Grudzień to ważny miesiąc w historii Polski i naszego miasta. Przypadają wtedy dwie rocznice. Gdynia o nich pamięta i godnie je uczci. W środę, 13 grudnia odbędą się uroczystości z okazji 42. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Z kolei w niedzielę, 17 grudnia, czyli w 53. rocznicę wydarzeń Grudnia ’70, zostaną upamiętnione ofiary czarnego czwartku.
Zbliżają się dwie ważne rocznice historyczne. Gdynia tradycyjnie odda hołd ofiarom stanu wojennego oraz czarnego czwartku. Przedstawiamy programy obu uroczystości.
– W historii Polski i Gdyni grudzień jest miesiącem szczególnym. Rok 1970 – czarny czwartek to dramat, który upamiętniamy co roku. Spotykamy się o godz. 6.00 przy pomniku Ofiar Grudnia ’70 – tam, gdzie padły strzały – po to, by pokazać, że pamiętamy o poniesionej wówczas ofierze. Równie ważny i godny upamiętnienia jest również stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 roku. I z tej okazji także będziemy się spotykać, by uczcić tych, którzy walczyli o wolność i niepodległość, która przyszła niemal 10 lat później – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.
42. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
13 grudnia 1981 roku na ulice polskich miast wyjechały czołgi, pojazdy opancerzone i wozy bojowe. Władze komunistyczne wprowadziły w całym kraju stan wojenny, którego celem była likwidacja protestów społecznych. Mieszkańców ogarnął strach, niepewność, niepokój o bliskich. W 42. rocznicę tamtych wydarzeń w Gdyni odbędą się uroczystości upamiętniające ofiary stanu wojennego.
Obchody rozpoczną się w środę, 13 grudnia o godz. 17.40 widowiskiem słowno-muzycznym w wykonaniu uczniów II Liceum Ogólnokształcącego. Będzie można je zobaczyć w kościele pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy i św. Piotra Rybaka przy ul. Portowej 2. W tym samym miejscu o godz. 18.00 zostanie odprawiona msza święta. Po jej zakończeniu zaplanowano przemarsz ul. Portową, placem Kaszubskim, ul. Świętojańską i ul. Pułaskiego przed pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego. Tam, o godz. 19.20, odbędzie się dalsza część uroczystości – modlitwa, przemówienia okolicznościowe oraz złożenie kwiatów.
53. rocznica wydarzeń Grudnia ’70
17 grudnia miną 53 lata od tragicznych zdarzeń z 1970 roku, kiedy na rozkaz władz służby wzięły odwet za strajk ludności Wybrzeża wobec gwałtownej podwyżki cen żywności. Kiedy pasażerowie kolei wysiedli o świcie na przystanku przy stoczni, zaatakowało ich wojsko i milicja. Wśród zabitych byli stoczniowcy, młodzież, uczniowie, którzy idąc do szkół, trafili w sam środek masakry. Oficjalnie zginęło 18 osób, a wiele innych zostało rannych. Jednak ofiar czarnego czwartku z pewnością było więcej. Miasto odda hołd tym, którzy byli uczestnikami tamtych wydarzeń.
– Zaczynamy przed godz. 5.00. Uczniowie II LO oraz harcerze 2. Gdyńskiego Hufca Harcerzy „Zbroja” im. rotmistrza Witolda Pileckiego zapalą światełka pamięci. Przy węźle ofiar Grudnia ’70 będzie ich 500. W tym samym czasie druga grupa będzie rozpalać światełka przy Urzędzie Miasta – na styku al. marsz. Piłsudskiego i ul. Świętojańskiej. Tam z kolei stanie 150 światełek – mówi Aleksander Kozicki, sekretarz zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.
Oficjalne uroczystości z udziałem wojskowej asysty honorowej rozpoczną się o godz. 6.00 przed pomnikiem Ofiar Grudnia ’70 w okolicy przystanku SKM Gdynia Stocznia-Uniwersytet Morski. Zostaną wygłoszone oficjalne przemówienia. Uczestnicy złożą też kwiaty przed pomnikiem.
Zaplanowano także popołudniowe obchody. O godz. 16.30 w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (ul. Armii Krajowej 46) odbędzie się koncert rocznicowy „Ofiarom Grudnia 1970” w wykonaniu Wiesława Wodyka. Tuż po nim, o godz. 17.00, zostanie odprawiona msza święta.
Po mszy – około godz. 18.00 – uczestnicy przejdą ul. 3 Maja, Armii Krajowej i Świętojańską przed pomnik Ofiar Grudnia ’70 na placu Wolnej Polski przy Urzędzie Miasta Gdyni. O godz. 18.30 odbędzie się tam dalsza część uroczystości. Odczytany zostanie apel poległych, a uczestnicy złożą przed pomnikiem wiązanki kwiatów i zapalą znicze.
Organizatorem uroczystości są Region Gdański NSZZ „Solidarność” i miasto Gdynia.
Magdalena Czernek
fot. Michał Puszczewicz
UM Gdynia