Lions Club Gdańsk-1, Bractwa Ław Gdańskiego Dworu Artusa w Lubece, Magazyn Kulturalny Presto oraz Muzeum Gdańska ogłaszają zbiórkę funduszy na przygotowanie rekonstrukcji rzeźby Saturna. Dzieło mistrza Adriana Karffycza z około 1534 roku zaginęło w czasie II wojny światowej. Akcję może wesprzeć każdy. Osoby, które wpłacą 200 złotych lub więcej otrzymają tytuł Darczyńcy Muzeum Gdańska oraz wstęp na uroczystą prezentację rekonstrukcji historycznych herbów ławników z 1602 roku.
W sobotę, 20 maja 2023 roku, o godz. 12.00 w Dworze Artusa w Gdańsku odbędzie się uroczyste odsłonięcie rekonstrukcji 11 tarcz herbowych gdańskich ławników, którzy w 1602 roku ufundowali obraz Sąd Ostateczny autorstwa Antona Möllera. Jedna z miedzianych tarcz zaginęła jeszcze w XIX wieku, a pozostałe w 1945 roku. Rekonstrukcje, na podstawie dostępnych materiałów ikonograficznych i zdjęć, wykonali dr Anna Kriegseisen oraz kowal Bartosz Nawacki.
– Przygotowanie utraconych elementów historycznego wystroju jednego z najważniejszych gdańskich zabytków sfinansowali członkowie Bractw Gdańskiego Dworu Artusa w Lubece, którzy od dekad wspierają oddział Muzeum Gdańska. Dzięki naszym przyjaciołom z Niemiec każdego roku do Dworu Artusa powraca jeden z detali, np. rzeźby Akteona i jelenia, herby królów Polski i wiele innych, które wykonywali pomorscy artyści, np. mistrz Stanisław Wyrostek – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – W tym roku, dzięki zaangażowaniu Lions Club Gdańsk-1 oraz Magazynu Kulturalnego Presto, idziemy o krok dalej, ogłaszając publiczną zbiórkę na przywrócenie kolejnego z brakujących elementów wystroju, czyli rzeźby Saturna, która od XIX wieku znajdowała się na Ławą św. Krzysztofa.
Historia rzeźby Saturna w pigułce
Wykonana przez mistrza Adriana Karffycza rzeźba powstała na zlecenie Bractwa św. Rajnolda około 1533-1534 roku. Jej autor wzorował się na drzeworycie Hansa Burgkmaira z 1510 roku, trawestowanym przez mistrza Michała z Augsburga w ołtarzu głównym kościoła Mariackiego w 1517 roku. Rzeźba Saturna pierwotnie była umiejscowiona w Ławie św. Reinholda, a pod koniec XIX w. przestawiono ją nad Ławę św. Krzysztofa.
Postać Saturna, rzymskiego boga rolników, zasiewów i upływającego czasu, należała do cyklu przedstawień Planet i Cnót, wśród których były między innymi: Księżyc, Słońce, Wenus, Merkury, Mars, Jupiter, Saturn, Miłość, Siła i Sprawiedliwość. Te ostatnie, również wykonane również przez Karwacza, zaginęły jeszcze w XIX wieku, najprawdopodobniej podczas wojen napoleońskich. Saturn został ewakuowany przez niemieckich konserwatorów 16 czerwca 1942 roku, w obawie przed alianckimi nalotami do miejscowości Orle (niem. Wordel) na Wyspie Sobieszewskiej. Ślad po nim zaginął.
Zaplanowaną rekonstrukcję rzeźby wykona Stanisław Wyrostek. Przywrócenie elementu historycznego Dworu Artusa współfinansować będą tradycyjnie członkowie Bractw Ław Gdańskiego Dworu Artusa w Lubece oraz, dzięki zbiórce, prywatni fundatorzy.
Jak wesprzeć rekonstrukcję rzeźby?
Akcję prowadzoną przez Lions Club Gdańsk-1 może wesprzeć każdy w dowolnej kwocie przesyłając darowiznę na konto 37 1020 1811 0000 0102 0379 1878 z dopiskiem „Saturnus”.
Osoby, które dokonają wpłaty w wysokości minimum 200 złotych zostaną przyjęte do grona Darczyńców Muzeum Gdańska podczas uroczystości w Dworze Artusa, która rozpocznie się w sobotę, 20 maja 2023 roku, o godz. 12.00. Darczyńcy, którzy wpłacą powyżej 500 złotych dodatkowo otrzymają roczną prenumeratę Magazynu Kulturalnego Presto.
Osoby, które do 19 maja 2023 roku wesprą rekonstrukcję dzieła Karffycza w minimalnej kwocie 200 zł proszone są o przesłanie potwierdzenie przelewu na adres dbamyodumegdanska[at]muzeumgdansk.pl. Przesłanie potwierdzenia oraz podanie danych osobowych (imię, nazwisko, adres do korespondencji) będzie równoważne z potwierdzeniem uczestnictwa w wydarzeniu.
Uroczystość odsłonięcia rekonstrukcji tarcz herbowych gdańskich ławników
- Kiedy: 20 maja 2023 (sobota), godz. 12.00-15.00
- Gdzie: Dwór Artusa, Długi Targ 43/44
- Wstęp: na zaproszenia / za potwierdzeniem przelewu
- Liczba miejsc siedzących: 250
Harmonogram wydarzenia
- 12.00 – powitanie i przemówienia
- 12.45 – odsłonięcie rekonstrukcji herbów
- 12.50 – przyjęcie nowych Darczyńców Muzeum Gdańska
- 13.00 – poczęstunek
- 13.30 – koncert „Chopin Jazz’ / Andrzej Wojciechowski (klarnet), Ignacy Wiśniewski (fortepian Wiszniewskiego) oraz Jarosław Stokowski (kontrabas)
- 14.25 – poczęstunek
- 15.00 – zakończenie wydarzenia
Zbiórka na rekonstrukcję rzeźby Saturna
- Kwoty: do 200 zł / powyżej 200 zł / powyżej 500 złotych
- Nr konta: 37 1020 1811 0000 0102 0379 1878
- Dopisek: „Saturnus”
I termin zbiórki: do 19 maja 2023 (piątek)
- Uwagi: osoby, które wesprą akcję w kwocie minimalnej 200 złotych i prześlą potwierdzenie przelewu wraz z danymi osobowymi i adresem do korespondencji na adres dbamyodumegdanska[at]muzeumgdansk.pl potwierdzają udział w uroczystości w dniu 20 maja 2023 roku, podczas której zostaną przyjęci do grona Darczyńców Muzeum Gdańska. Dokonanie przelewu upoważnia do uczestnictwa wyłącznie osobę, która dokonała przelewu.
II termin zbiórki: do 30 grudnia 2023 roku
- Uwagi: osoby, które wesprą akcję w kwocie minimalnej 200 złotych otrzymają tytuł Darczyńcy Muzeum Gdańska podczas odsłonięcia rzeźby Saturna. Wymagane jest przesłanie potwierdzenia przelewu na adres dbamyodumegdanska[at]muzeumgdansk.pl wraz z danymi osobowymi i kontaktowymi.
Andrzej Gierszewski
Mfot. Dariusz Kula, mat. Muzeum Gdańska
uzeum Gdańska
