Chociaż w Gdyni uważność praktykujemy cały czas, jeden miesiąc w roku jest szczególny i wart tego, by go celebrować. Pod hasłem „Maj miesiącem wrażliwości” od lat promujemy otwartość na drugiego człowieka i szukanie rozwiązań, by łączyć, a nie dzielić. W tym roku kampanii społecznej „Wchodzę – zawsze jest jakieś wejście” przyświecało hasło „Dostęp nie zawsze oznacza dostępność. Chcemy świata dostępnego dla każdego”.
– Od wielu lat tworzymy miasto dostępne dla wszystkich, promując projektowanie uniwersalne, aby żadne bariery nie ograniczały realizacji marzeń i pełnej radości życia. Dobrze żyć w życzliwej wspólnocie, która dostrzega potrzeby, ale też dokłada starań, aby osoby z niepełnosprawnościami mogły być samodzielne. To wymaga nie tylko planowania na poziomie inwestycji i projektowania, ale zmiany w myśleniu o przestrzeni miasta jako wspólnym dobru, które powinno odpowiadać na potrzeby każdego mieszkańca. Nasze działania dostrzeżono nie tylko w kraju, ale też na arenie międzynarodowej, a to zobowiązuje. Dzielimy się też doświadczeniami w kwestii wypracowanych rozwiązań, bo wierzymy, że to, co osiągnęliśmy w Gdyni, sprawdzi się też w innych miejscowościach w całej Polsce – mówi prezydent Wojciech Szczurek, który od lat wspiera i promuje ideę „Gdyni bez barier”.
W ramach w tegorocznej kampanii w Gdyni wiele się działo. Choć nie można było hucznie świętować, wręczono Janinie Ochojskiej Nagrodę im. Piotra Pawłowskiego. Jest ona przyznawana osobom, które poszerzają wrażliwość społeczną, zmieniają standardy, sprawiają, że świat zmienia się na lepsze.
Przeprowadzono też szkolenia z zakresu dostępności cyfrowej dla gdyńskich organizacji pozarządowych. Raz w tygodniu w witrynach WhizTalk Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia pojawiał się napis zwracający uwagę na tematykę kampanii. Zrealizowano także spot poświęcony kampanii, filmik „Joga dla wszystkich” oraz przygotowano cykl infografik edukacyjnych „Co to jest dostępność?”. Te zostaną z nami na dłużej. Poświęcono je takim zagadnieniom, jak: dostępność architektoniczna – projektowanie uniwersalne, dostępność cyfrowa, komunikacyjno-informacyjna (np. jakie urządzenia wspierają osoby z niepełnosprawnością wzroku i słuchu), a także ogólnoświatowe symbole niepełnosprawności oraz czworonożny pomocnik – rodzaje psów, które pomagają w codzienności jako asystenci i przewodnicy.
Można je pobrać z galerii artykułu oraz na profilu www.facebook.com/kampaniawchodze
Gdynia jest pierwszym miastem w Polsce, w którym wdrożono „Standardy Dostępności”. Od 1999 roku mamy pełnomocnika prezydenta ds. osób z niepełnosprawnościami. Od 2014 roku działa w Gdyni ekspert ds. dostępności. Pod tym względem również jesteśmy w Polsce pionierami. Prof. Marek Wysocki od ponad 20 lat zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi projektowania przestrzeni dostępnej dla osób z niepełnosprawnościami i osób starszych. Stworzył dokument pod nazwą „Standardy Dostępności”. To zasady projektowe, które umożliwiają lepsze funkcjonowanie osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej. Określają one rodzaje udogodnień, a także tłumaczą, w jaki sposób je wprowadzać i na czym one powinny polegać. Gdynia w 2013 roku jako pierwsze miasto wdrożyła „Standardy Dostępności”. Obecnie są one wprowadzane w innych polskich miastach.
Jako ekspert ds. dostępności prof. Marek Wysocki pomaga prywatnym przedsiębiorcom. Jeśli inwestor chce budować w oparciu o Standardy, to opiniuje on dokumentacje projektowe oraz doradza i podpowiada, które rozwiązania można zastosować, żeby przestrzeń była bardziej dostępna dla wszystkich ludzi.
W naszym mieście istnieją już place zabaw dla dzieci z różnymi dysfunkcjami, jest dostosowana plaża, marina, obiekty sportowe i kulturalne. Cały gdyński tabor komunikacji miejskiej został wymieniony na autobusy i trolejbusy niskopodłogowe. Dla osób, które nie mogą skorzystać z komunikacji publicznej, uruchomiono usługę transportu „Od drzwi do drzwi”, czyli usługę specjalistycznego przewozu. Wszystkie inwestycje i prace remontowe realizowane są przy uwzględnieniu potrzeb osób o ograniczonej mobilności. Gdynia wydaje szereg poradników dotyczących dostępności. Odbywa się tutaj wiele konferencji i szkoleń dotyczących sposobów dostosowania przestrzeni publicznej dla wszystkich. Gdynia organizuje szereg kampanii społecznych poruszające często pomijane w innych miastach problemy.
Miasto realizuje politykę społeczną, która uwzględnia potrzeby wszystkich mieszkańców. Przykładem są komunalne bloki bez barier. Po pierwszym gdyńskim obiekcie tego typu przy ul. Dickmana przyszła pora na kolejny. Powstanie przy ul. Turkusowej. Jego projektowanie właśnie się rozpoczyna, ponieważ podpisana została umowa z wyłonionym w przetargu projektantem. Nie ma na takie wieści miesiąca lepszego niż maj.
Komunalny budynek bez barier to miejsce przyjazne osobom z niepełnosprawnościami, seniorom oraz wszystkim potrzebującym wsparcia. To miejsce, które poza zaspokojeniem potrzeby mieszkaniowej daje też – co równie istotnie – możliwość utrzymania i podtrzymania samodzielności, pozostania w warunkach domowych mimo problemów zdrowotnych. To bardzo ważne dla ogólnej kondycji osoby zależnej czy chorującej, żeby móc jak najdłużej przebywać w miejscu, które daje poczucie przynależności i bezpieczeństwa. Ważną funkcją gdyńskich bloków komunalnych bez barier jest powiększenie obecnej w gdyńskim systemie pomocy społecznej środowiskowej formy wsparcia.
W ramach metropolii Gdynia dzieli się doświadczeniem. Metropolitalnemu zespołowi zajmującemu się opracowaniem standardu minimum przewodniczy wiceprezydent Gdyni, Katarzyna Gruszecka-Spychała. „Standard Minimum na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami” to pierwszy krok do stworzenia pełnej strategii.
Specjalne opracowanie wskaże samorządom z Pomorza niezbędne minimum działań, które mają ułatwić życie osobom z niepełnosprawnościami. To m.in. dostępne dla wszystkich informacje związane z usługami publicznymi, regularne ankiety, szkolenia pracowników czy kampanie społeczne.
Karolina Szypelt
fot. Paweł Kukla
UM Gdynia
