W Gdyni powstała pierwsza mobilna stacja ładowania samochodów elektrycznych, zasilana z sieci trolejbusowej. To wspólny projekt miasta i Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej. W środę, 9 czerwca w siedzibie PKT odbyła się konferencja dotycząca tej unikalnej w skali Europy ładowarki przenośnej, w której będzie wykorzystywana energia z hamowania trolejbusów.
Gdynia to jedno z trzech miast w Polsce wykorzystujące zalety trolejbusowej komunikacji miejskiej. Dlatego razem z Przedsiębiorstwem Komunikacji Trolejbusowej zrealizowała dwa projekty unijne wdrażające i testujące innowacyjne rozwiązanie.
Chodzi o mobilną stację ładowania samochodów elektrycznych, zasilaną z sieci trolejbusowej. Ładowarka wykorzysta energię odzyskiwaną z hamowania pojazdów.
– Dzisiaj wdrażamy do testowania urządzenie, które na razie jeszcze nie będzie dostępne dla mieszkańców, ale liczymy na to, że po testach każdy będzie mógł z niego korzystać. To dość niezwykłe urządzenie, które pozwala zamontować ładowarkę mobilną do pojazdów elektrycznych. Ładowarkę nie związaną trwale z gruntem, możliwą do przemieszczenia wszędzie tam, gdzie mamy sieć trakcyjną i cechującą się tym, że korzysta z energii, która została zgromadzona w procesie rekuperacji – mówi Katarzyna Gruszecka-Spychała, wiceprezydent Gdyni ds. gospodarki.
W ramach projektu EfficienCE, realizowanego przez PKT, zaprojektowano i skonstruowano przekształtnik zasobnikowy – urządzenie do przetwarzania nadwyżki energii i mocy trakcyjnej – pozwalający na „przechwytywanie” z sieci i zagospodarowanie nadwyżek energii i mocy trakcyjnej, wygenerowanej z hamowania trolejbusów. Co ciekawe, w przekształtniku zastosowano używaną baterię, która będzie pełniła rolę magazynu energii.
Natomiast w ramach realizowanego przez Gdynię projektu Creating Automotive Renewal zbudowano mobilną stację ładowania samochodów elektrycznych, pozwalającą na ładowanie ich z różną mocą i różnym prądem. Efektem synergii obu projektów jest stacja, którą można podłączyć w dowolnym miejscu na terenie miasta do trakcyjnej sieci trolejbusowej.
Prototypowy zasobnikowy przekształtnik energii, z podłączoną do niego mobilną ładowarką samochodów elektrycznych, zostanie uruchomiony w czerwcu na terenie parkingu gdyńskiej zajezdni trolejbusowej.
To olbrzymia przewaga nad tradycyjnymi rozwiązaniami mobilnej stacji ładowania EV. Podłączanie stacji nie wymaga ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z jej instalacją oraz skraca czas inwestycji.
Nie ma potrzeby przejścia długotrwałego procesu formalnego, związanego z jej budową, uzyskaniem warunków przyłączeniowych i uruchomieniem stacji. Ponadto atutem sieci trakcyjnej jest rozległy charakter przestrzenny w wielu miastach oraz dostępność. Umożliwia to jej wykorzystanie do zasilania stacji ładowania pojazdów tam, gdzie problemem jest doprowadzenie linii zasilającej prąd przemienny, np. z powodu konieczności wykonania prac budowlanych.
Czas na testy
Przygotowany przez specjalistów z PKT zakres i harmonogram testów pozwoli sprawdzić, jak ładowanie samochodów elektrycznych będzie wpływać na stabilność sieci, jej parametry lub pracę liniową trolejbusów. Prace będą realizowane o różnych porach dnia i nocy oraz z różnym natężeniem. W testach będą używane samochody elektryczne:. Skoda Citigo-e, Opel Ampera-e i Nissan Leaf. W zależności od potrzeb, do pomocy zostaną zaproszeni inni użytkownicy elektromobilności. Jeżeli testy mobilnej stacji ładowania zakończą się sukcesem – możliwe jest zastosowanie rozwiązania na większą skalę.
– Gdynia zawsze była i jest otwarta na elektromobilność. W tym obszarze poszukujemy innowacyjnych rozwiązań, również takich, którymi będziemy mogli podzielić się z innymi. Gdynia, jak wiele innych gmin w Polsce, współtworzy sieć ogólnodostępnych stacji ładowania samochodów elektrycznych. Lokalizacje pod budowę tych stacji wybraliśmy biorąc pod uwagę argumenty przyszłych operatorów stacji ładowania, a także potrzeby użytkowników samochodów elektrycznych. Mobilna stacja ładowania jest prekursorskim rozwiązaniem w skali kraju. W krótkim czasie i bez konieczności ponoszenia kosztów budowy, będziemy mogli zainstalować stację wszędzie tam, gdzie jest sieć trolejbusowa i praktycznie sprawdzić trafność wyboru kolejnych miejsc ładowania pojazdów elektrycznych. Po pozytywnych testach, gdyński pomysł będziemy mogli również zaoferować innym miastom, również tym posiadającym sieć tramwajową – dodaje wiceprezydent Katarzyna Gruszecka-Spychała.
Wiele aspektów jednego rozwiązania
Wyjątkowość tego rozwiązania polega również na tym, że mobilną stację ładowania można podłączyć do sieci tramwajowej w dowolnym miejscu. Mobilna stacja ładownia wraz z przekształtnikiem będzie doskonałym rozwiązaniem dla wielu miast, gdzie funkcjonuje rozbudowana sieć tramwajowa. Realizacja obu projektów pozwoli na testowanie modelu powiązania transportu samochodowego i publicznego w większej skali, poprzez pozostawianie samochodu na parkingach buforowych, połączonych z centrum miasta siecią trolejbusowa czy tramwajową. Korzyści? Na przykład powrót do domu autem naładowanym „zieloną energią”.
– To prototypowe i innowacyjne przedsięwzięcie znajdujące swoje zastosowanie w obszarach, w których możemy do zasilania wykorzystać sieci trakcyjne – trolejbusowe i tramwajowe, ale także energię pochodzącą np. z elektrowni fotowoltaicznych. Przekształtnik przede wszystkim daje możliwość zagospodarowania niespożytkowanej zielonej energii z rekuperacji pozyskiwanej z hamujących trolejbusów oraz zastosowania zużytych baterii jako magazynów energii. Wykorzystanie sieci trakcyjnej do ładowania samochodów elektrycznych otwiera potencjał na dodatkowe funkcje dla istniejącej trolejbusowej infrastruktury sieciowej. Jeżeli rozwiązanie się sprawdzi, w kolejnym kroku należałoby ocenić najbardziej predysponowane lokalizacje na sieci trolejbusowej, gdzie odzysk energii z hamowania byłby największy – wyjaśnia Tomasz Labuda, wiceprezes PKT.
Pod tym kątem urządzenie zostanie również uzupełnione o inteligentny system monitorowania energii, dzięki któremu będzie można kontrolować poziom jej zużycia w sieci trakcyjnej i wykryć tę niewykorzystaną. Przekształtnik posiada pełną separację elektryczną pomiędzy siecią trakcyjną a zasilaną stacją ładowania samochodów elektrycznych, dzięki czemu jest całkowicie bezpieczny.
Magdalena Śliżewska
fot. Paweł Kukla
UM Gdynia
