Polski Alarm Smogowy opublikował najnowszy smogowy ranking pokazujący najbardziej zanieczyszczone w Polsce miejscowości na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska za rok 2022. Gdyńskie powietrze jest zbyt czyste, by znaleźć się w rankingu, szczegółowe dane pokazują, że daleko mu do przekroczenia norm. W mieście trwają trzy programy dofinansowania wymiany źródeł ciepła.
Jak podaje Polski Alarm Smogowy (PAS) walka ze smogiem w Polsce zaczyna powoli przynosić efekty. Mają na to wpływ samorządowe antysmogowe regulacje określające terminy wymiany najbardziej zanieczyszczających powietrze źródeł ogrzewania oraz dofinansowanie tej wymiany z różnych programów. Wśród smogowych liderów PAS wskazuje na dużą liczbę miejscowości z Małopolski. W tym województwie na skutek decyzji Sejmiku Województwa wydłużono okres użytkowania „kopciuchów” (piece bezklasowe i o najniższej klasie normy PN-EN 303-5:2012), co przyczyniło się do znacznego spadku składanych wniosków w programie „Czyste Powietrze”. Jednak niechlubnym zwycięzcą rankingu we wszystkich trzech kategoriach (liczba dni smogowych, stężenia pyłu zawieszonego PM10 oraz stężenia benzo(a)pirenu – rakotwórczej i mutagennej substancji) jest miasto z województwa dolnośląskiego – Nowa Ruda. W czołówce smogowych rekordzistów znalazły się również Nowy Targ, Sucha Beskidzka, Nowy Sącz czy Żywiec. Ze smogowym rankingiem PAS, opracowanym na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska za rok 2022, można zapoznać się na stronie polskialarmsmogowy.pl.
Gdynia w rankingu nie została uwzględniona, zapytaliśmy więc rzecznika PAS o sytuację w naszym mieście. Piotr Sergiej określił ją jako bardzo dobrą. Żaden z badanych parametrów nie przekracza norm.
I tak, liczba dni smogowych w Gdyni – czyli z przekroczoną dzienną normą dla stężenia PM10 (50 μg/m³) – wynosi 8. Norma Unii Europejskiej (a więc i polska) wskazuje, że liczba takich dni nie powinna być wyższa niż 35. Z kolei średnioroczne stężenie pyłów PM10 nie powinno według normy krajowej być wyższe niż 40 ug/m³. W Gdyni wynosi ono 19 ug/m³. Ostatni parametr – stężenie benzo(a)pirenu nie jest w Gdyni badany, ale jak mówi rzecznik PAS, jest on badany w sąsiednim Gdańsku i można założyć, że w Gdyni jest podobny i wynosi 1 ng/m³. To dokładnie tyle ile wynosi krajowa norma.
Trzeba jednak zwrócić uwagę, że wciąż jest do czego dążyć. Normy krajowe bowiem są wyższe niż normy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która zmierza do sytuacji idealnej.
Normy WHO wynoszą:
- liczba dni smogowych: 3
- średnioroczne stężenie pyłów PM10: 15 ug/m³
- stężenie benzo(a)pirenu: 0,12 ng/m³
Wymień kopciucha
Na czyste powietrze w Gdyni mają wpływ różne czynniki, takie jak wiatry przewiewające pyły, lasy i zieleń miejska oczyszczająca powietrze a także postępująca wymiana „kopciuchów”. Obecnie w mieście można skorzystać z trzech programów dofinansowania na wymianę ogrzewania.
Dotacja miejska dotyczy likwidacji źródeł ciepła na paliwo stałe obejmujących węgiel lub koks w budynkach mieszkalnych i zastąpienie ich:
- pompami ciepła
- pompami ciepła wraz z mikroinstalacją fotowoltaiczną
- ogrzewaniem z miejskiej sieci ciepłowniczej
- kotłami opalanymi gazem
Ubieganie się o tę formę dotacji odbywa się poprzez wzięcie udziału w naborze wniosków. Ostatni nabór zakończył się 31 października br., zaś najbliższy rozpocznie się 1 stycznia 2024 r.
Szczegółowe informacje na stronie:
Oraz pod numerami telefonów: 58 668 23 53, 58 668 23 58.
Program „Czyste Powietrze” skierowany jest do właścicieli domów jednorodzinnych. W tym programie obowiązuje kryterium dochodowe. Program dotyczy wymiany ogrzewania, jak również wymiany okien i drzwi oraz możliwości docieplenia budynku. Wniosek składany jest elektronicznie przez portal beneficjenta, wszelkiej pomocy udziela opiekun p. Joanna Orzoł, nr tel: 885 581 668.
Szczegóły na stronach:
bip.um.gdynia.pl/sprawy-do-zalatwienia/program-czyste-powietrze
czystepowietrze.gov.pl/czyste-powietrze
Gdynia obsługuje także program „Ciepłe Mieszkanie” skierowany do mieszkańców budynków wielorodzinnych i dotyczący wymiany pieca na węgiel na inne efektywniejsze źródła ciepła. Program ten nie dotyczy samej wymiany okien, a jedynie w połączeniu z wymianą pieca „kopciucha”.
Szczegóły na stronach:
bip.um.gdynia.pl/sprawy-do-zalatwienia/program-cieple-mieszkanie
czystepowietrze.gov.pl/cieple-mieszkanie
Oraz pod numerami telefonów: 58 668 23 53, 58 668 23 58.
Przypomnijmy, że w województwie pomorskim wszystkie „kopciuchy”, czyli piece bezklasowe lub o klasie niższej niż 3. muszą zniknąć z mieszkań do 1 września 2024 r. Następnie, do 1 września 2026 r., należy wymienić piece o klasie 3. oraz 4. Finalnie piece na paliwa stałe o klasie 5. muszą zostać wymienione do 1 września 2035 r. Kto się z tego nie wywiąże, może zostać ukarany grzywną sięgającą aż 5 tys. zł. Warto więc nie zwlekać z decyzją i skorzystać z dofinansowania, które w zależności od programy wynosi od kilku do ponad 100 tys. zł.
Przemysław Kozłowski
Fot. Michał Puszczewicz
UM Gdynia
