28 marca 1945 roku Gdynia była wolna. Mija 76 lat od zakończenia walk o wyzwolenie naszego miasta. W symboliczny sposób uczczono dziś tę ważną rocznicę. Na znak pamięci kwiaty przed pomnikiem Polski Morskiej złożyli m.in.: Joanna Zielińska – przewodnicząca Rady Miasta Gdyni oraz radny Zenon Roda.
Gdynia pielęgnuje pamięć o ważnych wydarzeniach w historii miasta i kraju. Nie inaczej było tym razem. W niedzielę, 28 marca uczczono 76. rocznicę wyzwolenia naszego miasta spod niemieckiej okupacji. Uroczystość miała charakter kameralny. Kwiaty przed pomnikiem Polski Morskiej na skwerze Kościuszki złożyłyli: Joanna Zielińska – przewodnicząca Rady Miasta Gdyni, radny Zenon Roda oraz Adam Labuhn, który reprezentował senatora Sławomira Rybickiego.
– Okupacja niemiecka w Gdyni rozpoczęła się 14 września 1939 roku, ale należy pamiętać, że do 19 września broniło się Oksywie, pod dowództwem płk. Stanisława Dąbka. Tego dnia do miasta wkroczyły pierwsze jednostki Wehrmachtu i oddziały niemieckie, które pozostały w nim aż do 28 marca 1945 roku. Trwający ponad pięć i pół roku okres hitlerowskiej okupacji stanowi najtragiczniejszą kartę w historii naszego miasta. Wielu mieszkańców straciło życie, m.in. w Piaśnicy i Stutthofie. Dziesiątki tysięcy ludzi musiało opuścić swoje mieszkania w ramach przymusowych deportacji i wyjechać w nieznane. Pozostali gdynianie byli germanizowani, ale władzom niemieckim nie udało się zatrzeć przedwojennego etosu naszego miasta – mówi Joanna Zielińska, przewodnicząca Rady Miasta Gdyni.
Tego dnia miasto w sposób szczególny upamiętnia również Tajny Hufiec Harcerzy i jego działania w czasie okupacji. To właśnie dzięki dzielnym harcerzom Gdynia nie zamieniła się w gruzy.
– Należy przypomnieć gdyńskich harcerzy, którzy od pierwszych dni okupacji rozpoczęli działalność konspiracyjną. Harcerzom Tajnego Hufca zawdzięczamy między innymi to, że miasto niewiele ucierpiało w czasie walk w 1945 roku – zaznacza Zielińska.
Na cześć bohaterów w mundurach z lilijką na maszt flagowy Urzędu Miasta Gdyni przy al. Marsz. Piłsudskiego wciągnięto kopię bandery „Zawiszy Czarnego”. Więcej na ten temat piszemy w osobnym artykule.
Wyzwolenie Gdyni
Gdynia była jednym z głównych ogniw niemieckiego systemu obronnego nad Zatoką Gdańską. Wyzwolenie miasta to efekt zmasowanej ofensywy wojsk radzieckich i polskich. 13 marca 1945 roku armie 1. i 2. Frontu Białoruskiego stanęły na przedpolach przygotowanego do długotrwałej obrony Trójmiasta. Po dwóch tygodniach zaciekłych walk wojska dotarły do Gdyni. 26 marca rozpoczął się szturm. Walki o poszczególne dzielnice Gdyni były bardzo zacięte. 28 marca 1945 roku ostatecznie wyparto z miasta niemieckich okupantów. Gdynia była wolna i prawie nie ucierpiała. Resztki wojsk niemieckich broniły się jeszcze do 5 kwietnia na Oksywiu, prowadząc ewakuację drogą morską na Półwysep Helski.
Magdalena Czernek
fot. Mariusz Zieliński
UM Gdynia
