Kondycja kultury w czasie pandemii była głównym tematem spotkania Rady Kultury Gdańskiej, które odbyło się we wtorek 23 listopada w Muzeum Bursztynu. Podczas ostatniego spotkania Rady w tym roku członkowie poznali cząstkowe wyniki trwającego „Badania kryzysu i zmian w kulturze w czasie pandemii COVID-19” i zwiedzili wzbogaconą o elementy audiowizualne wystawę Muzeum Bursztynu.
Czwarte posiedzenie Rady w kadencji 2019-2023, a ostatnie w tym roku kalendarzowym, odbyło się w Muzeum Bursztynu. Część oficjalną spotkania rozpoczęła Aleksandra Dulkiewicz prezydent Gdańska, która jest jednocześnie przewodnicząca rady. Prezydent opowiedziała o ostatnich wydarzeniach sferze kultury w Gdańsku i o programach wsparcia dla artystów i twórców.
– Ostatni raz spotkaliśmy się w maju, to był czas poważnego zamrożenia instytucji kultury. Obostrzenia zniesiono 21 maja, a instytucje zaczęły działalność na nowych, zmienionych zasadach. Od tego czasu otworzyliśmy w Gdańsku Nowe Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie oraz Nowe Muzeum Sztuki NOMUS. Powołaliśmy także na dyrektorkę Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego panią Agatę Grendę. Ten rok to także jubileusz 425-lecia Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Warto też się pochwalić. Podczas gali Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Nowym Sączu oficjalnie odebraliśmy wpis gdańskiej muzyki carillonowej na listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Przyznaliśmy także stypendia twórcze, na które przeznaczyliśmy 1,4 mln zł, otrzymało je 190 twórców. Kolejny program, który realizujemy to Gdański Fundusz Wydawniczy, czyli wsparcie lokalnych księgarni i wydawnictw w kwocie ok. 400 tys. zł. W trybie ciągłym działa też Gdański Fundusz Promocji Wydawnictw. W konkursach grantowych wpłynęło 420 ofert, z których prawie połowa uzyskała dofinansowanie na łączną kwotę ponad 3 mln zł.
Nowy projekt budżetu miasta
Prezydent Gdańska przedstawiła także założenia budżetu miasta na 2022 rok, który został złożony do Rady Miasta Gdańska. Pod hasłem Polskiego Ładu zmieniają się zasady finansowania gmin w całej Polsce. Wpływy z podatku od osób fizycznych będą niższe. Gdyby nie obowiązywał tzw. Polski Ład, szacunkowe wpływy z PIT wyniosłyby 1 mld 208 zł, a po wprowadzeniu Polskiego Ładu będzie to 938 mln zł. To kwota niższa o 270 mln zł.
Aleksandra Dulkiewicz zadeklarowała, że chciałaby zachować dotychczasowy poziom wydatków na kulturę, ale nie jest w stanie przewidzieć jak będzie wyglądała sytuacja finansowa i czy samorządy otrzymają wieksze wsparcie rządu.
Badanie – kultura w pandemii
Kolejną częścią spotkania była prezentacja wyników dwóch fal badań dotyczących kultury w pandemii. „Badania kryzysu i zmian w kulturze w czasie pandemii COVID-19, czyli kondycja kultury miejskiej w Gdańsku, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu
na przestrzeni lat 2020-2021” przedstawił prof. Cezary Obracht-Prondzyński, kierownik Zakładu Antropologii Społecznej Uniwersytetu Gdańskiego.
Czas na dyskusję
Badanie jest w trakcie, ale jego cząstkowe wyniki były pretekstem do dyskusji o sytuacji branży kulturalnej w Gdańsku.
Członkowie rady dyskutowali o tym, jak instytucje kultury reagowały na pandemię i w jakim stopniu dostosowywały swoją ofertę do aktualnych obostrzeń. Dużo czasu poświęcono na kwestię technologii w branży kultury i dostępu do kultury w sieci, digitalizacji zbiorów czy transmisji online wydarzeń. Poruszano kwestię, jak dotrzeć do odbiorcy i jak sprawić, żeby po wydarzeniu widz obejrzał przygotowany materiał. Zastanawiano się także, na co zwracać uwagę przygotowując takie transmisje.
Członkowie rady wymieniali się także doświadczeniami i spostrzeżeniami dotyczącymi organizacji wydarzeń w czasie pandemii. W dyskusji poruszono trudny temat kondycji branży kulturalnej w momencie całkowitego zamknięcia. Z powodu niejasnych zasad i w obawie przed karami wiele miejsc, zwłaszcza niewielkich organizacji, zupełnie zaprzestało działalności i poniosło straty.
Zauważono również, że odbiorcy wracający do instytucji bardziej selektywnie wybierają formaty. Same instytucje natomiast wykształciły umiejętność szybkiej adaptacji do nieustannie zmieniających się warunków pracy.
Jako przykład innowacyjnego działania i projektu, który był bezpośrednim wynikiem pandemii, podano projekt Miejskiego Teatru Miniatura „Papety z ostatniej chwili”. To program informacyjny dla dzieci w odcinkach z wykorzystaniem teatralnych lalek – rodziny Papetów. Od początku pandemii zajmował się zapoznawaniem dzieci z nową rzeczywistością. Można go nadal bezpłatnie oglądać na YouTubie i Facebooku Teatru Miniatura.
Rada Kultury Gdańskiej
Rada Kultury Gdańskiej jest organem o charakterze doradczo-opiniodawczym. Została powołana z inicjatywy śp. prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, 1 grudnia 2009 roku. Od początku istnienia w radzie zasiadają przedstawiciele miejskich instytucji kultury, związani z Gdańskiem artyści, pracownicy naukowi, dziennikarze i osoby działające w zakresie polityki kulturalnej miasta. Rada spotyka się, żeby dzielić się doświadczeniem, nawiązywać współpracę, analizować i opiniować kierunki rozwoju kultury w naszym mieście. Jej celem jest doradzanie prezydent w zakresie wspierania istotnych dla miasta przedsięwzięć promujących i integrujących działalność kulturalną Przewodnicząca rady jest Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Rada składa się z 44 aktywnych w dziedzinie kultury artystów, animatorów i menadżerów kultury oraz przedstawicieli mediów. Pełen skład Rady Kultury III Kadencji można sprawdzić na stronie gdansk.pl.
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
