1 czerwca 2007 roku oficjalnie otwarto Centrum Nauki Experyment w Gdyni. I choć na początku mieściło się ono na zaledwie 500 metrach kwadratowych, to od pierwszego dnia swojej działalności stało się bardzo ważnym miejscem na mapie Gdyni i całego Trójmiasta. W tym roku Experyment obchodzi swoje 15. urodziny!
Gdy Experyment rozpoczynał swoją działalność, jego nadrzędnym celem była aktywna edukacja, wykorzystująca rozwiązania technologiczne. Interaktywne wystawy, będące charakterystycznym i nierozłącznym elementem centrów nauki, stały się pretekstem do wyboru mądrej, inspirującej rozrywki, jak również ważnym narzędziem wspierającym edukację formalną.
– W Gdyni toczy się zarówno edukacja formalna, jak i nieformalna. Bardzo szczególnym miejscem realizacji takiej edukacji jest gdyński Experyment. To miejsce, które powstało po to, żeby tym, którzy chcą poznawać bardzo ciekawe obszary nauki, tę naukę przybliżać. By stworzyć okazję do tego, żeby pokazać naukę w sposób niezwykle atrakcyjny – wyjaśnia Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni.
Początkowo Experyment zajmował powierzchnię zaledwie 500 metrów kwadratowych. Z czasem miasto zdecydowało się powiększyć ośrodek. Od 2013 roku funcjonuje na siedmiokrotnie większej powierzchni niż podczas otwarcia.
– Celem naszych działań jest angażowanie publiczności do udziału w nieustannym dialogu ze światem nauki. Świadomi wyzwań, z jakimi mierzy się komunikacja naukowa, staramy się budować szereg pozytywnych skojarzeń i emocji związanych z nauką, sprawiając, że staje się ona dostępniejsza i bardziej zrozumiała. Jesteśmy sprzymierzeńcem poznania jako procesu, a nie wyłącznie rezultatu. Do udziału w tym procesie zapraszamy każdego – mówi Alicja Harackiewicz, dyrektor Centrum Nauki Experyment.
Z biegiem lat pierwotne założenia nieustannie ewoluowały, rozwijając ofertę instytucji o kolejne formaty działań i interakcji z gośćmi. Choć początkowo Experyment tworzył głównie z myślą o rodzinach z dziećmi, dziś, po 15 latach, jest instytucją, która dociera do odbiorców w każdym wieku – szczególnie tych ciekawych świata, stawiających na rozwój, ale i tych, którzy do tej pory nie identyfikowali się z edukacją społeczną, popularyzacją nauki, nie interesowali się nowymi technologiami czy wyzwaniami cywilizacyjnymi.
– Na przestrzeni piętnastu lat Experyment przeszedł sporą ewolucję. Zmieniał się, na początku był nowoczesnym narzędziem edukacji, opartym na niespotykanych wcześniej eksponatach. Dzisiaj bardzo wielką rolę przywiązuje do innego rodzaju nowych form edukacji. Myślę, że rola takiego miejsca w mieście, które jest Miastem Uczącym Się UNESCO jest absolutnie nie do przecenienia. A również od pracodawców wiemy, że w Gdyni mieszkają ludzie którzy naukę kochają i dzięki temu później robią fantastyczne kariery w swoich zawodach – mówi Katarzyna Gruszecka-Spychała, wiceprezydent Gdyni ds. gospodarki.
W ciągu 15 lat Experyment odwiedziły ponad 2 miliony gości, którzy nie tylko eksplorowali wystawy Centrum, ale również brali udział w tysiącach warsztatów, wykładów i wydarzeń specjalnych.
– Dziś nasze Centrum to nie jedna, lecz pięć wystaw edukacyjnych oraz dziesiątki specjalistów, którzy tworzą to miejsce, rozwijając jego ofertę i popularyzując naukę. To również setki naukowców, nauczycieli oraz przedstawicieli innowacyjnych firm, z którymi na co dzień współpracujemy i realizujemy projekty – tłumaczy Natalia Grzywacz-Leszkowska, wicedyrektor Centrum Nauki Experyment.
Obecnie Centrum Nauki Experyment co weekend zaprasza gości na Warsztaty Rodzinne, a w tygodniu oferuje niemal 40 rodzajów zajęć edukacyjnych dla szkół i przedszkoli. W gdyńskim Centrum organizowane są również wykłady dla dorosłych Science Cafe i Ciekawi Świata, a także cykliczne wydarzenia, jak Noc Naukowców, NaukoweLove czy ScienceCom. Wystawy Experymentu zajmują przestrzeń 3500 m2, na której znajduje się niemal 200 eksponatów podzielonych na pięć wystaw stałych.
Dziś celem CNE jest, by jak najszerzej oddziaływać i zachęcać do świadomego kształtowania przyszłości, przyjaznej zarówno dla nas, jak i dla otaczającego nas środowiska. Ważną częścią działalności Centrum Nauki Experyment są działania na rzecz klimatu. Dlatego stworzona została otwarta społeczność ludzi zainteresowanych problematyką klimatyczną, czyli Zielony Hub – Klimat i Środowisko. Stał się on odpowiedzią na rosnące zaniepokojenie zmianami klimatycznymi i zanieczyszczeniem środowiska. CNE jest także członkiem Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu oraz koordynatorem działań w ramach miejskiego programu Gdynia w klimacie. Experyment z racji swojej misji włącza się również w ideę UNESCO i jako jedna z instytucji gdyńskich realizuje program Miast Uczących się.
Popularyzacja i komunikowanie nauki, inspirowanie do podjęcia kariery naukowej, zachęcanie do zadawania pytań i szukania odpowiedzi, dostarczanie rzetelnej wiedzy i zweryfikowanych faktów. To tylko część z wyzwań, które na co dzień realizuje Experyment. Choć ich wdrażanie to nieustanne poszukiwania nowych, zadowalających i jednocześnie atrakcyjnych dla odbiorców rozwiązań, satysfakcja z realizowania postawionych sobie zadań jest ogromna. W 2020 roku dyrektor Centrum Nauki Experyment objęła stanowisko prezesa zarządu ogólnopolskiego Stowarzyszenia „Społeczeństwo i Nauka SPiN”. Organizacja zrzesza instytucje kultury, centra nauki, muzea oraz inne organizacje, prowadzące działalność związaną z popularyzacją nauki, edukacją i działaniami kulturotwórczymi.
Swoje 15. urodziny Experyment świętuje już od minionego weekendu – 28-29 maja. Z okazji 15-lecia centrum zaproponowało również urodzinową cenę za wstęp na wystawy. Jeszcze do 5 czerwca do Experymentu można wejść za jedyne 15 złotych. Podobnie jak w miniony, tak i w najbliższy weekend (4-5 czerwca) odbędą się warsztaty rodzinne dla rodzin z dziećmi w wieku od 6 lat.
Więcej informacji znaleźć można na stronie www.experyment.gdynia.pl.
Paweł Kukla
UM Gdynia
