W 1932 roku podniesiono banderę na ORP „Burza”. Okręt przetrwał wojnę, a od czerwca 1960 roku pełnił rolę muzeum. Przełom 1975/76 oznaczał dla „Burzy” koniec służby. Rolę okrętu-muzeum przejęła „Błyskawica”. Jednak wiele śladów dawnego niszczyciela odnajdziemy na wystawie stałej i plenerowej, a ostatnio do tego grona dołączył kolejny eksponat.
Muzeum Marynarki Wojennej ma powody do radości. Dzięki nieodpłatnej darowiźnie Mirosława Stefaniaka do zbiorów muzeum trafił oryginalny, odrestaurowany bulaj z ORP „Burza”. Unikalny detal został uratowany i zabezpieczony podczas cięcia na złom kadłuba historycznego niszczyciela. W odrestaurowaniu tego zabytku pomogli darczyńcy: Jarosław Kobierski, Czesław Miazek, Zbigniew Zomerfeld oraz firma Odlewnictwo Sowinex.
To nie jedyne pozostałości dawnego kontrtorpedowca. Wśród eksponatów muzeum znajdziemy m.in. dzwon pochodzący z legendarnego okrętu (obecnie znajduje się na „Błyskawicy”) i miotacz bomb głębinowych oraz zachowane dla pokoleń albumy z dokumentacją techniczną niszczycieli ORP „Wicher” i „Burza”. Te ostatnie, dzięki wsparciu firmy Thales i zaangażowaniu konserwatorów zostały pieczołowicie odrestaurowane w pracowni w Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa w Grębocinie.
Miłośników historii i militariów ucieszy wieść, że to pod adresem na Zawiszy Czarnego 1B znajdzie kolejne detale i elementy uzbrojenia. Wprawne oko wyłapie ślady dawnego niszczyciela na wystawie plenerowej i wewnątrz obiektu. To armata, park amunicyjny, podajnik amunicji, radar oraz ozdobny korek od armaty głównej i mosiężna tablica.
Warto wiedzieć, że w Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu znajduje się dalmierz oraz maszt z niegdysiejszego kontrtorpedowca.
Bliźniacze kontrtorpedowce (zgodnie z ówczesną nomenklaturą) ORP „Wicher” i ORP „Burza” zostały zbudowane w 1926 r. we francuskiej stoczni Chantiers Naval Français w Blainville. W realiach dwudziestolecia międzywojennego w Polsce były to najnowocześniejsze niszczyciele w swojej klasie. Wejście do służby ORP „Wicher” datuje się na 1930 rok, banderę na ORP „Burza” podniesiono w 1932 roku. Pierwszy z bliźniaczych niszczycieli zakończył swój żywot już w pierwszych dniach wojny – 3 września został zatopiony przez samoloty niemieckich sił zbrojnych. ORP „Burza” miał więcej szczęścia – przetrwał wojnę, a od czerwca 1960 roku pełnił rolę okrętu-muzeum.
26 czerwca 1960 niszczyciel, weteran II wojny światowej udostępniony został zwiedzającym. Po pracowitych latach wojennej służby bojowej, od 1944 „Burza” pełniła funkcję okrętu szkolnego, od 1946 bazy okrętów podwodnych. W połowie lipca 1951 przyholowana została do Gdyni. Od kwietnia 1955 weszła w skład Marynarki Wojennej PRL jako okręt obrony przeciwlotniczej, a 24 lutego 1960 skreślono go z listy okrętów MW, decydując równocześnie o zachowaniu jako okręt-muzeum. W Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni przeprowadzono remont z przystosowaniem okrętu do pełnienia nowej funkcji. 31 maja 1960 roku „Burza” oficjalnie została uznana okrętem-muzeum, 6 czerwca przeholowano ją do basenu nr 1, gdzie stanęła przy Nabrzeżu Pomorskim.
Przełom 1975/76 oznaczał dla „Burzy” koniec służby. Rolę okrętu-muzeum przejęła „Błyskawica” i pełni ją do dziś.
Karolina Szypelt
fot. Henryk Nagrodzki
UM Gdynia
