Czym oddychasz? To hasło, które stanowi główny punkt muralu, który powstał na bocznej ścianie budynku Szkół Okrętowych i Technicznych Conradinum. Został on wykonany farbami ekologicznymi pochłaniającymi zanieczyszczenia i podejmuje tematykę czystego powietrza, wolnego od zanieczyszczeń spowodowanych paleniem w tzw. piecach “kopciuchach”.
Mural jest efektem współpracy pomiędzy Biurem Energetyki, Europejską Stolicą Wolontariatu i Szkołami Okrętowymi i Technicznymi Conradinum. Został zaprojektowany przez mieszkańców Wrzeszcza oraz wolontariuszy podczas warsztatów organizowanych przez Regionalne Centrum Wolontariatu w Gdańsku w partnerstwie z Fundacją RC. Nad procesem czuwała artystka Iwona Zając, która przygotowała projekt. Za wykonanie odpowiadała firma Good Looking.
– Wszystkim nam zależy na tym, by Gdańsk był miastem ludzi aktywnych, którzy dbają o środowisko i o klimat. Bardzo ważnym elementem nowoczesnego miasta i urbanistyki, jest poczucie, że możemy w pewien sposób zaznaczyć swoje miejsce w naszym otoczeniu. W Gdańsku są to między innymi murale. Ten jest wyjątkowy, bo znalazł się na ścianie Conradinum, przy ruchliwej ulicy, ale jest też wymalowany ekologicznymi farbami – mówi Monika Chabior, zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
Z okazji uroczystego odsłonięcia muralu, Szkoły Okrętowe i Techniczne Conradinum przygotowują akcję edukacyjną skierowaną do uczniów oraz dzień bez plastiku.
– Cieszę się, że osobiście mogłem brać udział w projektowaniu tego dzieła. Nigdy tego nie robiłem i nie wyobrażałem sobie, że umysł ścisły, techniczny, może wymyślić coś artystycznego – mówi Andrzej Butowski, dyrektor Conradinum. – Przekaz tego muralu jest jeden, czystość powietrza i ekologia. Moi uczniowie też o tym wiedzą. Uczą się tego na zajęciach budowy różnego rodzaju urządzeń typu: pompy ciepła, fotowoltaika, farmy wiatrowe. Nie jest to dla nas obcy temat, ale ważne jest czy my te nowości wykorzystamy w naszych domach, w naszych dzielnicach, w naszym mieście.
– Mural zadaje nam kluczowe pytanie, czym oddychasz? Wszyscy byśmy odpowiedzieli, że oddychamy w miarę czystym powietrzem, jak na aktualne czasy, ale warto spojrzeć w przyszłość. To, czym palimy w piecach, ma ogromny wpływ na atmosferę oraz powietrze, którym oddychamy zarówno dziś, jak również oddychać będą następne pokolenia – dodaje Piotr Dominik, uczeń klasy 3b szkoły Conradinum.
Na muralu znalazły się symbole wybrane przez mieszkańców Wrzeszcza. Dmuchawce symbolizują powietrze. Znalazł się też cień drzewa, które rośnie na terenie szkoły. Zimą, gdy nie będzie już na nim liści, mural będzie nich przypominał. Jest też pytanie “Czym oddychasz?”, które zadaje sobie coraz więcej osób. W świetle nadchodzącego kryzysu energetycznego i niepewności, jaka nam wszystkim towarzyszy, mural ma zachęcić do refleksji nad tym, czym dojeżdżamy do szkoły i pracy, czym palimy, jakich wyborów dokonujemy i jaki wpływ ma to na powietrze, którym wszyscy oddychamy.
– Dla mnie doświadczenie uczestnictwa w warsztatach było czymś zupełnie nowym, ale w kontekście tego, że my jako jednostka walcząca o lepsze powietrze, zachęcająca do likwidowania pieców węglowych, czyli kopciuchów, byliśmy przyzwyczajeni do negatywnego przekazu. Często, pojawiające się murale pokazują czarne płuca, a warsztaty z mieszkańcami Wrzeszcza i aktywistami pokazały, że każdy oczekiwał pozytywnego przekazu – mówi Mariusz Sadłowski, dyrektor Biura Energetyki. – Wiedząc jaką mamy aktualnie sytuację ekonomiczną, chcemy zachęcić mieszkańców i zwrócić ich uwagę, aby w piecach palili dobrej jakości węglem i drewnem odpowiednio wysuszonym. To wszystko jest ważne nie tylko ze względu na nasze zdrowie, ale również najbliższego otoczenia. Myślę, że mural może spowodować pewnego rodzaju refleksje przeanalizowania możliwości wymiany swojego kopciucha lub sprawdzenia możliwości przyłączenia się do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Do końca roku Gdańsk jest Europejską Stolicą Wolontariatu i podczas wydarzeń wpisujących się w program, podnoszone są kwestie dotyczące każdego z nas w życiu codziennym. W ostatnim czasie tymi tematami są energetyka i klimat. Tym bardziej cenne są inicjatywy własne mieszkańców, takie jak powstały mural.
– Hasłem ESW jest „Bez nas nie działa”. Bez nas nie działa również przekaz tego muralu, który ma pokazać, że jeżeli sami nie zadbamy o to, co nas otacza, to klimat się nie poprawi. W wolontariacie ekologia jest dość świeżym obszarem. Mam nadzieję, że ten mural, jego właściwości ekologiczne, czyli farby pochłaniające zanieczyszczenia, w jakimś stopniu przyczynią się do tego, żeby to miejsce we Wrzeszczu również stało się bardziej ekologiczne – mówi Dawid Jastrzębski, prezes Regionalnego Centrum Wolontariatu w Gdańsku.
Patryk Rosiński
Urząd Miejski w Gdańsku
