Danuta Rolke-Poczman była osobą, którą znał i cenił niemal każdy mieszkaniec Oliwy. Była doskonałym przykładem, jak jedna osoba może wpłynąć na kształtowanie i rozwój lokalnej kultury i życia społecznego. Jej praca i zaangażowanie przyczyniły się do stworzenia żywej i aktywnej społeczności, która spotkała się, by wspomnieć wybitną mieszkankę dzielnicy. Pani Danuta przez 77 lat mieszkała w kamienicy przy ul. Grunwaldzkiej 496. W piątek, 28 czerwca odsłonięto tam pamiątkową tablicę.
Danuta Rolke-Poczman była architektką, prezeską Pracowni Architektonicznej ZAPA, założycielką i prezeską Stowarzyszenia Stara Oliwa oraz zasłużoną dla dzielnicy animatorką życia artystycznego w Domu Zarazy.
Z wnioskiem o upamiętnienie tej wybitnej postaci wystąpili do Biura Prezydenta ds. Kultury przedstawiciele Stowarzyszenia Stara Oliwa. W uroczystości odsłonięcia tablicy wzięli udział m.in. Aleksandra Dulkiewicz prezydent Gdańska, prof. Ewa Lewicka, córka upamiętnianej, Józef Możdżer, przyjaciel pani Danuty, Monika Zytke, prezes SSO oraz politycy, przedstawiciele Rady Miasta Gdańska i Rady Dzielnicy Oliwa, a także przyjaciele i mieszkańcy dzielnicy. Wśród gości m.in. Magdalena Adamowicz, Małgorzata Chmiel, Krystyna i Stefan Chwinowie, Bożena Kisiel, Kazimierz Koralewski, Jan Perucki i Andrzej Stelmasiewicz.
Wydarzenie rozpoczęło odegranie Hejnału Oliwskiego, którego pomysłodawczynią była właśnie Danuta Rolke-Poczman. Inicjatywa powstała, aby upamiętnić Pokój Oliwski podpisany na terenie Opactwa Cystersów w Oliwie w 1660 r. W tym celu Jadwiga Możdżer skomponowała hejnał dla Oliwy. Jest on grany codziennie o godz. 16.60 (czyli 17.00) z okna Domu Zarazy, siedziby Stowarzyszenia Stara Oliwa.
Kolejnym punktem uroczystości były przemówienia. Jako pierwsza głos zabrała prezydent Gdańska.
– Danuta Poczman miała zwyczaj przychodzić do siedziby Rady Miasta Gdańska podczas sesji i załatwiać sprawy Domu Zarazy. Była w tym niezwykle skuteczna i nigdy nie dała się zwieść. Historie z Panią Danutą są dla mnie cały czas bardzo żywe, choć minęło już ponad dwa lata od jej odejścia – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Bardzo się cieszę, że tradycja umieszczania tablic zasłużonych, wybitnych, nietuzinkowych gdańszczan w miejscu ich zamieszkania jest kontynuowana. Dziękuję wszystkim inicjatorom oraz wspólnocie mieszkaniowej, której zgoda była potrzebna. Z radością patrzę, jak Dom Zarazy trwa i kwitnie. Bardzo dziękuję Pani Monice Zytke, która dzięki swojej aktywności i pomysłom wszystkich, którzy współtworzą Dom Zarazy, on trwa i rozwija się. Niech ten duch tworzenia wspólnoty ponad podziałami, pokonywania trudności, które wydają się niemożliwe do pokonania, niech ten duch Pani Danuty trwa. Mam nadzieję, że ta tablica pomoże nam w kultywowaniu, ale także w braniu odpowiedzialności za naszą lokalną wspólnotę.
Przemawiali również: córka upamiętnianej, prof. Ewa Lewicka oraz Józef Możdżer, przyjaciel pani Danuty.
– Mama przyjechała tutaj, kiedy miała 10 lat i mieszkała tutaj 77 lat. W buddyzmie siódemka jest szczęśliwa, więc jak były 2 siódemki, to było bardzo dużo szczęścia. Ja jednak myślę, że nad tym moja mama się chyba nigdy nie zastanawiała, czy jest szczęśliwa, czy nie – mówiła Ewa Lewicka, córka Danuty Rolke-Poczman. – Ważne było to, żeby się działo, żeby była jakaś idea, żeby był pomysł i ta realizacja to było całe jej życie.
– Jeśli chodzi o panią Danutę, to naprawdę był dla mnie pomnik wiedzy, staranności, energii i rozsądku. Nigdy ponad to, żeby przekroczyć jakiś pułap i żeby coś się potem zawaliło – mówił Józef Możdżer, przyjaciel. – Takich przypadków nie było więc można oklaskiwać ją jako architekta.
Głos zabrała także prof. dr hab. inż. arch. Lucyna Nyka, Dziekan Wydziału Architektury, a wcześniej ulubiona studentka Pani Danuty.
– Z największą dumą i radością patrzę na tę tablicę. Dziękuję pani prezydent i radnym, ze taka inicjatywa w Gdańsku istnieje. W czasach studenckich pracowała w Panią Danutą Poczman nad wieloma projektami, spędziła tu wiele dni i późnych wieczorów. Była człowiekiem o niebywałej wizji, sile i energii, wielkim społecznikiem. W Domu Zarazy chciała całościowego ujęcia sztuk, przeplatania się muzyki i architektury.
Na uroczystości obecni mogli otrzymać okolicznościowy folder dotyczący Domu Zarazy oraz zaprezentowano utwór Kolorowy ptak inspirowany postacią Danuty Rolke-Poczman, który jest o niej i dla niej. Autorką tekstu jest Małgorzata Barańska. Powstał z okazji 25-lecia Stowarzyszenia, którego już niestety pani Danuta nie doczekała.
Danuta Rolke-Poczman (1935-2022)
Danuta Rolke-Poczman urodziła się na Wołyniu w 1935 roku, jako córka oficera armii Hallera, potem Armii Krajowej. Jak sama wspominała w mediach, tuż przed rzezią wołyńską rodzina przedarła się do Warszawy. Przeżyli tam Powstanie, a w 1945 roku przyjechali do Gdańska, gdzie osiedlono ich w Oliwie. Danuta uczyła się w klasie fortepianu w Państwowej Szkole Muzycznej, ukończyła architekturę na Politechnice Gdańskiej z wyróżnieniem. Wyszła za mąż za Jerzego Poczmana w 1956 roku. Mąż był kapitanem żeglugi wielkiej. W 1960 roku ukończyła kurs dla radiooficerów w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni, aby pływać wraz z mężem. Całe życie kochała sztukę i angażowała się w życie dzielnicy.
Danuta Rolke-Poczman mieszkała w Oliwie przez 77 lat. Jako studentka brała aktywny udział w odbudowie powojennego Gdańska. Jako architekt działała na rzecz miasta i dzielnicy. W 1997 r. założyła Stowarzyszenie Stara Oliwa (SSO), któremu szefowała przez 25 lat. Stowarzyszenie wielokrotnie podejmowało działania związane z dzielnicą, to m.in. promocja rewitalizacji starych kamienic, projekt „Pamiętajmy o ogrodach”, który miał uwrażliwić mieszkańców na wygląd posesji i przydomowych ogrodów w Oliwie. Stowarzyszenie, jako pierwsze w Gdańsku, organizowało Dni Sąsiadów, a później powstał Dom Sąsiedzki, który funkcjonuje do dziś. Utworzyła z Domu Zarazy centrum życia artystycznego (literackiego, poetyckiego, teatralnego, muzycznego) oraz miejsce integrujące mieszkańców w działaniach społecznych. Tu przerzuciła most porozumienia pomiędzy pokoleniami. Na sercu leżała jej budowa społeczeństwa obywatelskiego.
Była pomysłodawczynią upamiętnienia Pokoju Oliwskiego podpisanego na terenie Opactwa Cystersów w Oliwie w 1660 r. i skomponowania z tej okazji hymnu dla Oliwy. Ten hymn grany jest codziennie o godz. 16.60 (czyli 17.00) z okna Domu Zarazy, siedziby Stowarzyszenia SO. Z jej inicjatywy w listopadzie 2017 r. Dom Zarazy razem z Opactwem Cystersów został ustanowiony Pomnikiem Historii.
Danuta Rolke-Poczman bardzo kochała swoją dzielnicę. Nazywana „Damą w kapeluszu” była symbolem Oliwy. Odeszła 20 stycznia 2022 roku w wieku ponad 86 lat. Spoczęła na Cmentarzu Oliwskim.
Upamiętniają ważne miejsca i osoby
Tablice pamiątkowe to projekt realizowany przez miasto. Założeniem inicjatywy jest umieszczanie w przestrzeni Gdańska spójnych wizualnie oznaczeń w celu upowszechniania wśród mieszkańców i turystów wiedzy o miejscach związanych z wydarzeniami i osobami ważnymi dla historii kraju i regionu. System tablic pamiątkowych zainicjowany został w czerwcu 2018 roku. Tablica upamiętniająca Danutę Rolke-Poczman była 35. z cyklu.
Więcej informacji o systemie tablic można znaleźć na www.gdansk.pl – Tablice pamiątkowe
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
fot. fot B Banka, www.gdansk.pl
