Na początku czerwca, w rocznicę wyborów z 1989 roku, po raz czwarty w naszym mieście odbędzie się Święto Wolności. Z tej okazji, 4 i 5 czerwca w Europejskim Centrum Solidarności i znajdującej się nieopodal Strefie Społecznej zaplanowano spotkania i dyskusje, w których wezmą udział zagraniczni goście i organizacje pozarządowe. Jednym z tematów przewodnich będzie sytuacja na Ukrainie i kwestie dotyczące praw człowieka. Do 20 maja NGO mogą się zgłaszać do współtworzenia Strefy Społecznej.
– Już za niecały miesiąc 33 rocznica pierwszych częściowo wolnych wyborów do Sejmu i Senatu. 4 czerwca 1989 roku był czasem przełomu, dlatego już dzisiaj zapraszamy na zorganizowane w Gdańsku święto wolności i – co bardzo ważne – praw obywatelskich. Przy Europejskim Centrum Solidarności stanie Strefa Społeczna, strefa obywatelska. Myślę, że każdy z nas widzi, co dzieje się od trzech miesięcy nie tylko za naszą wschodnią granicą. To wpływa na Polskę, Gdańsk, nasze domy. Z jednej strony będzie więc rozmowa z samorządowcami, polskimi i ukraińskimi, o czasach przełomu, tym co wydarzyło się w 1989 roku i ich konsekwencjach dla wspólnot lokalnych. Będzie to też rozmowa o tym, jak dziś możemy jeszcze ściślej współpracować z ukraińskim władzami lokalnymi, ale i spojrzenie w przyszłość. Bo oprócz bieżącej pomocy humanitarnej i tej, którą niesiemy uchodźcom, chcemy porozmawiać o przyszłości i odbudowywaniu Ukrainy – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
4 czerwca to święto obywateli i praw obywatelskich. W naszym mieście trwa kampania „Gdańsk miastem równości”, która dotyka różnych obszarów, które mogą prowadzić do wykluczenia. Wokół tych bloków tematycznych odbędą się spotkania z ekspertami, organizacjami pozarządowymi i przedstawicielami środowisk kultury, sportu i nauki.
Pośród poruszanych tematów w czasie Święta Wolności znajdzie się podsumowanie pilotażowego programu Gdańskich Lekcji Obywatelskich oraz pierwsza rocznica funkcjonowania Studium Obywatelskiego imienia Pawła Adamowicza.
Na piątek, 3 czerwca zaplanowano premierę teledysku kampanii Gdańsk Miastem Równości, do którego muzykę skomponował Smolik. Wieczorem tego dnia zaplanowano także koncert artysty, którego gościem specjalnym będzie John Porter. Więcej informacji o wydarzeniu wkrótce.
Strefa Społeczna
Od 2019 roku w mieście wolności i solidarności Gdańsk we współpracy Fundacją Gdańską i partnerami społecznymi organizuje Strefę Społeczną, podczas której przedstawiane są najważniejsze problemy i rozwiązania najistotniejszych kwestii we współczesnym społeczeństwie. Strefa Społeczna to bezpieczna przestrzeń do dyskusji, debat, ale także indywidualnych rozmów z ekspertkami i ekspertami. Jej celem jest zbudowanie wspólnoty, która potrafi rozmawiać, wspierać się i dać nadzieję na przetrwanie.
Już teraz zapraszamy organizacje pozarządowe z całej Polski do współtworzenia przestrzeni Strefy Społecznej 4 i 5 czerwca. Zapisy trwają do 20 maja i dostępne są w zakładce zgłoś się na stronie www.strefaspoleczna.pl
– Jako Fundacja Gdańska cieszymy się, że udaje się kontynuować tę tradycję, organizowania święta organizacji pozarządowych i społeczeństwa obywatelskiego przy okazji obchodów rocznicy 4 czerwca. Zaczynaliśmy 3 lata temu z wielkim hukiem, potem przyszły lata trudne, lata covidowe, a teraz kryzysu za naszą granicą. Ale właśnie te ostatnie lata pokazały ogromną rolę, jaką w Polsce pełnią organizacje pozarządowe i społeczeństwo obywatelskie, bo to one w znacznym stopniu niosą ciężar pomocy podczas tych trudnych wydarzeń. Dlatego też zapraszamy wszystkie NGO’sy, naszych stałych partnerów do strefy społecznej, która powstanie w siedmiu halach namiotowych położonych między ECSem a ul. Jana z Kolna. W tym roku chcemy się w szczególności skupić na tematyce dyskryminacji i wykluczenia społecznego. Będziemy rozmawiać o wszystkich formach dyskryminacji: z uwagi na wiek, płeć, tożsamość płciową, orientację seksualną, pochodzenie społeczne i etniczne, zdrowie psychiczne, a z pewnością nie zabraknie tematyki związanej z uchodźcami czy emigrantami, którym okazaliśmy wielkie serce. O tym wszystkim chcemy rozmawiać w strefie społecznej szczerze, razem z dziennikarzami, którzy są korespondentami wojennymi i przynoszą nam wieści z całego świata. Chcemy także podsumować w debacie to, co udało nam się osiągnąć i to, czego się nie udało, z deklaracji, którą podpisały organizacje pozarządowe oraz samorządowcy w roku 2019 – mówił Jacek Bendykowski, prezes Fundacji Gdańskiej.
Wydarzenia w Europejskim Centrum Solidarności
W Europejskim Centrum Solidarności z okazji Święta Wolności przygotowano szereg wydarzeń m.in. wernisaż wystawy pt. „Symbole wolności Ukrainy” debatę z udziałem samorządowców z Polski i Ukrainy „Czasy przełomów 1989 / 2022” oraz debatę pt. „Upadek imprerium”.
– ECS jest jedynym miejscem publicznym, poza Europą środkową i wschodnią, w którym dokumentujemy nie tylko wszystkie rewolucje ’89 i ’91 roku, ale też wszystkie kobiety i mężczyzn, którzy przez dekady walczyli o wolność. Mówimy jakim ważnym tematem jest niepodległość Ukrainy i innych Państw Bałtyckich. 4 czerwca to święto wszystkich samorządów, wszystkich Polek i Polaków. Na początku tego roku nie myśleliśmy, że ta rocznica, trzydziesta trzecia będzie tak dramatyczna i tak głęboko zakorzeniona w losach świata – mówił Basil Kerski, dyrektor ECS.
– Podczas wydarzeń organizowanych w ECS będą się przeplatać dwie perspektywy – przeszłość z przyszłością. Przeszłość to oczywiście 89 rok, przemiany demokratyczne, pierwsze wolne wybory i tworzenie się społeczeństwa obywatelskiego. Przeszłość to także rozpad Związku Radzieckiego i ukonstytuowanie się wolnego państwa ukraińskiego. Ale o tym wszystkim będziemy mówić w perspektywie teraźniejszej i przyszłej. 4 czerwca zainaugurujemy wystawę poświęconą tym trzydziestu paru latom niepodległości Ukrainy. To jest nasz sąsiad, ale bardzo niewiele o nim wiemy, a to może zmienić ta wystawa – mówiła Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora ECS ds. kultury obywatelskiej.
Lekcje obywatelskie w gdańskich szkołach
– Jako pewną konsekwencję obchodów rocznicy sprzed trzech lat, od września ubiegłego roku wprowadziliśmy pilotaż programu gdańskich lekcji obywatelskich. Stworzyliśmy wspólnie z nauczycielami, ekspertami, organizacjami pozarządowymi scenariusze lekcji, które odbywały się w gdańskich przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Tak, jak zapowiadaliśmy we wrześniu, 4 czerwca chcemy je podsumować, by od przyszłego roku szkolnego objęły one jeszcze większą liczbę przedszkoli i szkół – mówiła podczas konferencji prasowej Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Program Gdańskich Lekcji Obywatelskich został zainaugurowany w październiku 2021 roku. Kluczowym jego aspektem jest przedstawienie informacji dotyczących współczesnych wyzwań społecznych oraz politycznych w Polsce i na świecie. Promowanie kultury dialogu między różnymi środowiskami ideowymi, politycznymi, wyznaniowymi, światopoglądowymi. To także możliwość zaproponowania praktycznych rozwiązań dla budowania Polski demokratycznej i obywatelskiej, poczynając od najbliższego otoczenia. Polski, będącej częścią demokratycznego europejskiego ekosystemu.
Nad scenariuszami lekcji pracowali nauczyciele gdańskich szkół, będący uczestnikami programu Kreatywna Pedagogika. Przygotowano 24 scenariusze lekcji na każdym poziomie edukacyjnym – od przedszkola po klasy szkół ponadpodstawowych. Scenariusze zostały przygotowane w takich sposób, by każdy, kto chce taką lekcję poprowadzić, mógł skorzystać z materiałów.
Do pilotażu, który zakończy się 4 czerwca zgłosiło się ponad 60 szkół i przedszkoli, ponad 80 nauczycieli wyraziło chęć poprowadzenia lekcji, a ponad 7 000 uczniów i przedszkolaków wzięło w nich udział.
Studium Obywatelskie im. Pawła Adamowicza
– Kolejną okazją do świętowania i podsumowania jest pierwsza rocznica funkcjonowania Studium Obywatelskiego imienia Pawła Adamowicza. Chcemy podsumować rok istnienia tej inicjatywy. Dzisiaj to już kilkudziesięciu absolwentów różnych kierunków, którzy – mam nadzieję – będą również służyć poprawie życia publicznego w Polsce – mówiła podczas konferencji Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Przesłaniem powstania Studium Obywatelskiego jest działanie na rzecz konsolidowania wspólnoty lokalnej, miejskiej, regionalnej, państwowej oraz propagowanie rzetelnej wiedzy o idei europejskiej. Celem Studium jest ukazywanie roli Unii Europejskiej w rozwoju samorządu, propagowanie idei pomocniczości oraz efektywnego zarządzania.
Program wydarzeń
Sobota, 4 czerwca, Europejskie Centrum Solidarności
- 12.00 / Symbole wolności Ukrainy – wernisaż wystawy / ECS, galeria Trap
- 13.00 / debata z udziałem samorządowców z Polski i Ukrainy Czasy przełomów 1989 / 2022 / audytorium ECS
- 17.00 / Upadek imperium / audytorium
- 10.00 – 17.00 / Kuchnia w PRL / ECS biblioteka
Strefa Społeczna
- 12.00 / W samo południe uroczyste otwarcie strefy społecznej
- 13.00 / Zdrowie psychiczne / U mnie wszystko ok, ale…
- 14.30 / Sytuacja ekonomiczna / Każdy_a ma prawo, ale…
- 15.00 / debata: Co wynikło z deklaracji 2019 / okrągły stół
- 16.00 / Płeć / Ładnie dziś wyglądasz, ale…
niedziela, 5 czerwca
Strefa Społeczna
- 10.00 / Pochodzenie / Nic do Ciebie nie mam, ale…
- 12.00 / Orientacja psychoseksualna / Jestem tolerancyjny_a, ale…
- 13.30 / Płeć / Nigdy bym ręki nie podniósł, ale…
Wydarzenia kulturalne
W ramach obchodów Święta Wolności i Praw Obywatelskich swoją ofertę przygotowały także instytucje kultury.
Europejskie Centrum Solidarności
Płot
- Artysta: Dominik Lejman
- Europejskie Centrum Solidarności, galeria MESA
Gdańska Galeria Miejska
- Artystka: Joanna Rajkowska
- Godziny otwarcia: 12.00 – 19.00
- Gdańska Galeria Miejska 2, ul. Powroźnicza 13/15 Gdańsk
- Artystka: Lesia Pcholka (rezydenta ICORN)
- Gdańska Galeria Güntera Grassa, ul. Szeroka 37 Gdańsk
- Godziny otwarcia: 12.00 – 19.00
CSW Łaźnia
- Artysta: Enrique Ježik
- Godziny otwarcia: 12.00 – 20.00
- CSW Łaźnia 2, ul. Strajku Dokerów 5 Gdańsk
- Artysta: Rosemberg Sadoval
- Godzny otwarcia: 12.00 – 20.00
- Miejsce: Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia 1, ul. Jaskółcza 1 Gdańsk
Nadbałtyckie Centrum Kultury
Wystawa fotografii Ranne ptaki są nieufne
- Artyści: Dyba&Lach
- Godziny otwarcia: 10.00-18.00
- Miejsce: Nadbałtyckie Centrum Kultury, Ratusz Staromiejski ul. Korzenna 33/35 Gdańsk
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku