Pandemia doskwiera wszystkim, ale to czas najtrudniejszy dla seniorów. Nie tylko są w grupie najwyższego ryzyka zakażenia koronawirusem, ale zostali z troski o ich zdrowie odizolowani od rodzin i reszty społeczeństwa. Tę izolację najtrudniej znieść w okresie świąt. Gdyńscy seniorzy nie zostali jednak sami.
Miasto opiekuńcze to miasto, w którym liczy się przede wszystkim człowiek. Które dostrzega problemy wszystkich mieszkańców, jest na nie wrażliwe i wychodzi im naprzeciw podejmując różne działania systemowe.
– W czasie pandemii świat stanął na głowie. Odwróceniu uległy trendy i normy społeczne. Odwiedzanie naszych rodziców, dziadków jest wyrazem bezmyślności, zaś zaniechanie kontaktu wyrazem troski o nich. Od 15 lat prowadziliśmy w Gdyni działania na rzecz aktywizacji seniorów, budowania relacji, zachęcania do aktywności. Obecnie, z uwagi na ich bezpieczeństwo robimy wszystko by powstrzymać seniorów przed kultywowaniem relacji społecznych. A jak wskazują badania, przymusowa izolacja może mieć złe skutki dla zdrowia psychicznego. Dlatego tak ważne jest budowanie systemu wsparcia dla osób starszych – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.
W tętniących życiem Klubach Seniora zgaszono światła, wycieczki i spacery odwołano. Stało się tak w tym roku dwukrotnie – w czasie wiosennego i jesiennego lockdownu, który trwa do tej pory i nie skończy się przed świętami. Życie towarzyskie i kulturalne musiało przenieść się do świata wirtualnego, w którym jednak część starszych osób się nie odnajduje. Dlatego tak istotną rolę zaczął odgrywać kontakt telefoniczny.
Seniorze porozmawiajmy
Zarówno wiosną, jak i jesienią, grupa animatorów Centrum Aktywności Seniora (CAS) kontaktuje się z seniorami przez pięć dni w tygodniu – dzwonią, piszą esemesy i wiadomości w internecie.
– Mamy 12 000 osób w naszej bazie danych, ale czasem ktoś się do nas zgłasza, że starsza sąsiadka lub sąsiad potrzebuje pomocy. Niektórym wystarczy telefon raz na 3 tygodnie, a innym codziennie trzeba zapewnić chociaż krótką rozmowę – mówi Bożena Zglińska, dyrektorka CAS.
– Teraz rozmowy są inne niż wiosną, kiedy informowaliśmy, jakie są obostrzenia, gdzie zgłaszać się po pomoc, jak zrobić zakupy, skontaktować z wolontariuszami. W tej chwili to bardziej osobiste rozmowy – jak spędzają czas, co jest największym problemem, jakie mają marzenia po pandemii, na czym im najbardziej zależy. To rozmowy od serca, wymagają więcej czasu niż 5-10 minut – nawet półgodziny i dłużej, w zależności czy osoba jest zupełnie samotna, czy tylko sama mieszka, ale ma kontakt telefoniczny z rodziną i znajomymi. Współpracujemy też z młodzieżą z Liceum Jezuitów, która prowadzi rozmowy z seniorami, co pielęgnuje więź międzypokoleniową. Seniorzy cieszą się z tych kontaktów bardzo, bo są przygnębieni izolacją, ale chociaż rozmową telefoniczną czy namiastką świąt możemy promyk słońca do ich domów wpuścić.
Bo izolacja jest szczególnie dotkliwa w okresie świąt. Dlatego CAS wraz z Gdynią Rodzinną zorganizował akcję wysyłania kartek świątecznych „Droga Pani Babciu! Drogi Panie Dziadku!”, które piszą i rysują dzieci. Kartki zostaną wysłane do tych, którzy czują się samotni oraz dołączone do świątecznych paczek żywnościowych, które przekazane zostaną najbardziej potrzebującym podopiecznym przez zespoły CAS i MOPS.
W rozmowach i mailach seniorzy zachęcani są przez animatorów do wejścia na Wirtualny CAS, gdzie czeka na nich bogata oferta zajęć i na facebookową grupę, dokąd przeniosło się życie towarzyskie. W obliczu pandemii gdyńscy seniorzy udowadniają, że są w stanie zaadoptować się do nowej sytuacji i częściej sięgają do technologii, która wcześniej mogła być im zupełnie obca.
– Od poniedziałku do piątku są 3-4 wykłady dziennie, takie jakie były w realu na Gdyńskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku – język angielski, historia sztuki, literatury, ziołolecznictwo, psychologia, wykłady podróżnicze. Są też ćwiczenia gimnastyczne online – Tai Chi, terapia tańcem, zdrowy kręgosłup, gimnastyka ogólnorozwojowa. Prowadzimy webinaria np. na zoomie grupa teatralna przygotowuje spektakl – opowiada Bożena Zglińska.
Kiedy seniorzy zgłaszają konkretną potrzebę pomocy, zespół CAS kontaktuje się z wolontariuszami.
W czym możemy pomóc – czyli gdyński wolontariat
Miasto, w którym się dobrze żyje, jest nie tylko opiekuńcze, ale i obywatelskie, gdzie mieszkańcy mają świadomość potrzeb wspólnoty i aktywnie, oddolnie włączają się w działania dla jej dobra np. na polu wolontariackim.
Seniorzy mogą liczyć na szeroki wachlarz pomocowy w placówkach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS). Jednym z takich działań, adresowanym głównie do osób w wieku 70 lat i więcej, w tym w ramach programu „Wspieraj seniora”, jest pomoc wolontariuszy w codziennych czynnościach, jak choćby w zrobienie zakupów. MOPS udziela także informacji na temat wszystkich dostępnych w Gdyni form wsparcia w związku z pandemią.
Swoje wsparcie oferuje także Gdyńskie Centrum Organizacji Pozarządowych (GCOP).
– Korzystając z olbrzymiego potencjału osób działających w III sektorze, ale również wrażliwości gdynian, stworzyliśmy bazę wolontariuszy, którzy pomagają osobom szczególnie zagrożonym przez pandemię, w tym seniorom, jak również przebywającym w kwarantannie lub izolacji. To pomoc w codziennych wyzwaniach – zakupach, odbiorze leków, dowiezieniu ciepłego posiłku czy wyprowadzeniu psa – mówi Jakub Ubych z GCOP i Radny Miasta Gdyni.
Jeśli potrzebujesz pomocy
58 743 21 64 – to numer specjalnego telefonu, pod którym każdy mieszkaniec Gdyni może zasięgnąć informacji na temat wsparcia w trudnej sytuacji spowodowanej pandemią koronawirusa. Dyżurujący pod nim specjaliści odpowiadają na pytania dotyczące:
– koronawirusa – profilaktyki zakażeń i postępowania w wypadku podejrzenia zakażenia,
– sytuacji opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz zasiłków opiekuńczych,
– wskazówek postępowania dla seniorów,
– informacji o instytucjach i organizacjach pomocowych, do których należy zgłosić się w kryzysowej sytuacji życiowej, gdy nie można liczyć na pomoc sąsiadów i rodziny.
58 622 22 22 – to całodobowy numer telefonu dla osób, które znalazły się w kryzysie psychicznym i potrzebują wsparcia.
Gdyńskie Centrum Organizacji Pozarządowych – o pomoc wolontariuszy w zrobieniu zakupów, odbiorze leków czy wyprowadzeniu psa można zgłaszać się telefonicznie pod numerem 58 661 35 41 lub mailowo: biuro@gdyniapozarzadowa.pl.
Centrum Aktywności Seniora – tel: 58 661 55 38, sekretariat@cas.gdynia.pl, www.wirtualny.cas.gdynia.pl
Po pomoc można również zgłaszać się do jednego z czterech Dzielnicowych Ośrodków Pomocy Społecznej, zgodnie z miejscem zamieszkania.
Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej nr 1 – tel. 58 627 20 00
Obsługuje dzielnice: Wzgórze Św. Maksymiliana, Redłowo, Dąbrowa, Karwiny, Wielki Kack, Wiczlino, Mały Kack, Orłowo.
Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej nr 2 – tel. 58 625 17 49
Obsługuje dzielnice: Oksywie, Babie Doły, Pogórze, Obłuże.
Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej nr 3 – tel. 58 663 20 20
Obsługuje dzielnice: Cisowa, Chylonia, Pustki Cisowskie, Demptowo, Leszczynki, Grabówek.
Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej nr 4 – tel. 58 620 24 00
Obsługuje dzielnice: Śródmieście, Kamienna Góra, Działki Leśne, Witomino – Radiostacja, Witomino – Leśniczówka, Chwarzno – Wiczlino.
Jeśli chcesz pomóc
Jeżeli jesteś osobą, która chce się zaangażować w pomoc – skontaktuj się z nami i zostań jednym z gdyńskich bohaterów!
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni: tel. 58 782 01 20 lub 516 870 249
Gdyńskie Centrum Organizacji Pozarządowych: tel. 58 661 35 41 lub biuro@gdyniapozarzadowa.pl
Przemysław Kozłowski
UM Gdynia