Mimo rosnącej z roku na rok liczby samochodów, systematycznie spada liczba wypadków drogowych, w których coraz mniejsza liczba osób traci życie, bądź doznaje poważnych obrażeń. To zasługa wdrażanych rozwiązań systemowych, ale też realizowanych w Gdańsku programów takich jak Wizja Zero.
W ubiegłym roku na ulicach Gdańska doszło do 336 wypadków, w których rannych zostało 367 osób, a 6 straciło życie. Wcześniej, w 2021 wydarzyło się 381 wypadków, natomiast liczba rannych to 415 osób. Statystyki pokazują trend poprawiającego się bezpieczeństwa w ruchu drogowym w mieście, który zauważalny jest w ostatnich latach. Dla porównania liczby z najbardziej tragicznego, w okresie objętym badaniem, 2009 roku kształtują się następująco: 595 wypadków, 33 ofiary śmiertelne i 694 rannych.
– W Gdańsku na pierwszym miejscu stawiamy życie i zdrowie ludzi. Mimo wzrostu liczby pojazdów suma wypadków drogowych w naszym mieście spadła o 47%, a tych z udziałem pieszych o 62%. Chcielibyśmy, żeby liczba incydentów z ofiarami śmiertelnymi była równa zeru – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Konsekwentnie dążymy do większego bezpieczeństwa, a jednym z takich przykładów jest al. Zwycięstwa, gdzie wprowadzenie ograniczenia do 50 km/h przyniosło wymierne efekty.
– Bezpieczeństwo mieszkańców jest dla nas najważniejsze. Działania, które prowadzimy od kilku lat, są skuteczne. Świadczą o tym konkretne liczby, które pokazują, że na gdańskich drogach jest coraz bezpieczniej – mówi Piotr Kryszewski, zastępca prezydenta ds. usług komunalnych.
Spada liczba wypadków
W okresie od 2009 do 2022 roku liczba wypadków na gdańskich drogach spadła o 47%. Jeszcze większy spadek, bo aż o 62% dotyczy liczby wypadków z udziałem pieszych. Najważniejszy jest jednak współczynnik dotyczący liczby ofiar śmiertelnych. W przytaczanym okresie liczba osób, które zgięły na drogach spadła o 76%. Trzeba podkreślić, że spadek liczby wypadków następował przy jednoczesnym bardzo dynamicznym wzroście liczby poruszających się po Gdańsku samochodów. W 2022 roku było niemal o 40% więcej pojazdów niż w roku 2009.
– Chcemy jako policjanci ruchu drogowego dołożyć wszelkich starań, aby było coraz mniej wypadków, których przyczyną są przekroczenia prędkości, ponieważ, co potwierdzają wszystkie fachowe badania, prędkość zabija! Dlatego cieszymy się z tego, że nastąpił znaczący spadek ofiar śmiertelnych. Na początku tego programu były to 33 osoby, w zeszłym roku było to 8 osób i mamy nadzieję, że do końca roku już nic takiego nie nastąpi, bo na tę chwilę mamy tylko 6 ofiar śmiertelnych – mówi nadkomisarz Mariusz Dziedzic, naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego KMP w Gdańsku.
Nie tylko statystyki
O poprawie bezpieczeństwa na gdańskich drogach, świadczą nie tylko dane liczbowe. Nasze działania i ich efekty doceniło też grono ekspertów wchodzących w skład kapituły przyznającej nagrodę w konkursie „Doskonałość w Bezpieczeństwie Ruchu Drogowego”.
– Cieszymy się bardzo, że te nasze działania zostały dostrzeżone także w Unii Europejskiej. Kilka tygodni temu moi współpracownicy z Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni, odebrali Europejską Nagrodę Exellenc in Road Safety Awards 2023 – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. W uzasadnieniu tej nagrody zostały wskazane nasze konsekwentne działania związane z realizacją programu uspokojenia ruchu drogowego oraz efektywna redukcja liczby wypadków drogowych i ich ofiar. Jest to ogromne wyróżnienie dla naszego miasta za realizację długofalowej i konsekwentnej Wizji ZERO – dodaje prezydent Gdańska.
Efekt Wizji ZERO
Spadek liczby wypadków drogowych jest zasługą wprowadzanych przepisów oraz realizowanych w naszym mieście programów takich jak Wizja Zero. To jeden z punktów z programu wyborczego, konsekwentnie realizowanego przez władze Gdańska, ale także cel wyznaczony w Strategii Miasta Gdańsk 2030 PLUS. Wizja Zero to Program Uspokojenia Ruchu, który opiera się na trzech głównych filarach: infrastruktura, zarządzanie, edukacja. Podstawowe założenia programu to poprawa bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów oraz zmniejszanie prędkości poruszających się po gdańskich ulicach pojazdów. Do osiągnięcia tych celów przyczyniają się działania takie jak m.in. tworzenie strefy TEMPO 30 i rond, zawężenie jezdni – antyzatoki autobusowe, instalowanie progów zwalniających i słupków. Stosowane są też rozwiązania takie jak odwrócenie kierunku ruchu, np. aby zadbać o bezpieczeństwo rowerzystów. Bardzo dobre efekty przyniosła np. zmiana organizacja ruchu na ul. Piramowicza. Innym przykładem jest zawężenie jezdni na przejściach dla pieszych do jednego pasa np. na al. Hallera. Zmiany zostały też wprowadzone w obrębie Śródmieścia Gdańska.
– Jako przedsiębiorca działający na Głównym Mieście bardzo się cieszę, że ruch został tam ograniczony. Tam powstały słupki blokujące, przy szkołach natomiast wyświetlacze, które naprawdę działają. Już teraz mamy konkretne dane, które potwierdzają nam, że ograniczenia prędkości, wjazdów, czy właśnie montaż wyświetlaczy powodują, że zdarzeń i kolizji na drogach jest zdecydowanie mniej – mówi Piotr Dzik, radny klubu Wszystko dla Gdańska.
Wolniej znaczy bezpieczniej
Wśród działań, które mają decydujący wpływ na bezpieczeństwo uczestników ruchu, wymienić należy te, których skutkiem jest ograniczenie prędkości poruszających się po drogach pojazdów. Niechroniony uczestnik ruchu, który zostanie potrącony przez samochód poruszający się z prędkością 60 km/h ma niewielkie szanse, aby wyjść z tego cało. Statystyki mówią, że ponad 90% takich przypadków, kończy się śmiercią pieszego. Wraz z obniżeniem prędkości, to ryzyko sukcesywnie spada, aby przy prędkości 30 km/h osiągnąć poziom 10%. Wraz z obniżeniem prędkości zmniejsza się też droga hamowania pojazdu. Przy 80 km/h wynosi ona aż 58 metrów, przy 60 km/h 36 metrów, a gdy zwolnimy o kolejne 10 km/h to aby stanąć potrzebujemy już tylko 27 metrów, co najczęściej oznacza, że jesteśmy w stanie zatrzymać się na czas. Dlatego tak ważne jest konsekwentnie uspokajanie ruchu poprzez wprowadzanie stref tempo 30. W Gdańsku ulice o uspokojonym ruchu i dopuszczalnej prędkości nie większej niż 30 km/h to już 619,9 km, czyli 66,4% sieci drogowej miasta.
– Watro zwrócić uwagę na dwa aspekty wprowadzanych zmian. Pierwszy to spowalnianie ruchu przez wprowadzanie stref TEMPO 30. Jak pokazują ostatnie badania Bloomberg American Health Initiative, wąskie pasy ruchu są najlepszą formą uspokojenia ruchu, a więc tak naprawdę ratują życie – mówi Piotr Kryszewski, zastępca prezydenta ds. usług komunalnych. Druga kwestia to wprowadzenie ograniczenia prędkości na al. Grunwaldzkiej i al. Zwycięstwa. Dzisiaj możemy pokazać, jak wyglądają efekty. Pierwsze dane pokazują wyraźny spadek liczby zdarzeń drogowych na tych ulicach – podkreśla Piotr Kryszewski.
Uspokojenie ruchu na głównych arteriach
Od marca 2021 obowiązuje ograniczenie prędkości do 50k/h na al. Grunwaldzkiej i al. Zwycięstwa. Od tamtej pory widoczny jest trend malejący w liczbie zdarzeniach drogowych na tych ulicach. Z przeprowadzonych pomiarów wynika, że nastąpił tam spadek średniej prędkości o 17%. Dużo rzadziej kierowcy przekraczają prędkości powyżej 70 km/h. Od czasu wprowadzenia zmian nastąpił w tym przedziale spadek o ponad 72%, a w przypadku prędkości powyżej 90 km/h aż o 78%. Co ważne zmiana nie wpłynęła na przepustowość na ciągu, przełożyła się natomiast na wyraźny spadek różnego rodzaju zdarzeń drogowych na tych arteriach. Widać to porównując statystyki z 2019 z wynikami z 2022 roku (Porównujemy 2019 z 2022, bo ograniczenia prędkości wprowadzone były połowie marca 2021, a w 2020 była pandemia, więc wyniki z tego roku nie są miarodajne).
Grunwaldzka
- 2019: 750 zdarzeń drogowych
- 2022: 536 zdarzeń drogowych
Zwycięstwa
- 2019: 152 zdarzeń drogowych
- 2022: 100 zdarzeń drogowych
Równolegle z oddaniem do użytku drogi rowerowej na jednym z pasów, ograniczenia prędkości do 50 km/h wprowadzone zostały też na ul. Marynarki Polskiej.
Inwestycje, które zwiększają bezpieczeństwo
– Bezpieczeństwo, ale też dobra mobilność miejska dają poczucie komfortu wszystkim użytkownikom przestrzeni, zarówno kierowcom, rowerzystom, jak i pieszym. W ostatnich latach dużo wydarzyło się w kwestii poprawy bezpieczeństwa, począwszy od rozszerzania strefy tempo 30 przez przebudowę poszczególnych ulic, zawężanie newralgicznych odcinków aby spektrum widzenia było lepsze. Miasto konsekwentnie realizuje także program przejść naziemnych przez wielkie arterie. Początkowo budziło to pewne emocje. Myślę, że teraz już widzimy, jak to poprawiło dostępność przestrzeni miejskiej dla innych użytkowników ruchu – mówi Anna Golędzinowska, radna klubu Koalicji Obywatelskiej.
Zrealizowane w 2022 roku
- Zawężanie jezdni – antyzatoka na ul. Radarowej
- Progi zwalniające i słupki – ul. Biała, Waryńskiego,
- Przejścia dla pieszych z sygnalizacją świetlną: GUM-ed, Brama Wyżynna
- Nowe drogi z uspokojeniem ruchu: Nowa Olchowa, Pułaskiego, Łagowska, Piotrkowska i Wieżycka, Zakopiańska, rewitalizacja ulic w Nowym Porcie
Realizowane
- Przebudowa układu drogowego w dzielnicy Przymorze Małe w ramach zadania: Rozbudowa skrzyżowania ul. Droszyńskiego i ul. Śląskiej oraz Beniowskiego, Śląskiej, Szczecińskiej.
Planowane
- Budowa naziemnego przejścia dla pieszych na wysokości Dworca Głównego PKP
- Budowa przejść dla pieszych z azylem na ul. Kaczyńskiego i na ul. Jabłoniowej
- Budowa wyniesionych przejść na ulicach: Michałowskiego, Reformackiej, Hirszfelda, Jodłowej, Kamienna Grobla
Audyty bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych
– Przeprowadziliśmy audyty bezpieczeństwa ruchu drogowego dla wszystkich przejść dla pieszych bez sygnalizacji świetlne w dzielnicy Oliwa – mówi Agata Lewandowska, miejski inżynier ruchu.
Celem audytów jest obiektywna ocena poziomu bezpieczeństwa w miejscach przecinania się ruchu pieszego i samochodowego. Sprawdzonych zostało 110 przejść pod kątem widoczności, organizacji ruchu i infrastruktury drogowej w tym oświetlania. Każde zostało szczegółowe opisane i ocenione.
– Zespół certyfikowanych audytorów wskazał mankamenty oraz dał zalecania dla poprawy poziomu bezpieczeństwa na każdym przejściu. Z audytu wynika, że musimy szczególnie pochylić się nad poprawą dostępności, bo 80% uwag dotyczy szczególnie tego obszaru. Teraz przestępujemy do pracy i krok po kroku wprowadzać będziemy zmiany zapewniające komfort i bezpieczeństwo pieszych – dodaje Agata Lewandowska.
Pełen raport znajduje się na stronie Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni w nowej zakładce poświęconej bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
Jędrzej Sieliwończyk
Urząd Miejski w Gdańsku
fot. www.gdansk.pl