Jeszcze do niedawna szkoła bez dzwonków była nie do wyobrażenia, a nagły sygnał informował o początku i końcu lekcji. To już przeszłość. W wybranych szkołach prowadzonych przez Gdańsk, tradycyjny dzwonek zastąpiła spokojna melodia. W innych, metodą wyznaczania początku i końca lekcji jest po prostu pilnowanie założonego czasu, a pomagają w tym licznie rozmieszczone zegary oraz informacje o planowanych przerwach. Aktualnie, dzwonka nie usłyszymy już w 29 szkołach. Będzie ich więcej.
Rezultatem wdrożonych rozwiązań jest komfort psychiczny, zaspokojenie potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także dobra motywacja do większej samodzielności i wzmacnianie partnerskich relacji między uczniami a nauczycielami.
29 szkół w Gdańsku bez dzwonka
W szkołach prowadzonych przez miasto Gdańsk bez dzwonków funkcjonuje obecnie 29 szkół, a 9 z nich korzysta z melodii zamiast dzwonka. Do udziału w projekcie „Szkoła bez dzwonków” zachęcane są także pozostałe szkoły, których organem prowadzącym jest Gmina Miasta Gdańska, ponieważ, jak pokazuje doświadczenie, przynosi to wiele korzyści zarówno uczniom, nauczycielom, a także pracownikom administracji i obsługi.
Na chwilę obecną pozostało 65 szkół lub zespołów jednostek oświatowych do wdrożenia do projektu.
Dlaczego warto zlikwidować dzwonki?
Szkolny dzwonek generuje ok. 90-98 decybeli i jest to stan powyżej progu szkodliwości. Badania pokazują, że dzwonki podnoszą poczucie stresu i generują tzw. „efekt dzwonka”, polegający na eksplozji energii, który powoduje niepokój i rozdrażnienie. Tak wysoki poziom hałasu może wpływać na uszkodzenie słuchu. Hałas przerywa naturalny proces uczenia się uczniów.
Brak dzwonków zwiększa poczucie odpowiedzialności uczniów i nauczycieli za organizację swojego czasu. Uczniowie samodzielnie muszą decydować o tym, kiedy kierować się na lekcję, czy też zakończyć pracę nad zadaniem. Dzięki takiemu rozwiązaniu wspierany jest system edukacji oparty na zaufaniu i partnerstwie. Poza tym, bez dzwonków uczniowie i nauczyciele mogą pracować w spokojniejszym tempie, co sprzyja skoncentrowaniu i lepszemu przyswajaniu wiedzy. Brak dzwonka generuje także więcej pozytywnej energii wśród uczniów i nauczycieli.
Kiedy przerwa? Kiedy lekcja?
To nauczyciel odpowiada za to, aby poinformować uczniów o końcu lekcji. Zamiast nagłego dzwonka dziękuje on uczniom za pracę, wspólnie spędzony czas i uwagę. Dzięki temu uczniowie mają poczucie szacunku, wiedzą, że są traktowani poważnie, a ich wysiłek został doceniony. W widocznych miejscach na terenie szkoły rozmieszczane są zegary, aby uczniowie mogli kontrolować czas i punktualnie stawiać się na zajęcia. Dobrą praktyką jest również wywieszanie rozkładu lekcji i przerw w różnych miejscach w szkole.
Zalety braku dzwonków w szkołach
Brak dzwonku w szkołach to same pozytywy. Wśród najważniejszych:
- poprawa samopoczucia uczniów i nauczycieli
- zaspokojenie potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
- wzmacnianie partnerskich relacji między uczniami a nauczycielami
- kształtowanie u uczniów cech charakteru, takich jak: odpowiedzialność, rzetelność, cierpliwość i punktualność
- minimalizowanie poziomu stresu
- motywowanie uczniów do większej samodzielności
- obniżanie poziomu hałasu w szkole, a tym samym minimalizacja czynnika wpływającego negatywnie na słuch
- idealny sposób na doskonalenie praktyki korzystania z tradycyjnych zegarków na rękę.
https://embed.netpr.pl/file/embedded/video/USER_FILE/2585474
Marcin Szeląg
Urząd Miejski w Gdańsku