14 lutego przypada 81. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową. O godzinie 18.00 na Kwaterze Akowskiej na Cmentarzu Łostowickim rozpocznie się akcja społeczna porządkowania nagrobków spoczywających tam żołnierzy. Na każdym z 226 miejsc ostatniego spoczynku gdańskich kombatantów zostanie zapalony znicz.
– Armia Krajowa była z pewnością najlepiej zorganizowanym, choć nie największym podziemnym wojskiem w okupowanej przez Niemców Europie. Powojenne zmiany granic i wejście Polski w orbitę wpływu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich sprawiły, że wielu dawnych żołnierzy Armii Krajowej na długie lata związało swoje życie z Gdańskiem. W portowym mieście widzieli szansę na zdobycie edukacji i pracy, ale też na „rozmycie” się w rzeszy innych ekspatriantów – mówi dr Janusz Marszalec z Muzeum Gdańska, jednocześnie prezes Stowarzyszenia Kwatera Akowska na Cmentarzu Łostowickim. – Na początku lat 90tych, na fali politycznych przemian, weterani Polskiego Państwa Podziemnego założyli Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Trzy gdańskie koła terenowe i jedno środowiskowe dbały o upamiętnianie polskich bohaterów, ale też zapewnienia im godnego pochówku wraz z dawnymi towarzyszami broni.
Dzięki współpracy kombatantów i władz Gdańska powstała Kwatera Akowska na Cmentarzu Łostowickim. Dziś jest ono miejscem spoczynku doczesnych szczątków akowców. Przypomina ona o ich zasługach dla Ojczyzny i naszego miasta.
Ponad 220 akowców na Cmentarzu Łostowickim
– Co roku spotykamy się na Cmentarzu Łostowickim, aby na każdym z już 226 grobów zapalić znicz pamięci, wspomnieć pochowanych tam bohaterów, spotkać się w gronie rodzin, przyjaciół, harcerzy pasjonatów historii – mówi Mateusz Jasik z Muzeum Gdańska. – Wydarzenie, choć ważne w kalendarzu miejskich uroczystości, ma nieco bardziej osobisty charakter. Wielu spośród pochowanych na Cmentarzu Łostowickim żołnierzy Armii Krajowej było naszymi przyjaciółmi lub bliskimi.
Udział w akcji jest dobrowolny i może w niej wziąć udział każdy. Organizatorzy zapewniają uczestnikom znicze oraz potrzebne narzędzia.
Wystawa plenerowa dla mieszkańców Nowego Portu
Wspólnie z Miastem Gdańsk, Stowarzyszeniem Kwatera Akowska na Cmentarzu Łostowickim i Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej przygotowana została wystawa plenerowa „Ostatni. Gdańszczanie – żołnierze Armii Krajowej”. Prezentuje ona 18 portretów i biogramów zarówno członków Polskiego Państwa Podziemnego jak i postaci zasłużonych dla środowiska kombatantów.
– Wystawa dotychczas była prezentowana w ścisłym centrum Gdańska, w dzielnicach Aniołki, Przymorze Wielkie, nieopodal Wartowni nr 1 na Westerplatte. Wszędzie budziła ogromne zainteresowanie gdańszczan i turystów. 14 lutego zawita do Nowego Portu, gdzie, dzięki współpracy z Zespołem Szkół Morskich w Gdańsku, będą mogli się z nią zapoznać zarówno uczniowie tej szkoły, jak i wszyscy mieszkańcy Nowego Portu – dodaje dr Janusz Marszalec.
Akcja społeczna. Światło dla Bohaterów
- Kiedy: 14 lutego 2023 (wtorek), godz. 18.00
- Gdzie: Cmentarz Łostowicki, Kwatera Akowska (za domem przedbpogrzebowym)
- Wstęp: wolny
Wystawa plenerowa. Ostatni. Gdańszczanie – żołnierze Armii Krajowej
- Kiedy: 14 lutego – 31 marca br.
- Gdzie: Zespół Szkół Morskich im. Bohaterskich Obrońców Westerplatte, ul. Wyzwolenia 8,
- Wstęp: wolny (w godzinach pracy szkoły)
Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
