Ciekawostki, konkursy, zajęcia edukacyjne i darmowy audiobook z opowiadaniami gdańskich licealistów – to atrakcje przygotowane przez GIWK z okazji Światowego Dnia Wody. W tym roku tematem obchodów są wody gruntowe.
Z okazji obchodów Światowego Dnia Wody 2022 przygotowany został specjalny audiobook „Sieci nie lubią śmieci – opowiadania ekologiczne”. Jest to zbiór opowiadań napisanych przez gdańskich licealistów w ramach 7. edycji konkursu „Dlaczego sieci nie lubią śmieci?”. Opowiadania w kreatywny sposób zwracają uwagę na konsekwencje środowiskowe, jakie może wywołać pozostawianie śmieci w nieprzeznaczonych do tego miejscach lub wprowadzanie odpadów i chemikaliów do sieci kanalizacji sanitarnej.
Dla tych, którzy od słuchania wolą czytanie, dostępny będzie pisany odpowiednik audiobooka, okraszony dedykowanymi ilustracjami.
Darmowy audiobook i ebook do pobrania
W związku z premierą audiobooka, dla słuchaczy przygotowano wyzwanie. W wodnych historiach skryło się pewne hasło. 50 pierwszych osób, które odsłuchają materiał i prześlą to hasło na adres konkurs@giwk.pl, otrzyma praktyczną i przyjazną środowisku wielorazową torbę w rozmiarze XL.
Hydromisja – nowa strona internetowa programu edukacyjnego GIWK
Na funkcjonującej od niedawna stronie internetowej hydromisja.pl można znaleźć także inne darmowe materiały edukacyjne do pobrania: m.in. książeczki edukacyjne, kolorowanki, infografiki, ale również merytoryczne broszury, filmy i animacje, a nawet piosenki.
W ramach programu edukacyjnego Hydromisja, w związku z obchodami Światowego Dnia Wody, dla gdańskich szkół podstawowych, które zgłosiły zainteresowanie programem, przygotowano materiały edukacyjne do samodzielnego przeprowadzenia zajęć o wodzie w klasach 0-3. Uczniowie tych szkół dodatkowo zostali zaproszeni do wykonania specjalnej HYDRO(MISJI). Na uczestników czekają nagrody.
Wody gruntowe – temat przewodni Światowego Dnia Wody 2022
Światowy Dzień Wody to święto ustanowione przez ONZ w 1992 r. w celu uświadomienia, jak wielką rolę odgrywa woda i jak wielkie zagrożenie niesie ze sobą spadek jej zasobów. Obchody mają inspirować do podejmowania działań służących lepszemu, zrównoważonemu gospodarowaniu zasobami wody na świecie.
Organizacja Zjednoczonych Narodów – UN Water ustala coroczny temat przewodni obchodów. Tematem Światowego Dnia Wody 2022 są wody gruntowe.
Obchody Światowego Dnia Wody realizowane są przez GIWK pod hasłem „Grunt to woda”. Wody gruntowe to część wód podziemnych znajdująca się w tych warstwach wodonośnych (geologicznych formacjach skał, piasków i żwirów zawierających znaczne ilości wody), które od góry są przepuszczalne, a od dołu – słabo- lub nieprzepuszczalne. Są one nadmiernie wykorzystywane na wielu obszarach, gdzie więcej wody pobiera się z warstw wodonośnych niż uzupełniają je opady deszczu czy śniegu. Ciągłe nadużywanie prowadzi ostatecznie do wyczerpania zasobów, mimo obiegu wody w przyrodzie, który traktowany jest jako obieg zamknięty. Wody gruntowe są zanieczyszczone na wielu obszarach, a rekultywacja jest często długim i trudnym procesem. Zwiększa to koszty uzdatniania wód gruntowych, a czasem nawet uniemożliwia ich wykorzystanie.
Sytuacja w Gdańsku
Gdański system wodonośny obejmuje piętra wodonośne wód czwartorzędowych, trzeciorzędowych oraz kredy. Wszystkie piętra wodonośne zasilane są na wysoczyznach polodowcowych (pojezierze Kaszubskie), a drenowane w pradolinie Redy, na nizinach nadmorskich i Zatoce Gdańskiej. Zaopatrzenie Gdańska w wodę opiera się w prawie 90% na wodach podziemnych. Nieco ponad 10% zapotrzebowania pokrywa ujęcie wód powierzchniowych w Straszynie.
Woda z ujęć podziemnych, w tym gruntowych, jest najczystszą (przenikanie wody do gruntu na dużą głębokość powoduje jej samooczyszczanie – nie wymaga ona więc skomplikowanych procesów uzdatniania) i najbogatszą w minerały.
W jaki sposób dbamy o wody podziemne w Gdańsku
Od kilku lat w Gdańsku prowadzone są szeroko zakrojone badania hydrogeologiczne mające na celu wszechstronne rozpoznanie stanu wód i zapewnienie ochrony ich zasobów dla przyszłych pokoleń. Wieloletnie prace badawcze realizowane zgodnie z przyjętą koncepcją są pierwszymi tak kompleksowymi badaniami prowadzonymi na terenie aglomeracji gdańskiej i wyjątkowe w skali kraju. Dzięki nim nie tylko mamy kontrolę nad jakością wody dostarczanej mieszkańcom, lecz również wiemy, jakie faktycznie są zasoby wody. Badania te służą także ocenie odporności gdańskich ujęć wody na skutki suszy. Wszystko po to, aby zapewnić kolejnym pokoleniom gdańszczan stały dostęp do wody pitnej.
Co każdy z nas może zrobić?
- W domach montujmy dwustopniową spłuczkę w toalecie, a także perlatory na każdym kranie.
- Starajmy się oszczędzać wodę: bierzmy szybki prysznic zamiast kąpieli, zakręcajmy kran przy namydlaniu rąk i myciu zębów.
- Zapełniajmy pralkę lub zmywarkę do pełna i dopiero wtedy uruchamiajmy cykl.
- Trzymajmy się zasady water reuse, czyli ponownego wykorzystania wody w gospodarstwie domowym. Możemy zacząć od najprostszych sposobów np. użycia wody z mycia warzyw i owoców do podlewania roślin.
- Pijmy wodę z kranu. Woda z kranu jest bezpieczna, smaczna, a nawet znacznie lepsza pod względem zawartych mikroskładników niż niektóre wody butelkowane. Rezygnując z wody butelkowanej ograniczamy również zużycie plastiku i zanieczyszczenie środowiska mikroplastikiem.
Kiedy susza daje o sobie znać w miesiącach letnich, ograniczajmy zużycie wody pitnej:
- Do podlewania wykorzystujmy deszczówkę, a jeśli to niemożliwe podlewajmy tylko to, co naprawdę musimy (warzywa i drzewa owocowe) późnym wieczorem.
- Nie kośmy trawnika.
Agnieszka Klugmann
Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna