Luty jest miesiącem relacji i wsparcia w kryzysie depresyjnym. 23 lutego obchodzić będziemy Dzień walki z depresją – chorobą, której tragicznym finałem jest często samobójstwo. Właśnie ukazała się broszura skierowana do osób w kryzysie samobójczym oraz ich rodzin i bliskich.
Publikacja adresowana do rodzin, które znalazły się w kryzysie samobójczym a także do wszystkich, którzy martwią się o bliskiego, przyjaciela czy sąsiada, powstała w wyniku doświadczeń przy realizacji gdyńskiego programu Kręgi na wodzie współrealizowanego przez MOPS Gdynia wraz z Gdynią Rodzinną.
Broszurę pt. „Widzę. Rozumiem. Działam. Pierwsza pomoc rodzinie w kryzysie samobójczym” napisała suicydolożka dr Anna Andrzejewska we współpracy z Beatą Nawrocką z Wydziału Polityki Rodzinnej Urzędu Miasta Gdyni. Recenzentką broszury była dr n.med. Agata Cichoń-Lenart, psychiatra dziecięca.
– Samobójstwo, próby samobójcze i samookaleczenia nie są łatwym tematem. Trudno jest o nich myśleć, mówić czy pisać. Budzą zmieszanie emocjonalne, lęk i poczucie bezradności. Warto jednak wiedzieć, że podjęcie rozmowy na ten temat może uratować komuś życie – pisze dr Anna Andrzejewska. – Samobójstwo porównywane jest do kamienia rzuconego do wody, który pozostawia po sobie kręgi. Mówiąc o samobójstwie czy próbach samobójczych, myślimy przede wszystkim o osobie, która targnęła się na własne życie. Warto jednak pamiętać, że kręgi dotykają także rodziców, najbliższą rodzinę, szkołę, pracę, znajomych, przyjaciół, a w końcu także środowisko – dodaje suicydolożka.
– Jeśli znacie kogoś, kto ma kogoś bliskiego w poważnym kryzysie, sami chcecie pogłębić wiedzę na ten temat – gorąco polecam lekturę broszury. Znajdziecie w niej wiele cennych wskazówek o tym jak w porę dostrzec kryzys samobójczy. Dobrze też wiedzieć, że nie zawsze możemy pomóc. Warto jednak próbować – mówi Beata Nawrocka, Naczelniczka Wydziału Polityki Rodzinnej, współautorka publikacji.
Broszurę można pobrać ze strony Gdyni Rodzinnej. Jeśli ktokolwiek woli wersję drukowaną, napiszcie do nas: rodzina@gdynia.pl – wyślemy pocztą.
Depresyjne fakty
Samobójstwo to każdy akt, w którym ktoś odbiera sobie życie. Często nagły, bez widocznych sygnałów. Rozpatrujemy je jako ostatnie ogniwo trwającego od jakiegoś czasu procesu autodestrukcji. Myśli samobójcze nie zawsze muszą prowadzić do zachowań samobójczych, jeśli jednak powracają i stają się uporczywe, są czynnikiem ryzyka.
Z powodu śmierci samobójczej na świecie codziennie umiera około 2100 osób, a próbuje odebrać sobie życie piętnaście razy więcej (dane Światowej Organizacji Zdrowia WHO z 2019 roku).
Możemy szacować, że co czterdzieści sekund ktoś popełnia samobójstwo, a co trzy próbuje je popełnić. Polska jest jednym z dwudziestu pięciu krajów o największej liczbie samobójstw (WHO 2019), a wśród prób samobójczych zakończonych zgonem dzieci w wieku 10 – 19 lat zajmujemy niechlubne drugie miejsce w Europie. Obecnie w Polsce samobójstwa są drugą, tuż po wypadkach komunikacyjnych, przyczyną zgonów dzieci i młodzieży w grupie wiekowej 15–19 lat (Beop-Rae i in. 2018).
Oprócz ogólnodostępnych danych statystycznych istnieje nieformalna statystyka dotycząca samobójstw, często ukrywana z powodu stygmatyzacji tematu.
Pierwsza pomoc
- Projekt „Kręgi na Wodzie. Widzę-Rozumiem-Działam”, kontakt do koordynatorek: Anna Andrzejewska-Cioch tel. 789 294 073 oraz Barbara Szymoniak-Wawrzyk tel. 789 294 093;
- Grupy wsparcia – skierowane do rodzin przeżywających śmierć samobójczą osób bliskich – spotkania odbywają się w każdy pierwszy czwartek miesiąca o godz. 18.00. I przeznaczona dla bliskich osób, które podjęły próbę samobójczą – w każdy trzeci czwartek miesiąca o godz. 18.00. Oba spotkania odbywają się w Centrum Aktywności Rodziny przy ul. Świętojańskiej 1;
- Ośrodek Interwencji Kryzysowej, ul. Biskupa Dominika 25, 81-402 Gdynia tel. 58 622 22 22;
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, ul. Grabowo 2, 81-256 Gdynia, tel. 58 782 01 24;
- Ogólnopolski Telefon Zaufania Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, tel. 116 111, www.116111.pl;
- Gdyńskie Centrum Aktywności Rodziny, ul. Świętojańska 1, 81-334 Gdynia, tel. 620 00 64;
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka, www.brpd.gov.pl, tel. 800 12 12 12. Telefon jest anonimowy i bezpłatny. Psycholodzy i prawnicy z Telefonu Zaufania udzielają pomocy dzieciom i młodzieży. Pod numer mogą również dzwonić osoby dorosłe;
- Centrum Wsparcia dla Osób w Stanie Kryzysu Psychicznego, www.liniawsparcia.pl, tel. 800 70 2222. Linia Wsparcia działa całodobowo i bezpłatnie. Pod telefonem, mailem i czatem dyżurują psycholodzy udzielający porad i kierujący dzwoniące osoby do odpowiedniej placówki pomocowej w ich regionie. Telefonicznie i mailowo pomagają również specjaliści: psychiatrzy, prawnicy i pracownicy socjalni;
- Kryzysowy Telefon Zaufania, www.psychologia.edu.pl, tel. 116 123. Pomoc psychologiczna dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym, potrzebujących wsparcia i porady, rodziców potrzebujących wsparcia w procesie wychowawczym oraz osób niepełnosprawnych;
- Linia Wsparcia dla Osób w Żałobie Fundacji NAGLE SAMI, www.naglesami.org.pl, tel. 800 108 108. Pytania do psychologa: psycholog@naglesami.org.pl. Pytania do prawnika: wojciech.glac@naglesami.org.pl;
- www.gdyniawspiera.pl – strona internetowa pomagająca znaleźć kontakt do bezpłatnych placówek wsparcia znajdujących się na terenie Gdyni;
- www.coucb.pl – gdyńska strona internetowa oferująca wsparcie dzieciom i młodzieży. Bezpłatny telefon całodobowy: 585 00 88 85 i livechat dla młodzieży;
- Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji ITAKA: 22 484 88 01 lub Antydepresyjny Telefon Zaufania: 22 654 40 41 – www.stopdepresji.pl;
- Antydepresyjny Telefon Forum Przeciwko Depresji: 22 594 91 00 (czynny w każdą środę i czwartek od 17.00 do 19.00);
- Telefon dla Rodziców i Nauczycieli: 800 100 100 (czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 12.00-15.00) lub online www.800100100.pl;
- Stowarzyszenie Aktywnie Przeciwko Depresji – www.depresja.org;
- Forum Przeciw Depresji / portal społecznościowy www.forumprzeciwdepresji.pl.
Przemysław Kozłowski
UM Gdynia
