Dokładnie 336 lat temu w Gdańsku urodził się Daniel Gabriel Fahrenheit – fizyk i inżynier, wynalazca m.in. termometru rtęciowego, twórca znanej na całym świecie skali pomiaru temperatury, a także patron Uczelni Fahrenheita – które współtworzą Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Gdańska i Uniwersytet Gdański. Przy okazji rocznicy jego urodzin trzy czołowe uczelnie z Gdańska, wraz z Miastem Gdańsk, organizują obchody Dnia Fahrenheita, nowego święta nauki w mieście. Na gdańskie tory wyjechał właśnie specjalny tramwaj, w najbliższą niedzielę na Górze Gradowej odbędzie się piknik naukowy dla mieszkańców, a Stypendia im. Fahrenheita powracają w nowej, szerszej odsłonie.
– Od wielu lat staramy się podtrzymywać pamięć o tym znakomitym uczonym. W Gdańsku znajdziemy wiele akcentów przypominających postać Daniela Fahrenheita. Jest to m.in. termometr stojący przy ul. Długi Targ, czy tablica w miejscu jego urodzenia, przy ul. Ogarnej. Jest również tramwaj jego imienia oraz sztuka wystawiana w Teatrze Miniatura. Cieszymy się także, że Uczelnie Fahrenheita, czyli związek trzech największych gdańskich uczelni, wybrał właśnie jego jako swojego patrona – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Od wtorku 24 maja na gdańskie tory wyruszy specjalnie oklejony tramwaj, który przez najbliższy rok będzie promować ideę integracji czołowych gdańskich uczelni, których patronem jest urodzony w Gdańsku słynny naukowiec.
Tramwaj to jednak tylko jeden z elementów obchodów Dnia Fahrenheita. Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Gdańska i Uniwersytet Gdański (Uczelnie Fahrenheita – FarU) organizują wraz z Miastem Gdańsk i Hevelianum imprezy towarzyszące.
Obchody Dnia Fahrenheita. Święto studenckie oraz piknik naukowy
W miniony weekend studenci i mieszkańcy mogli bawić się na Placu Zebrań Ludowych podczas Juwenaliów Gdańskich 2022 – największego studenckiego święta w północnej Polsce – i korzystać z atrakcji i pokazów naukowych w namiocie Uczelni Fahrenheita.
Natomiast w niedzielę 29 maja, w godzinach 11-18, odbędzie się Piknik Nauki Fahrenheita, który Uczelnie Fahrenheita organizują wraz z Miastem Gdańsk na Górze Gradowej (Hevelianum przy ul. Gradowej 6). Wydarzenie ma charakter otwarty, wstęp na nie jest bezpłatny (wyjątek stanowią stałe wystawy w pomieszczeniach Hevelianum, których zwiedzanie będzie płatne zgodnie z cennikiem).
– Podczas Pikniku zaprosimy uczestników do wspólnego odkrywania nauki poprzez zabawę. Nie zabraknie pokazów przygotowanych przez pracowników naukowych, studentów i doktorantów naszych trzech uczelni – mówił podczas prezentacji tramwaju Uczelni Fahrenheita prof. Piotr Stepnowski, rektor Uniwersytetu Gdańskiego, który reprezentował władze FarU (z ramienia pozostałych uczelni w konferencji udział wzięli: prof. Michał Markuszewski, prorektor GUMed oraz prof. Dariusz Mikielewicz, prorektor PG).
Więcej informacji o Pikniku i pozostałych inicjatywach związanych z obchodami Dnia Fahrenheita w Gdańsku znajduje się na stronie Uczelni Fahrenheita
Stypendium Fahrenheita w nowej odsłonie
Od najbliższej edycji planowane są zmiany w przyznawaniu Stypendium Naukowego im. Daniela Fahrenheita, ufundowanego przez Prezydenta Miasta Gdańska. Stypendium funkcjonuje od 2005 r., a powstało z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza.
– To program umożliwiający zdolnym, gdańskim absolwentom szkól średnich wyjazd na uczelnie zagraniczne. Na program stypendialny wydaliśmy dotychczas ponad 15,5 mln zł, a kwota ta pozwoliła na przyznanie aż 436 stypendiów dla 150 osób. Dzisiaj jednak myślimy o Gdańsku jako miejscu, które powinno przyciągać studentów, zamiast wysyłać ich do innych krajów. Dlatego od przyszłego roku chcemy nieco zmienić formułę stypendium – podkreślała Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Nowy projekt stypendium powstał w porozumieniu z Uczelniami Fahrenheita i zostanie poddany pod głosowanie podczas jednej z najbliższych sesji Rady Miasta Gdańska.
– W nowej formule program stypendialny Prezydenta Miasta Gdańska dla studentów i doktorantów zakłada przyznanie jednego stypendium naukowego dla wybitnie uzdolnionej osoby na rozpoczęcie studiów zagranicznych o wartości od 3 do 6 tysięcy złotych miesięcznie – mówiła na konferencji prasowej prof. Adriana Zaleska-Medynska, dyrektor Uczelni Fahrenheita, która współtworzyła nowy projekt stypendium. – Kolejne zmiany to przyznanie lokali mieszkalnych i stypendiów naukowych o wartości do 6,5 tysiąca złotych miesięcznie dla trzech doktorantów z zagranicy, którzy będą kontynuować naukę w Gdańsku. Ostatnim założeniem jest ufundowanie co najmniej dziesięciu jednorazowych stypendiów naukowych za szczególną działalność na rzecz Gdańska, które wyniosą od 10 do 20 tysięcy złotych.
Więcej informacji o projekcie nowego stypendium znajduje się na stronie Uczelni Fahrenheita
Uczelnie i Miasto Gdańsk pamiętają o Fahrenheicie
Zaprezentowany dziś tramwaj nie jest pierwszym, który związany jest z postacią słynnego fizyka. Daniel Gabriel Fahrenheit jest patronem tramwaju Pesa Swing nr. 1015. W 2008 r. odsłonięta została kolumna meteorologiczna Fahrenheita na Długim Targu, a w miejscu jego urodzenia przy ul. Ogarnej 95 znajdziemy poświęconą mu tablicę pamiątkową. Utworzenie Uczelni Fahrenheita jest z kolei nawiązaniem do kilkusetletnich tradycji naukowych w Gdańsku, które współtworzą i kontynuują gdańskie uczelnie.
Imię Daniela Fahrenheita nosi również Szkoła Podstawowa nr 88 w Gdańsku Świbnie, a naukowiec jest też patronem jednego z zadaszonych dziedzińców Gmachu Głównego Politechniki Gdańskiej. Z kolei nieopodal Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego biegnie ulica Fahrenheita, a przy ul. Grodzkiej mieści się hotel Fahrenheit. Twórca termometru patronuje nawet jednemu z dzwonów carillonu w Ratuszu Głównego Miasta.
Uczelnie Fahrenheita, czyli gdańskie uczelnie łączą siły
Związek Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita (obecnie: Uczelnie Fahrenheita) został powołany jesienią 2020 r. na wspólny wniosek rektorów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Politechniki Gdańskiej oraz Uniwersytetu Gdańskiego.
Jego najważniejszym zadaniem jest promowanie wizerunku Gdańska jako silnego ośrodka akademickiego, a także jak najlepsze wykorzystanie zasobów i potencjału trzech uczelni, które go tworzą, m.in. poprzez prowadzenie wspólnych badań naukowych i prac rozwojowych, wspólnej polityki promocyjnej oraz rankingowej w Polsce i na arenie międzynarodowej, a także reprezentowanie wspólnych interesów uczelni wobec administracji państwowej, samorządowej oraz inicjatyw ustawodawczych.
Dzięki ewentualnej, przyszłej federalizacji uczelni, Gdańsk stałby się jednym z najsilniejszych ośrodków akademickich w tej części Europy.
Jędrzej Sieliwończyk
Urząd Miejski w Gdańsku
