Wojenna bandera z legendarnego ORP „Orzeł”, który przed laty zaginął bez śladu na Morzu Północnym oraz mundur „made in Gdynia” porucznika marynarki Andrzeja Piaseckiego, inicjatora słynnej ucieczki okrętu z Tallina – to nowe eksponaty gdyńskiego Muzeum Marynarki Wojennej. Wkrótce będzie można też dowiedzieć się więcej o cennych pamiątkach podczas spotkania z muzealnikami.
Legenda powraca we wspomnieniach i pamiątkach – do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni trafiły nowe eksponaty związane ze słynnym polskim okrętem podwodnym ORP „Orzeł”. To element testamentu ich spadkobierców, bo po kilkudziesięciu latach oba przedmioty trafiły do gdyńskiej placówki po ekspozycji na wystawie w Wielkopolskim Muzeum Wojskowym.
Mundur „made in Gdynia”
Pierwszy z rarytasów związanych z legendarnym „Orłem” to marynarski mundur uszyty w zgodzie z najlepszymi rzemieślniczymi tradycjami, w przedwojennym gdyńskim zakładzie Kazimierza Balcerowicza.
Miarę ściągnięto z porucznika marynarki Andrzeja Piaseckiego – jednego z bohaterów załogi polskiego okrętu, a jak podają muzealnicy, samego inicjatora słynnej ucieczki z internowania w Tallinie. Przypomnijmy, że to jedna z najjaśniejszych kart historii ORP „Orzeł”, który dzięki sabotażowi zaplanowanemu przez załogę uniknął bohatersko całkowitego rozbrojenia w estońskim porcie. Okręt, między innymi dzięki odwadze i działaniu porucznika Piaseckiego (zastępcy dowódcy Jana Grudzińskiego) dotarł w czasie II wojny światowej do wybrzeża Wielkiej Brytanii, zachowując arsenał 6 torped.
Sam Andrzej Piasecki zaginął w do dziś niewyjaśnionych okolicznościach razem z pozostałymi członkami załogi „Orła” podczas patrolu na Morzu Północnym. Mundur to jedna z pamiątek, które pozostały w posiadaniu jego najbliższej rodziny. Wdowa po poruczniku, Krystyna Piasecka przekazała go pod koniec lat 70. Jerzemu Pertkowi, cenionemu pisarzowi marynistycznemu.
Wola najbliższych była jasna – mundur powinien w bliżej nieokreślonej przyszłości trafić do Muzeum Marynarki Wojennej, gdy tylko powstanie jego nowa siedziba. Od tamtej pory eksponat czekał we wspomnianej placówce w Poznaniu.
Bandera i inne
To nie wszystko – kolekcję gdyńskiego MMW uzupełniły też nieznane wcześniej fotografie i dokumenty ukazujące na szerokim, rodzinnym tle losy porucznika Piaseckiego. Drugi z głównych „rarytasów” to natomiast oryginalna wojenna bandera, która powiewała nad legendarnym okrętem podwodnym.
Nowe eksponaty jeszcze w Wielkopolskim Muzeum Wojskowym w Poznaniu były elementami wystawy stałej – oba muzea podjęły jednak współpracę, dzięki której w zeszłym roku udało się zdemontować fragment ekspozycji i przekazać pamiątki po bohaterskiej załodze „Orła” do Gdyni. Tym samym wypełniono wolę spadkobierców Andrzeja Piaseckiego.
„Nasze sygnały” o nowych eksponatach
Już wkrótce, bo w najbliższy poniedziałek, 28 marca Muzeum Marynarki Wojennej zaprasza też na specjalne spotkanie z cyklu „Nasze sygnały”. Wydarzenie zostanie w pełni poświęcone tematowi nowych pamiątek związanych z historią okrętu ORP „Orzeł”. To okazja do poznania szczegółów dotyczących eksponatów, ale i zadania pytań samym muzealnikom.
Spotkanie rozpocznie się o godzinie 17:00 w sali audytoryjnej muzeum, a w planie jest też występ uczniów gdyńskiej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Z. Noskowskiego. Wstęp wolny.
Kamil Złoch
UM Gdynia
fot. Henryk Nagrodzki / MMW
