Młodzi mieszkańcy Gdyni mają mnóstwo pomysłów na to, jak uatrakcyjnić swoje najbliższe otoczenia – szkołę. Dzięki Uczniowskiemu Budżetowi Obywatelskiemu mogą przedstawić je szerszemu gronu odbiorców, a później, wcielić w życie!
Pomysł na projekt, jakim jest Uczniowski Budżet Obywatelski, narodził się w ramach ogólnoświatowej platformy „Zwolnieni z Teorii”, której głównym zadaniem jest stworzenie projektu społecznego. Troje młodych mieszkańców Gdyni postanowiło przenieść na szkolny grunt założenia Budżetu Obywatelskiego.
– Młodzi mieszkańcy Gdyni to prawdziwa skarbnica kreatywnych pomysłów i pozytywnej energii do działania. Inicjatywa Uczniowskiego Budżetu Obywatelskiego jest na to kolejnym dowodem – mówi Bartosz Bartoszewicz, wiceprezydent Gdyni ds. jakości życia. – Mam nadzieję, że prawdziwa lekcja obywatelskości, którą teraz odbiorą uczniowie, zaprocentuje w przyszłości i zachęci ich tym samym do uczestnictwa w działaniach, koordynowanych przez miasto.
– Podczas tworzenia tego pomysłu inspirowaliśmy się miejskim Budżetem Obywatelskim. Zależało nam na tym, żeby uczniowie otrzymali głos i mieli więcej do powiedzenia w sprawach, które dotyczą ich bezpośrednio, czyli o tych, związanych ze szkołą. Wydaje nam się, że łatwej będzie składać mniejsze projekty, niż od razu startować z dużymi, ale to jednocześnie da młodym ludziom pewne doświadczenie i być w przyszłości zaprocentuje większym społecznym zaangażowaniem – wyjaśnia Stanisław Korycki jeden z pomysłodawców Uczniowskiego Budżetu Obywatelskiego i uczeń I Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego. Razem z nim nad projektem pracują Hanna Wcisło oraz Krzysztof Jeliński.
W ramach działania UBO uczniowie placówki sami określają swoje potrzeby. Te mogą być związane np. z doposażeniem szkoły o potrzebny, zdaniem uczniów, sprzęt, czy stworzeniem dodatkowych zajęć. Po określeniu potrzeby, kolejny krok to napisanie i złożenie wniosku, a następnie promowanie go wśród koleżanek i kolegów oraz jednoczesne zachęcanie do poparcia danego projektu.
Kolejny etap, już po uzyskaniu odpowiedniej liczby głosów poparcia, to złożenie projektu do szkolnej komisji. Ta zajmie się weryfikacją wniosku. Kto zasiada w komisji? Dyrektor placówki, nauczyciele oraz przedstawiciel uczniów. Co dalej? Pomyślna weryfikacja oznacza dopuszczenie projektu do oficjalnego głosowania. Na tym etapie ważne jest także zachęcanie kolegów i koleżanek do głosowania.
– Budżet Obywatelski to zaproszenie mieszkanek i mieszkańców do przedstawienia swoich pomysłów na funkcjonowanie Gdyni. Jest to także narzędzie, dzięki któremu mieszkańcy rozwijają swoją obywatelską postawę. Od kilku lat promujemy BO i zachęcamy gdynian do składania własnych projektów, a fakt, że zostało to zauważone przez młodych mieszkańców jest dużym powodem do dumy – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji. – Mamy nadzieję, że taka lekcja partycypacji przełoży się na późniejszą aktywność młodzieży w obrębie funkcjonowania całego miasta.
– Uczniowski Budżet Obywatelski to świetne narzędzie do aktywizacji młodzieży w obszarze partycypacji społecznej. Często odwiedzający Wymiennikownię młodzi ludzie wspominają o tym, co chcieliby w mieście stworzyć, czy o tym, czego ich zdaniem brakuje. Uczniowski Budżet Obywatelski daje im głos i przestrzeń do wyartykułowania swoich potrzeb – mówi Martyna Winnicka, koordynatorka Wymiennikowni.
– Nasz pomysł został bardzo dobrze przyjęty przez dyrekcję, która zaangażowała się w działania – mówi Stanisław Korycki i dodaje: – Chcielibyśmy, aby był to projekt długofalowy oraz łączący całą społeczność, również tą międzyszkolną. To dałoby możliwość zorganizowania większych wydarzeń we współpracy z innymi placówkami np. koncertów z ulubionymi wykonawcami młodzieży.
Warto podkreślić, że pulę środków, które zostałyby rozdysponowane na uczniowskie projekty, ustala dyrekcja konkretnej placówki, ale pomysłodawcy projektu nie wykluczają także scenariusza, według którego uczniowie będą „dorzucać się” do wspólnej skarbonki UBO. – W tym roku, ze względu na pandemię, nie udało nam się tego zorganizować, ale chcielibyśmy, w kolejnych latach spróbować współpracy z rozmaitymi organizacjami – wyjaśnia jeden z pomysłodawców UBO.
Jak miałaby wyglądać taka współpraca? Uczniowie danej placówki angażujący się w działania organizacji, czy fundacji, mogliby liczyć na wsparcie w ramach dopłaty do Uczniowskiego Budżetu Obywatelskiego w szkole, do której uczęszczają.
Obecnie Uczniowski Budżet Obywatelski zyskał aprobatę dwóch placówek w Gdyni: I Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego oraz Szkoły Podstawowej nr 31.
Szkolny Budżet Obywatelski w Społecznej Jedynce
Warto podkreślić, że narzędzie Szkolnego Budżetu Obywatelskiego będzie w tym roku działać również w Pierwszej Społecznej Szkole Podstawowej mieszczącej się na Witominie. Pod koniec ubiegłego roku zespół pedagogów przygotował i przetestował szereg narzędzi, które mają najpierw przygotować uczniów do uczestnictwa w procesie.
– W ramach szkolnych działań elementy włączające uczniów we współdecydowanie funkcjonują
w Społecznej Jedynce od lat. Tym razem zależy nam również, aby działanie miało swoje odbicie na codziennych zajęciach lekcyjnych. Zespół nauczycieli przygotował scenariusze, które będą realizowane na zajęciach języka angielskiego, matematyki, wiedzy o społeczeństwie, a także godzinach wychowawczych, tak aby poznać znaczenie partycypacji w codziennym życiu – mówi Marek Radyko, dyrektor szkoły.
W przypadku Społecznej Jedynki działania zaczną się od początku marca, gdy wszyscy uczniowie poznają projekt Szkolnego Budżetu Obywatelskiego, a następnie przystąpią do zgłaszania projektów i ich wyboru do realizacji na terenie szkoły.
Agata Gołąbek- Polus
UM Gdynia
