Jak powstał i czego składa się raport Gdynia 2050? Na jakiej podstawie powstały cztery scenariusze przyszłości? Czy są one czystą spekulacją, czy mają odniesienie w teraźniejszości? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć podczas kolejnych tygodni, przybliżając poszczególne elementy, z których składa się raport „Gdynia 2050”.
Procesy foresightowe, mimo tematyki okrawającej o futuryzm i spekulacje, rozpoczynają się jednak od tego, co „tu i teraz”. Inaczej mówiąc – bazują na teraźniejszości i klasycznych metodologiach badań społecznych. Dzięki temu pozwalają bowiem na znalezienie kontekstów i niuansów charakterystycznych dla wybranych miejsc, czy organizacji budujących merytoryczne podwaliny do scenariuszy przyszłości. W tym materiale chcielibyśmy zaprosić czytelników do świata gdyńskich potrzeb i nieco im go przybliżyć.
W ramach prowadzonego procesu foresightowego „Gdynia 2050” przeprowadzono 40 wywiadów indywidualnych z gdyniankami i gdynianami. Dobór ankietowanych nie był przypadkowy, mieszkańcy i mieszkanki celowo różnili się m.in. grupami wiekowymi, czy sytuacją ekonomiczną, zawodową i zdrowotną. Wybrano także osoby, zamieszkujące różne dzielnice miasta. Pomimo tych rozbieżności, udało się wybrać dziesięć potrzeb, które dominowały w zebranych odpowiedziach. Poniżej prezentujemy pięć z dziesięciu wyartykułowanych potrzeb.
[1] Zachowanie unikatowej natury i terenów rekreacyjnych
Gdynianie i gdynianki są oczarowani położeniem geograficznym miasta oraz związanymi z tym walorami przyrodniczymi. Dostępność z jednej strony morza, a z drugiej lasów i terenów zielonych, uatrakcyjnia miasto. Gwarantuje także dostęp do terenów rekreacyjnych, które są warunkiem komfortowego mieszkania w mieście. Bardzo doceniane jest również ciekawe ukształtowanie terenu. Bliskość natury jest ważna dla mieszkanek i mieszkańców niezależnie od płci, wieku, czy sytuacji rodzinnej.
[2] Otwarta i zintegrowana społeczność
Ankietowani często określali Gdynię jako miasto idealne („nie za duże, nie za małe”), które zachowuje walory mniejszych miejscowości, dając jednocześnie dostęp do możliwości wielkich aglomeracji. Otwarty i przyjazny duch miasta przejawia się również w relacjach międzyludzkich. W odpowiedziach często podkreślano, że to właśnie gdynianie i gdynianki, ze swoją wrażliwością na innych, spokojnym podejściem do życia oraz radością, tworzą atmosferę miasta. Mając na uwadze wartość tworzenia społeczności, ankietowani często zgłaszali zapotrzebowanie na tworzenie większej liczby przestrzeni wspólnych, sprzyjających zacieśnianiu więzi.
[3] Spójna i modernistyczna architektura
Gdynianki i gdynianie obawiają się nowych inwestycji i z niepokojem obserwują zachodzące w mieście zmiany. Przestrzegają przed zatraceniem tego, co przyciągnęło ich do Gdyni, czyli jej unikatowego charakteru. Pojawiają się głosy, że nowe rozwiązania nie wpasowują się w krajobraz morskiego, modernistycznego miasta. Ankietowani oczekują planowania przestrzennego z uwzględnieniem szerszej i długoterminowej perspektywy. W ich opinii utrzymanie tożsamości miasta jest kluczowym wyróżnikiem Gdyni i jej walorów turystycznych.
[4] Rozwinięta komunikacja miejska i podmiejska
Mieszkając w otoczeniu gdyńskiej przyrody, można jednocześnie szybko dotrzeć do centrum oraz punktów niezbędnych do życia, tj.: szkół, przedszkoli, sklepów i podstawowych usług. Przy wyborze miasta do życia kluczowe znaczenie ma komunikacja, rozumiana jako odległość do najważniejszych punktów, w których rozgrywa się codzienne życie mieszkańców. Gdynianie i gdynianki najchętniej korzystają z transportu publicznego, jednak ważnym czynnikiem wspierającym ten wybór, jest czas dojazdu do punktu docelowego. Ten natomiast musi być zbliżony do czasu przejazdu danej trasy autem. Niestety, mieszkańcy i mieszkanki zamieszkujący dzielnice zlokalizowane na obrzeżach miasta, mimowolnie decydowali się na samochód. Biorący udział w badaniu oczekują także lepszej infrastruktury transportowej, szczególnie w dzielnicach obrzeżnych. Konieczną inwestycją są dla nich ścieżki rowerowe. Zarówno przedsiębiorcy, jak i rodziny z dziećmi, chętnie rezygnują bowiem ze swoich aut w ramach codziennego przemieszczania się po mieście.
[5] Dostęp do infrastruktury w każdej dzielnicy
Codzienność nie musi polegać na staniu w korkach i narzekaniu na drogi. Idea 15-minutowych miast nie jest obca mieszkańcom Gdyni. Nawet poza Śródmieściem można czuć się jak w centrum miasta. Bardzo chwalone są rozwiązania, które prowadzą do tworzenia stref niezależnych pod względem infrastruktury. Mieszkańcom podoba się pomysł oddziału Urzędu Miasta w galerii handlowej lub wydarzenia kulturalne organizowane w lokalnych bibliotekach. W bliskiej okolicy chcą mieć obiekty umożliwiające im wygodne prowadzenie życia codziennego: szkołę, miejsce pracy, przedszkole, sklepy i punkty usługowe.
Za tydzień przybliżamy kolejnych pięć potrzeb wskazanych przez ankietowanych mieszkańców Gdyni. Zachęcamy także do zapoznania się z materiałem wprowadzającym, wyjaśniającym ideę przeprowadzania procesu foresightowego w Gdyni, dostępnego TUTAJ.
Zapraszamy także na spotkanie Dialogi z przyszłością. Jak będą wyglądały miasta przyszłości? Rozmowa na przykładzie scenariuszy dla Gdyni, organizowane przez Centrum Designu Gdynia we współpracy z UrbanLab Gdynia. Spotkanie w formule online odbędzie się 27 stycznia o godzinie 18:00. Obowiązują zapisy, pod linkiem: https://app.evenea.pl/event/dialogizprzyszloscia/
fot. Busola Trends
Agata Gołąbek- Polus
UM Gdynia
