Proekologiczne działania, zielona edukacja i inwestycje w infrastrukturę – taki był 2023 rok w Gdyni, która od lat stawia na adaptację do zmian klimatycznych, utrzymanie bioróżnorodności, zrównoważony rozwój i promowanie proekologicznych zachowań wśród mieszkańców.
Z miłości do zwierząt
Na program bezpłatnej kastracji i sterylizacji kotów właścicielskich przeznaczonow 2023 r. 20 000 zł z miejskiego budżetu.
Celem akcji jest popularyzacja skutecznej i humanitarnej metody ograniczenia populacji kotów, co w efekcie zminimalizuje liczbę zwierząt trafiających do schronisk. Zwierzęta pozbawione możliwości rozmnażania są spokojniejsze, zmniejsza się u nich ryzyko wystąpienia schorzeń układu rozrodczego. Dodatkowo koty zaczipowano.
Za pszczołami z pasieki na dachu urzędu miejskiego pracowity sezon. W 2023 roku wyprodukowały 211 kilogramów miodu, prawie o 30 kg więcej niż w poprzednim sezonie. W związku z naturalnym starzeniem się populacji w 2023 roku do gdyńskich uli trafiły nowe królowe.
W 2023 r. Gdynia rozpoczęła współpracę z Pomorskim Ośrodkiem Rehabilitacji Dzikich Zwierząt „Ostoja”. Oznacza to wsparcie dla osób, które pomagają dzikim, egzotycznym i gospodarskim zwierzętom na terenie naszego miasta.
Rozpoczął się ostatni, wart ponad milion złotych, etap inwestycyjny – budowa budynku pełniącego funkcje biurowo-administracyjne i socjalne w schronisku dla bezdomnych zwierząt „Ciapkowo”. Nowy obiekt zmieni jakość pracy personelu, ale i poprawi warunki bytowe zwierząt. Zyskają one więcej przestrzeni, którą zwolnią ich więksi bracia.
Modernizacja miejskiego schroniska dla bezdomnych zwierząt „Ciapkowo”, które od 1998 roku funkcjonuje przy ul. Małokackiej 3A, rozpoczęła się 10 lat temu. W 2013 roku wybudowano nowy pawilon dla psów, w 2018 kociarnię, rok później drugi psi pawilon, a w 2021 roku profesjonalną weterynarię. Ostatni budynek wieloletniej inwestycji mającej na celu modernizację „Ciapkowa” to dwukondygnacyjny budynek o powierzchni użytkowej blisko 200 m². Znajdą się tu biura adopcyjne i przestrzeń administracyjna, pomieszczenia socjalne dla pracowników oraz salka edukacyjna. Budowa powinna zakończyć się w kwietniu 2024 roku. Po zakończeniu prac budowlanych przy budynku powstanie wybieg spacerowy dla psów. Przestrzenie w starej części obecnie zajmowane przez pracowników poddaniu do użytku nowego budynku zwiększą przestrzeń dla podopiecznych schroniska. Koszt inwestycji w całości realizowanej z budżetu Gdyni to 1,2 mln zł.
Gramy w zielone
Otwarty u schyłku lata III etap Parku Centralnego to nie tylko potężne założenie inwestycyjne z przemyślaną infrastrukturą, której częścią jest podziemny parking, który pomieści ponad ćwierć tysiąca samochodów, ale zielona przestrzeń, która zmienia pejzaż tej części miasta.
Pojawiły się tu dziesiątki tysięcy nowych roślin i drzew, które zachęcają do złapania oddechu i zatrzymania się na dłuższą chwilę. Platany, wierzby, olchy, wiśnie, sosny wielopniowe i czarne, grujeczniki, jarzęby, ambrowiec (drzewa), hortensje, tawliny, winorośle japońskie, winobluszcze pięciolistkowe (krzewy i pnącza), puszkinie, czosnki ozdobne, tulipany czy narcyzy (kwiaty i rośliny cebulowe) oraz skryty w cieniu drzew biologiczny staw tworzą przestrzeń, która pozwala przetrwać zwierzętom. Skorzystają nie tylko pszczoły z urzędowej pasieki, ale też dzikie zapylacze, jeże, motyle, ptaki i inne małe zwierzęta zamieszkujące nasze miasto.
Segregacja odpadów BIO bez tajemnic
Spektakularnym wydarzeniem 2023 roku była kampania „Segreguję BIO Rozumiem”, która miała poprawić wyniki selektywnej zbiórki tej najgorzej oddzielanej od reszty odpadów frakcji.
Miasto od wielu lat prowadzi działania edukacyjne mające na celu poprawę jakości selektywnej zbiórki odpadów. Propaguje też ideę zero waste – ochronę zasobów poprzez odpowiedzialną produkcję, świadomą konsumpcję, ponowne wykorzystanie produktów, opakowań i materiałów bez zanieczyszczania środowiska. Jesienią ruszyła kampania edukacyjna skierowana do mieszkańców Gdyni zachęcająca do większej staranności w segregacji śmieci kuchennych (BIO) oraz odpadów zielonych (BIO).
W ramach kampanii przeprowadzono szereg działań – od warsztatu edukacyjnego z ekspertem od odpadów, konkursów z nagrodami, po pokazy kulinarne w duchu zero waste, naukę tworzenia własnego kompostu, octu z resztek czy lekcja ogrodnictwa. Uczestnicy tych aktywności mogli liczyć na nagrody i upominki.
Przede wszystkim jednak kampania skupiła się na korzyściach płynących z segregowania odpadów bio. W akcję włączyły się osoby znane i lubiane, które w atrakcyjny sposób zaprezentowały sposoby na efektywną gospodarkę odpadami z kuchni i ogrodu, tak by była ona przystępna dla szerszego grona.
Dostarczanie informacji na temat właściwego postępowania z odpadami, promowanie praktyk kompostowania w gospodarstwach domowych oraz propagowanie ograniczania marnotrawstwa żywności w duchu zero waste, mogą znacząco przyczynić się do poprawy stanu środowiska oraz do zwiększenia poziomów odzysku i recyklingu odpadów komunalnych, które jest wymagane przepisami.
Żegnamy bez żalu szamba i azbest
W sierpniu 2023 r. Radni Miasta Gdyni podjęli uchwałę zmieniającą zasady przyznawania dotacji celowej w zakresie inwestycji obejmujących likwidację i unieszkodliwienie odpadów azbestowych. Zmienił się przede wszystkim tryb i sposób rozliczania dotacji. Obecnie przed przystąpieniem do realizacji inwestycji należy podpisać umowę z gminą, w której zostanie określony jej zakres i maksymalny poziom dofinansowania. Refundowane będą tylko koszty poniesione po podpisaniu umowy, zgodne z jej zapisami. Nowe zasady obowiązują od 3 października 2023 r. W minionym roku złożono 8 wniosków.
3 października 2023 r. wszedł też w życie nowy tryb dotacji na likwidację zbiorników bezodpływowych (szamb) i przyłączenia do sieci kanalizacyjnej. Realizacja przyłącza jest bardzo łatwa, bo PEWiK Gdynia oferuje usługę zastępstwa inwestycyjnego w zakresie projektowania i budowy przyłączy i instalacji kanalizacyjnych. W ubiegłym roku złożono 3 wnioski.
Inicjatywy z tradycją
W minionym roku kontynuowano znane i lubiane konkursy, W 29. edycji konkursu „Gdynia w kwiatach 2023” zmierzyli się miejscy ogrodnicy, którzy spróbowali uprawiać warzywa.Miejskie ogrodnictwo (urban farming) to trend, który zyskuje popularność. Uprawa własnych warzyw, owoców i ziół daje satysfakcję. To nie tylko powrót do korzeni, ale też udana adaptacja do zmian klimatu. Lokalnie pozyskane produkty to korzyść dla planety, portfela i radość ogrodnika.
25. edycja „Zapraszamy ptaki do Gdyni” to nie tylko konkurs na budki lęgowe i karmniki, ale też nowa książka, spotkania z ornitologami, ptasie murale oczyszczające powietrze czy osiedle dla jerzyków.
Dobre praktyki, inspiracje oraz kreatywne rozwiązania
Projekt „Gdynia w Klimacie” to długofalowe przedsięwzięcie mające na celu stworzenie zrównoważonego miasta, w którym dbałość o środowisko naturalne i dobrostan mieszkańców stanowią priorytet. Jasna oraz spójna komunikacja w zakresie miejskich działań na rzecz klimatu, edukacja na wielu szczeblach, właściwe informowanie mieszkańców o realizowanych działaniach pozwolą na większe zaangażowanie społeczne oraz zwiększenie świadomości na temat ochrony środowiska i klimatu. W ramach tego przedsięwzięcia odbyła się miejska konferencja, powstał poradnik dobrych praktyk i inne mniejsze inicjatywy.
Karolina Szypelt
fot. Mirosław Pieślak
UM Gdynia
