Dzieje historycznych garnizonów najczęściej postrzega się w oderwaniu od miast, w granicach których funkcjonowały. Warto zwrócić uwagę na związki miasta, twierdzy i garnizonów i poznać łączące je zależności. W tym celu Hevelianum i Muzeum Gdańska zapraszają 6 i 7 października na konferencję naukową, która odbędzie się w Sali Haxo w Wozowni Artyleryjskiej na Górze Gradowej. Na wydarzenie obowiązują zapisy.
– Pomimo pojawiania się nowych publikacji poświęconych historii poszczególnych fortyfikacji czy nawet całych twierdz, to wciąż istnieje dość zauważalna luka, w szczególności w odniesieniu do lat 1814-1914 oraz ziem północnej i zachodniej Polski, tj. tych terenów, które znajdowały się w granicach Królestwa Prus – mówi dr Jan Daniluk, historyk i Pełnomocnik Dyrektora ds. Historii i Dziedzictwa Kulturowego Hevelianum. – Cezura chronologiczna została wyznaczona na lata pokoju, kiedy na interesującym nas obszarze nie miały miejsca regularne działania wojenne na większą skalę. Tworząc program konferencji zależało nam na zwróceniu uwagi właśnie na to, w jaki sposób obchodzimy się z dziedzictwem w postaci dawnych obiektów czy terenów popruskich.
Podczas dwóch dni konferencji będzie można przyjrzeć się historiom współistnienia miast i garnizonów, zarówno w ujęciu historycznym, jak i współczesnym, wynikającym z dziedzictwa pruskiej wojskowości na ziemiach dzisiejszej Polski. To okres zarówno powstania i rozwoju, ale też zmierzchu lub przynajmniej zmiany roli niektórych garnizonów i twierdz pruskich. To także lata, kiedy nowe oblicza zyskała większość miast Polski północnej i zachodniej, powstało wiele obiektów fortecznych, garnizonowych, które przetrwały do dzisiejszych czasów, wykształciły się nowoczesne społeczeństwa, w których rolę także odegrało wojsko.
Celem konferencji Hevelianum i Muzeum Gdańska jest zwrócenie uwagi na rolę i udział, tak bezpośredni jak i pośredni w tych procesach wojska pruskiego, jego znaczenia w realiach XIX w. czy początku XX w. oraz problemy, wynikające z jego interpretacji oraz obchodzenia się z dziedzictwem w postaci dawnych obiektów czy terenów popruskich.
Konferencje rozpocznie wykład inauguracyjny „Sytuacja zabytków fortyfikacji w Gdańsku – szanse i zagrożenia”, który wygłosi dr hab. inż. arch., prof. PG Grzegorz Bukal z Gdańska. Zaś na zakończenie, po wysłuchaniu zaproszonych badaczy i badaczek odbędzie się dyskusja, w której udział wezmą dr hab. inż. arch., prof. PG Grzegorz Bukal (Gdańsk), dr hab., prof. UMK Jarosław Centek (Toruń), dr hab., prof. UG Waldemar Ossowski (Gdańsk) i Paweł Golak (Gdańsk).
Podsumowaniem dwóch dni rozważań, dyskusji oraz wykładów poświęconych zagadnieniom miasto-twierdza-garnizon będzie publikacja pokonferencyjna, której wydanie planowane jest na 2023 rok.
Udział w konferencji jest bezpłatny, ale obowiązują zapisy, liczba miejsc ograniczona. Szczegółowy program dostępny jest online. Zapisać można się poprzez link na stronie Hevelianum.
Katarzyna Mejna
Hevelianum
