ciała na kręgosłup. Jest to bardzo bolesne, a co gorsza, im więcej takich złamań, tym większa szansa na to, że dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń. W ich efekcie nie tylko będziemy ograniczeni ruchowo, co wpłynie negatywnie na komfort naszego życia, ale i zmieni się nasza postawa ciała – z wyprostowanej na pochyloną.
Badania w kierunku osteoporozy
Osteoporoza nie ustąpi sama z siebie, ale można spowolnić jej rozwój. Naturalne starzenie się organizmu to jedno, ale podtruwanie się tytoniem, alkoholem, zła dieta też robią swoje. Warto zatem, mając świadomość tego, jak bardzo ta choroba może uprzykrzyć nam życie, wybrać się na badania i przekonać się, w jakim stanie są nasze kości oraz podjąć działania zaradcze, póki czas.
Zygmunt Gołąb
UM Gdynia
