Projekt gdyńskiej uchwały krajobrazowej, po szeregu uzgodnień i konsultacjach społecznych jest już gotowy. Dziś został przedłożony Radzie Miasta do porządku obrad, a głosowanie nad nim odbędzie się na czerwcowej sesji Rady Miasta Gdyni.
– Ustawa krajobrazowa wprowadziła do innych aktów prawnych szereg definicji, m.in.: reklamy, szyldu, krajobrazu, krajobrazu kulturowego i priorytetowego. Do dyspozycji jednostek samorządu terytorialnego oddane zostały w ten sposób nowe instrumenty mające na celu podniesienie estetyki i jakości przestrzeni publicznych – mówi Wojciech Szczurek, prezydent miasta Gdyni. – Prace nad gdyńską uchwałą krajobrazową były wielostopniowe, bardzo szczegółowe i uwzględniające potrzeby gdynian. Wprowadzenie jej pozwoli mieszkańcom mieszkać i realizować się w jeszcze bardziej przyjaznym, uporządkowanym i pięknym mieście – podkreśla prezydent.
Celem uchwały jest stworzenie narzędzia prawnego dla samorządu dającego możliwość uporządkowania przestrzeni publicznej z chaosu reklamowego oraz dbałości o krajobraz. Uchwała reguluje zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych z jakich mogą być wykonane.
– Świadome oddziaływanie na krajobraz i budowanie estetycznej przestrzeni miejskiej jest możliwe właśnie poprzez wprowadzenie uchwały krajobrazowej – podkreśla Marek Łucyk, wiceprezydent Gdyni ds. rozwoju. – W naszym mieście niestety nie brakuje nielegalnych, źle zaprojektowanych i nieestetycznych urządzeń reklamowych. Przykładem może być reklama na kółkach niewymagająca zgłoszeń, w obecnym stanie prawnym pozostająca poza kontrolą. Zapisy uchwały jednoznacznie uregulują możliwość umieszczenia reklam na danym terenie, a także wygląd zewnętrzny i formę w jakiej mogą zostać wykonane. Już po pierwszym roku wiele przestrzeni ulegnie całkowitej metamorfozie– dodaje wiceprezydent.
W ramach uchwały miasto zostanie podzielone na strefy A i B. Celem podziału było wyznaczenie terenów szczególnie ważnych ze względu na walory krajobrazowe, historyczne i przestrzenne, dla których obowiązują dodatkowe obostrzenia. Dla pozostałego obszaru opracowano zasady porządkujące przestrzeń poprzez ograniczenie ilości informacji wizualnej, zachowanie proporcji reklam w stosunku do otoczenia oraz dbałość o ich wysoką jakość wykonania. Warto zauważyć, że wśród obszaru objętego strefą zaostrzonego rygoru znajduje się m.in. fragment Oksywia i całe Orłowo. Poszczególne obszary wskazane są na poniższej mapie.
Strefa A (zaostrzonego rygoru wizualnego) obejmować będzie między innymi: centralny obszar miasta w tym śródmieście, obszary dziedzictwa kulturowego, zespoły przestrzenne wpisane do rejestru zabytków oraz obszary o wysokiej wartości urbanistycznej, architektonicznej i widokowej.
Strefa B (rygoru wizualnego) obejmuje pozostałą część Gdyni. Uchwała nie będzie miała zastosowania na obszarach terenów zamkniętych, np. wojskowych. Projekt uchwały zakłada całkowite ograniczenie tablic i urządzeń reklamowych dużego formatu w strefie A. Przyjmuje się zasadę oddalenia dużych nośników reklamowych od skrzyżowań na rzecz czytelności znaków drogowych i informacji miejskiej. Planuje się wprowadzenie odległości między reklamami oraz odległości reklam od krawędzi jezdni wzdłuż pasa drogowego. Należy spodziewać się zakazu wieszania reklam a w szczególności banerów i reklamy drobnej na ogrodzeniach.
– Uchwała krajobrazowa to bardzo ważny krok w kierunku podnoszenia jakości estetycznej gdyńskich przestrzeni publicznych. Miasto Gdynia od wielu lat dba o wysoką estetykę obszarów miejskich. W projektach zagospodarowania przestrzeni publicznej, z roku na rok stosujemy coraz to nowsze i bardziej funkcjonalne elementy małej architektury o wysokich standardach wizualnych i technicznych. – mówi Jacek Piątek, plastyk Gdyni. Mam nadzieję, że na najbliższej sesji Rady Miasta uda nam się wprowadzić uchwałę w życie, pracowaliśmy nad nią wnikliwe przez wiele miesięcy, wsłuchując się w oczekiwania różnych grup interesariuszy, na czele z mieszkańcami – podkreśla Piątek.
Proces porządkowania dotyczyć będzie również szyldów na budynkach. Przewiduje się ograniczenie ich ilości oraz dostosowanie do rodzaju architektury. Projekt uchwały zawiera też wytyczne do standardów jakościowych ogrodzeń i małej architektury. Istotne są również zapisy szczegółowe dotyczące zakazu grodzenia ciągów komunikacyjnych, porządkowania siatek ochronnych podczas remontów, jak i formy ogrodzeń.
Jeśli uchwały krajobrazowa zostanie przyjęta na najbliższej sesji Rady Miasta, reklamodawcy i firmy będą miały określony czas na uporządkowanie przestrzeni:
- 12 miesięcy dla urządzeń reklamowych, tablic reklamowych szyldów usytuowanych nielegalnie (bez wydanego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia);
- 48 miesięcy dla urządzeń reklamowych, tablic reklamowych szyldów usytuowanych legalnie przed 1 maja 2020 roku;
- 12 miesięcy dla elementów małej architektury takich jak automaty sprzedażowe i usługowe, automaty przechowujące przesyłki;
- 12 miesięcy – dla dostosowania ogrodzeń w zakresie otwarcia ciągów komunikacyjnych (ustawa nie przewiduje narzędzi egzekucyjnych – kar administracyjnych, tak jak w przypadku reklam).
Przedziały czasu zostały bardzo precyzyjnie wskazane – 12 miesięcy to najkrótszy czas dopuszczony przez uchwałę, na kwestie uporządkowania nielegalnych reklam i elementów w przestrzeni publicznej. Wstępna analiza wykazała, że zdecydowana większość obecnych instalacji to właśnie działania bez wymaganych uzgodnień, uchwała pozwoli na ich sprawne usunięcie w najbliższym czasie. Natomiast przedsiębiorcy, którzy dopełnili wszelkich formalności przy ekspozycji reklamowej, jednak zgodnie z wytycznymi nie mieszczą się one w katalogu działań dostępnych, będą mieli aż 48 miesięcy na dostosowanie swojej infrastruktury. Jest to niewielki procent wszystkich widocznych ekspozycji.
Projekt uchwały krajobrazowej trafi pod głosowanie 23 czerwca na sesji Rady Miasta Gdyni, w przypadku jej przyjęcia, zgodnie z obowiązującymi przepisami uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni, od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego.
Dorota Matejczyk-Waletko
UM Gdynia
