68 rosnących w Gdyni drzew zostało pomnikami przyrody – decyzję w tej sprawie gdyńscy radni podjęli podczas majowej sesji. To m.in. buki przy al. Marsz. Piłsudskiego czy dęby rosnące na Babich Dołach. Od tej pory te drzewa są prawnie chronione przed ingerencją człowieka.
W Polsce mamy różne formy ochrony przyrody, które precyzuje „Ustawa o ochronie przyrody” z dnia 16 kwietnia 2004 roku. Chronione są poszczególne gatunki roślin, zwierząt czy grzybów, ale także całe obszary bogate przyrodniczo czy poszczególne obiekty. Formą ochrony przyrody jest m.in. wytyczanie parków narodowych i krajobrazowych, obszarów „Natura 2000” czy nadawanie statusu pomnika przyrody.
To właśnie status pomnika przyrody został w ubiegłym tygodniu nadany 68 drzewom w Gdyni. Zgodnie z prawem powołanie pomnika przyrody następuje na drodze uchwały rady gminy. Stosowną uchwałę w tej sprawie podjęła Rada Miasta Gdyni. Podczas obrad, które miały miejsce w środę, 25 maja. Uchwała została przyjęta jednogłośnie.
– W Gdyni podejmujemy rozmaite działania związane z zielenią w mieście. Sadzimy nowe rośliny i drzewa, ale także dbamy o te, które rosną tu już od wielu, wielu lat. Na ostatniej sesji Rady Miasta podjęta została decyzja o nadaniu statusu pomnika przyrody 68 drzewom. To drzewa z różnych dzielnic Gdyni, m.in. Śródmieścia, Babich Dołów czy Oksywia. Bardzo się cieszę, że ta uchwała została podjęta. Dzięki niej drzewa, które od wielu lat zielenią się w naszym mieście, będą mogły być dodatkowo chronione – komentuje Marek Łucyk, wiceprezydent Gdyni ds. rozwoju.
Zgodnie z treścią uchwały status pomnika przyrody otrzymały następujące drzewa:
- 56 buków pospolitych rosnących wzdłuż al. Marsz. J. Piłsudskiego,
- grupa 2 dębów szypułkowych rosnących przy ul. A. Kostki-Napierskiego,
- grupa 4 jarzębów szwedzkich i 3 kasztanowców zwyczajnych rosnących przy ul. inż. J. Śmidowicza,
- dąb szypułkowy rosnący przy ul. M. Beniowskiego,
- dąb szypułkowy rosnący przy ul. Dedala,
- dąb bezszypułkowy rosnący przy ul. Ikara.
Zgodnie z prawem pomniki przyrody powinny otrzymać swoje unikatowe nazwy. Szpaler buków przy al. Marsz. Piłsudskiego nazwano więc „Aleją bukową”. Dęby przy ul. Kostki-Napierskiego to od teraz „Kosek 1” i „Kostek 2”. Drzewa przy ul. inż. Jana Śmidowicza określono mianem „Grupy Oksywskiej”. „Dąb Beniowskiego” to pomnikowe drzewo rosnące przy ul. Beniowskiego. Z kolei dęby w Babich Dołach to od teraz „Dedal” i „Ikar”.
Kryteria jakie powinny spełniać pomniki przyrody określa rozporządzenie Ministra Środowiska. Dla drzew kryteriami tymi są odpowiedni obwód pnia (inny dla każdego gatunku) lub – jak głosi rozporządzenie – „wyróżnianie się wśród innych drzew tego samego rodzaju lub gatunku w skali kraju, województwa czy gminy, ze względu na obwód pnia, wysokość, szerokość korony, wiek, występowanie w skupiskach, w tym w alejach lub szpalerach, pokrój lub inne cechy morfologiczne, a także inne wyjątkowe walory przyrodnicze, naukowe, kulturowe, historyczne lub krajobrazowe”.
– Gdynia jest młodym miastem, ale ma wiele drzew, które mają już swoją historię. Drzewa w naszym mieście, które będą drzewami pomnikowymi, odgrywają ważną rolę zarówno przyrodnicza i zdrowotną, ale również historyczną. Są świadkami historii naszego młodego, rozwijającego się miasta – mówiła podczas prezentowania uchwały wiceprzewodnicząca Rady Miasta Elżbieta Sierżęga.
Wszystkie drzewa wybrane na pomniki przyrody wyróżniają się w skali miasta swoimi cechami: obwodem, rozbudowaną, piękną koroną, estetyką. Posiadają niezaprzeczalne walory przyrodnicze,
krajobrazowe, kulturowe oraz historyczne.
Buki rosnące przy al. Marsz. J. Piłsudskiego, (56 szt. okazałych drzew) pochodzą z wczesnego okresu powojennego i są obecnie jednym z najważniejszych i najcenniejszych elementów zieleni w Gdyni. Ich wiek szacuje się na mniej więcej 90 lat.
Unikatowymi egzemplarzami w skali miasta są dwa dęby przy ul. A. Kostki-Napierskiego. Większy z nich posiada obwód 460 cm, co oznacza, że jest w wieku ponad 120 lat. Drzewa są w dobrym stanie zdrowotnym i zdecydowanie wyróżniają się wysokością i rozpiętością korony wśród drzew w całym mieście.
W grupie drzew przy ul. inż. J. Śmidowicza znajdują się trzy jarzęby szwedzkie, które swoimi obwodami przewyższają o ok. 100 cm parametry wymagane na pomniki przyrody dla wskazanego gatunku. Drzewa są zdrowe i w dobrej kondycji.
Drzewa rosnące pojedynczo, tzn. przy ul. M. Beniowskiego, ul. Dedala, oraz ul. Ikara, wykształciły wyjątkowo okazałe i piękne korony.
Drzewa pomnikowe, szczególnie w miastach, są nie tylko dziedzictwem przyrodniczym, ale również odgrywają ważną rolę społeczną, przyrodniczą i zdrowotną.
Paweł Kukla
fot. Karol Stańczak
