Na 21 marca przypada Światowy Dzień Poezji. Z tej okazji na wiatach przystankowych w Gdańsku wyeksponowano wiersze Kateryny Kałytko i Marianny Kijanowskiej, dwóch ukraińskich poetek nominowanych do Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności. Wiersze można przeczytać w dwóch językach, polskim i ukraińskim. Z twórczością obu autorek będzie można się zapoznać także podczas wieczoru poezji ukraińskiej, który odbędzie się w poniedziałek, 14 marca na godz. 18 w foyer Opery Bałtyckiej w Gdańsku.
Kampanie z okazji Światowego Dnia Poezji w Gdańsku realizowane są we współpracy z Instytutem Kultury Miejskiej od 2019 roku. Ich celem jest promocja twórczości poetyckiej współczesnych autorek i autorów, a także rozbudzanie zainteresowania poezją wśród mieszkanek i mieszkańców Gdańska. Dotychczas na plakatach pojawiały się utwory o Gdańsku, bądź pisane przez gdańskich artystów i artystki. W tym roku wyeksponowane zostały wiersze dwóch autorek z Ukrainy, nominowanych do nagrody Europejski Poeta Wolności, których prace korespondują z obecną sytuacją na Ukrainie.
Wiersze wydrukowane na plakatach zapisane są w dwóch językach. Wiersz Kateryny Kałytko przełożyła Aneta Kamińska, a twórczość Marianny Kijanowskiej przełożył Adam Pomorski.
Wieczór poezji ukraińskiej w Operze Bałtyckiej
W poniedziałek, 14 marca na godz. 18 w foyer Opery Bałtyckiej zaplanowano wieczór poezji ukraińskiej „Solidarni z Ukrainą”.
Podczas spotkania artyści związani z instytucją przeczytają utwory ukraińskich poetek nominowanych do tegorocznej Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności.
Publiczność zgromadzona w foyer Opery usłyszy wiersze Kateryny Kałytko z tomiku Nikt nas tu nie zna i my – nikogo w tłumaczeniu Anety Kamińskiej oraz Marianny Kijanowskiej z tomiku Babi Jar. Na głosy w tłumaczeniu Adama Pomorskiego. Oba tomy ukażą się wkrótce w postaci książkowej, a ich wydawcą jest Instytut Kultury Miejskiej.
Podczas wieczoru widzowie będą mogli wziąć udział w zbiórce funduszy, mających wspomóc obywateli Ukrainy.
Wstęp na wydarzenie jest wolny.
O autorkach wierszy
Kateryna Kałytko (ur. 1982) – ukraińska poetka, prozaiczka i tłumaczka. Pochodzi z Winnicy. Studiowała politologię i dziennikarstwo na Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Autorka książek poetyckich m.in. Posibnyk zi stworennia switu (1999), Sjohodnisznie zawtrasznie (2001), Diałohy z Odissejem (2005), Sezon sztormiw (2013), Nichto nas tut ne znaje, i my – nikoho (2019) oraz prozatorskich: M.isterija (2007) i Zemla Zahublenych, abo Maleńki straszni kazky (2017). Laureatka wielu ważnych nagród literackich, m.in., Nagrody im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego Polskiego Instytutu w Kijowie (2017), Książki Roku BBC (2017), LitAkcent Roku (2014, 2018, 2019), Nagrody Miasta Literatury UNESCO (2019) oraz Women in Arts Ukraińskiego Instytutu i UN Women (2019). Jest tłumaczką i popularyzatorką współczesnej literatury Bośni i Hercegowiny. Wydała przekłady książek takich autorów jak: Miljenko Jergović, Mileta Prodanović, Uglješa Šajtinac, Ozren Kebo, Meša Selimović. Za swoje przekłady otrzymała nagrody: czasopisma „Kurjer Krywbasu” oraz METAPHORA. Należy do ukraińskiego PEN Clubu.
W Polsce jej wiersze w przekładach Anety Kamińskiej zostały zamieszczone w kilku antologiach: 30 wierszy zza granicy. Młoda poezja ukraińska (2012), Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy (2014) oraz Listy z Ukrainy. Antologia poezji (2016).
Marianna Kijanowska (ur. 1973) – poetka, tłumaczka, autorka szkiców literackich i prozy artystycznej. Należy do pokolenia, które twórczość literacką podjęło w latach 90., w ponownie niepodległej Ukrainie. We Lwowie aktywnie działała w powstałym w 1996 roku Stowarzyszeniu Pisarzy Ukrainy, należy również do Ukraińskiego PEN Clubu. W 2003 roku przebywała w Warszawie jako stypendystka programu GAUDE POLONIA, uczestniczyła w festiwalach literackich i akcjach artystycznych w Polsce. Zabłysła jako tłumaczka wirtuozerskimi przekładami wierszy dla dzieci Tuwima i znakomitymi, nowatorskimi translacjami Leśmiana. Oprócz licznych publikacji prasowych – w tym stałej rubryki Nowa Literatura Polska w gazecie „Kurjer Krywbasu” – ogłosiła drukiem osobne tomy przekładów z polskich poetów współczesnych (m.in. Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego i Adama Wiedemanna). Jej dzieło translatorskie wieńczy – bagatela – przekład Dziadów Mickiewicza. Sama wydała dotąd dwanaście tomów poezji (w tym tom wierszy zebranych). Ostatni, Babi Jar. Na głosy (2017), w lutym 2020 roku przyniósł autorce Nagrodę im. Tarasa Szewczenki, najwyższą Nagrodę Państwową Ukrainy.
Festiwal Europejski Poeta Wolności 2022
9-11 czerwca 2022 roku w Gdańsku odbędzie się siódma edycja Międzynarodowego Festiwalu Literatury Europejski Poeta Wolności. Celem wydarzenia jest prezentacja współczesnej poezji kontynentu oraz umożliwianie polskiej publiczności spotkanie się z jej twórcami. Co dwa lata Międzynarodowy Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności zaprasza do Gdańska na spotkania, rozmowy, warsztaty i projekty artystyczne. Podczas festiwalu odbywa się również gala wręczenia Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności.
Siłą EPW jest jego wielopłaszczyznowość – poza Festiwalem i Nagrodą, każda kolejna edycja przedsięwzięcia ubogaca polską literaturę o przekłady tomów uznanych, żyjących poetów i poetek europejskich. Dotąd ukazało się już czterdzieści sześć zbiorów, a w 2022 roku ta liczba powiększy się o kolejnych pięć tomów autorów i autorek nominowanych w tegorocznej edycji Nagrody. Wierząc, że poezja nie gubi się w (dobrym) przekładzie, EPW docenia także tłumaczy i tłumaczki nominowanych tomów i przyznaje osobny laur autorom przekładu wyróżnionego zbioru. Warto podkreślić, że dla wielu twórców publikacja w ramach serii była debiutem na polskim rynku wydawniczym i być może jedyną okazją do tak kompleksowej prezentacji własnej poezji.
Poeci/poetki i tłumacze/tłumaczki nominowani/ne do Nagrody w 2022 roku:
- Anja Golob (Słowenia) w tłumaczeniu Marleny Grudy i Miłosza Biedrzyckiego
- Petr Hruška (Czechy) w tłumaczeniu Doroty Dobrew
- Kateryna Kałytko (Ukraina) w tłumaczeniu Anety Kamińskiej
- Marianna Kijanowska (Ukraina) w tłumaczeniu Adama Pomorskiego
- Luljeta Lleshanku (Albania) w tłumaczeniu Doroty Horodyskiej
Więcej o festiwalu www.europejskipoetawolnosci.pl
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
fot. Dominik Paszliński
