21 radnych głosowało za, 12 przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu w sprawie wotum zaufania. Prezydent Aleksandra Dulkiewicz przedstawiła Raport o Stanie Miasta, a w dyskusji poza radnymi wzięli udział także mieszkańcy Gdańska. Po dyskusji odbyło się głosowanie.
– Przede wszystkim dziękuję mieszkankom i mieszkańcom naszego Gdańska, za zaufanie i za to, że wspólnie tworzymy przyjazne miasto. Dziękuję z całego serca współpracowniczkom i współpracownikom, radnym naszego miasta, pracowniczkom i pracownikom urzędu miejskiego, spółek, jednostek, ale i organizacjom pozarządowym i wszystkim, tym którzy współtworzą Gdańsk. Gdańsk to wciąż projekt niedokończony i choć nie jest to łatwe, to niemal w każdym obszarze idziemy do przodu, rozwijamy się. – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. Mimo kosztów rosnących gigantycznie, zmian podatkowych, które powodują, że pieniędzy w kasie miasta coraz mniej, to robimy wszystko, żeby mieszkańcy tego na co dzień nie odczuli, ale powoli zbliżamy się do granicy, gdy cięcia w różnych obszarach będą już niestety zauważalne.
ROK 2021 W RAPORCIE O STANIE GDAŃSKA
Gdańsk stanowi główny ośrodek gospodarczy, naukowy i kulturalny województwa pomorskiego i jest szóstym pod względem liczby ludności miastem w Polsce – po Warszawie, Krakowie, Łodzi, Wrocławiu i Poznaniu. W 2021 r. w Gdańsku mieszkało 470 621 osób. W ciągu roku liczba mieszkańców spadła o 184 osoby. Ludność Gdańska stanowiła 62,8% ogólnej liczby mieszkańców Trójmiasta oraz 20,1% ogólnej liczby mieszkańców województwa pomorskiego. W 2021 r. urodziło się 5161 dzieci – o 170 mniej niż rok wcześniej. Liczba zgonów wzrosła o 504 osoby i wyniosła 6198 osób (najwyższa wartość po 2000 r.). Przyrost naturalny był ujemny i wyniósł -1037 osób. Współczynnik przyrostu/ubytku naturalnego, będący odpowiednikiem przyrostu/ubytku naturalnego w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, wyniósł -2,2‰.
FINANSE MIASTA
W 2021 r. dochody Gdańska wyniosły 4305,8 mln zł i wzrosły o 376,5 mln zł w stosunku do 2020 r. Wydatki miasta wyniosły 4166,8 mln zł, tj. wzrosły o 231,1 mln zł w stosunku do 2020 r. Nadwyżka budżetowa w 2021 r. wyniosła 139 mln zł, z tym że na poziom tej nadwyżki znacząco wpłynęła kwota 114,1 mln zł tj. środki jednorazowo przekazane z budżetu państwa na uzupełnienie subwencji ogólnej. Środki te wpłynęły na rachunek miasta jako rekompensata (częściowa) negatywnych skutków programu rządowego pod nazwą Polski Ład, który w kolejnych latach istotnie zmniejsza potencjał dochodowy jednostek samorządu terytorialnego.
Budżet Miasta Gdańska w 2021 r. realizowany był w trudnych warunkach. W wyniku rosnącej inflacji, wzrostu cen mediów, w szczególności energii wzrastały ceny towarów i usług, koszty pracy, stałe bieżące koszty utrzymania, rosły wydatki na edukację. Także trwająca pandemia COVID-19 miała negatywne skutki na wiele obszarów funkcjonowania miasta i jego mieszkańców, w tym na spadające dochody z komunikacji miejskiej. Pozostałe jednostki organizacyjne miasta również uzyskały mniejsze dochody z tytułu sprzedaży biletów wstępu do tych jednostek, z uwagi na konieczne ograniczenia ilości odwiedzających czy tymczasowe
zamknięcie niektórych placówek. Ponadto ograniczenie kontaktów bezpośrednich oraz wyjazdów zagranicznych wpłynęło w znacznym stopniu na możliwość realizacji wielu projektów współfinansowanych ze środków unijnych. W konsekwencji harmonogramy realizacji powyższych projektów zostały skorygowane, a ich realizacja przeniesiona na lata następne zarówno po stronie wydatkowej, jak i dochodowej. Ponadto wspomniany na początku stały wzrost cen energii, towarów i usług przyczynił się do ograniczenia realizacji zadań bieżących i majątkowych, przez zmniejszenie zakresu realizowanych zadań czy też konieczność powtarzania postępowań przetargowych.
RANKINGI I RATING
W 2021 r. Gdańsk uzyskał ocenę A- z perspektywą negatywną; Fitch Ratings ocenił zdolność miasta do ograniczania wydatków w odpowiedzi na spadające dochody jako „mocną”. Utrzymanie ratingu na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym powiązane jest z niepewnością co do możliwości wpływu reformy fiskalnej Polskiego Ładu na budżet Miasta Gdańska. Fitch Ratings planuje zdjąć z listy obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym ratingi jednostek samorządu terytorialnego tak szybko, jak to będzie możliwe, uwzględniając ostateczny zakres obecnie dyskutowanych zmian do ustawy.
O utrwalonej, silnej pozycji Gdańska jako lidera rozwoju świadczą wysokie miejsca w krajowych i międzynarodowych rankingach, konkursach oraz plebiscytach. W Perłach Samorządu Gdańsk zajął 2. miejsce w kategorii gmina miejska powyżej 100 tys. mieszkańców. 2. miejsce zajęła również Prezydent Miasta Gdańska Aleksandra Dulkiewicz w kategorii „Najlepszy Włodarz – gmina miejska powyżej 100 tys. mieszkańców”. W Rankingu Skarbników 3. miejsce dla Izabeli Kuś – Skarbnik Miasta Gdańska w kategorii „miasta na prawach powiatu powyżej 120 tys. mieszkańców”. Gdańsk otrzymał również wyróżnienie dla miast turystycznych za prowadzone rozwiązania finansowo-zarządcze umożliwiające funkcjonowanie i rozwój sektora turystycznego.
EDUKACJA
W 2021 r. w dalszym ciągu na funkcjonowanie placówek oświatowych silnie wpływała pandemia COVID-19. Okresowo wprowadzano naukę w formie zdalnej lub hybrydowej, przy czym czas trwania tych zmian zależał od wieku dzieci i etapu edukacji. Powstało 540 nowych miejsc w publicznych przedszkolach, w tym 3 nowe placówki: Publiczne Pozytywne Przedszkole nr 9 (Kokoszki), Publiczne Pozytywne Przedszkole nr 10 (Chełm) oraz Publiczne Przedszkole Cogito (Chełm). Powstało również 500 miejsc w 5 nowych żłobkach, we współpracy z Fundacją Pozytywne Inicjatywy. Utrzymano wydłużone do 5 tygodni dyżury w żłobkach oraz przedszkolach w okresie wakacji letnich. Pogłębiającym się z każdym rokiem problemem jest finansowanie systemu oświaty. Wydatki bieżące na oświatę i wychowanie wzrosły o 13% r/r do poziomu 1,237 mld zł. W 2021 r. dopłaty z budżetu miasta niemal zrównały się z kwotą subwencji i dotacji z budżetu państwa, co oznacza, że oświata i wychowanie jedynie w połowie są finansowane z budżetu centralnego. Dopłata z budżetu miasta do edukacji wyniosła 617,2 mln zł i wzrosła o 21% r/r. W latach 2015–2021 wysokość subwencji i dotacji oświatowej wzrosła o 42% (tj. o 182 mln zł), podczas gdy dopłata z budżetu miasta wzrosła ponad dwukrotnie – o 115% (327 mln zł). 80,2 tys. uczniów i przedszkolaków rozpoczęło rok szkolny 2021/2022 w gdańskich przedszkolach i szkołach (publicznych i niepublicznych). Doposażono placówki w sprzęt komputerowy – w wyniku wspólnych zamówień publicznych (zakupiono 409 zestawów komputerowych) oraz umowy najmu (444 iPady).
POLITYKA SPOŁECZNA, WSPÓŁPRACA Z NGO I KULTURA
Dzięki programowi wsparcia prokreacji w 2021 roku urodziło się 146 dzieci, a w sumie od początku programu 467 młodych gdańszczanek i gdańszczan. W ubiegłym roku minęło również 10 lat programu 6-10-14-18+ dla Zdrowia. Chodzi o profilaktykę i wczesne wykrywanie chorób cywilizacyjnych u dzieci i młodzieży. W tym czasie wykonano prawie 60 tys. badań przesiewowych, a ponad 2 tys. dzieci i młodzieży ukończyło roczną opiekę specjalistów.
Dzięki programowi Gdański Program Mieszkalnictwa Społecznego miasto oddało 193 mieszkania (+ 13) wspomagane i ze wsparciem z którego skorzystały 434 osoby. Gdańsk przeznaczył również o 5,5 mln zł więcej na zadania realizowane przez NGO, dzięki czemu do organizacji pozarządowych trafiło ponad 75 mln zł.
2021 rok był również rekordowy pod względem złożonych wniosków do BO. Mieszkańcy złożyli 674 projekty, z których 387 zostało poddanych głosowaniu, a ostatecznie wybrano 121 projektów. W sumie w ramach BO do dyspozycji było 20,8 mln zł. W 2021 roku zostały również otwarte nowe placówki kulturalne. Muzeum Gdańska w Wielkim Młynie zainaugurowało działalność Muzeum Bursztynu, a na terenach postoczniowych, niedaleko ECS zostało otwarte Muzeum Sztuki Współczesnej Nomus. Po rocznej przerwie powróciły do Gdańska duże wydarzenia sportowe. 26 maja odbył się, przesunięty o rok z powodu pandemii, mecz finałowy piłkarskiej Ligi Europy. Na trybunach zasiadło ok. 10 tys. widzów (liczba ograniczona ze względu na pandemię)
INWESTYCJE I BIZNES
Największą miejską inwestycją 2021 roku, jeszcze w trakcie budowy był Port Czystej Energii. Inwestycja jest już zaawansowana, mimo chwilowych problemów wywołanych pandemią. Jej wartość to ponad 600 mln zł. Tuż obok, za ponad 55 mln zł zmodernizowana została sortownia odpadów. Za 5 mln zł w ramach programu „Jaśniejszy Gdańsk” wybudowano oświetlenie w kilku dzielnicach. W ramach TBS powstało 69 nowych lokali, i tak w sumie miasto dysponuje już 3318 mieszkaniami w ramach TBS. W trakcie budowy jest również linia tramwajowa Nowa Warszawska, do Gdańska trafiły także ostatnie z 30 zakupionych tramwajów PESA. Dzięki temu od marca 2021 wszystkie linie tramwajowe obsługiwane są przez pojazdy niskopodłogowe. Miasto kontynuowało programy rewitalizacji gdańskich dzielnic, na które przeznaczono 23,5 mln zł. Nasadzono ponad 4 tys drzew na terenie całego Gdańska. Statystycznie wzrosła liczba podmiotów gospodarczych, zarejestrowanych w Gdańsku, to już blisko 87 tys działalności i firm.
Daniel Stenzel
Urząd Miejski w Gdańsku
fot. D. Paszliński/gdansk.pl
