Gdańsk uczci Narodowe Święto Niepodległości oraz obchody 50 rocznicy Grudnia’70. Podczas wtorkowej konferencji prasowej prezydent Gdańska i zaproszeni goście: Lech Parell, prezes stowarzyszenia SUM, Henryk Knapiński współtwórca Pomnika Poległych Stoczniowców i Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności, przedstawili plany obchodów tych ważnych w historii Polski i Gdańska wydarzeń.
– Jutro 102 rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości. Dziękuję stowarzyszeniu SUM, że choć tego dnia nie odbędzie się Parada Niepodległości, to jednak kontynuujemy wspólnie tradycję świętowania Biało-Czerwonej – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Co to znaczy dziś, w XXI wieku być patriotą. Powiem co to oznacza dla mnie i co ja zrobię: tego dnia będę chciała komuś pomóc, komuś kto jest samotny, kto nie ma z kim być, z kim porozmawiać. Każdy z nas może zadzwonić, pomagać można w wielu formach – dodała prezydent.
11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości
Obchody rozpoczną się o godzinie 10.00 przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego, u zbiegu alei Grunwaldzkiej i Wojska Polskiego. Jak każdego roku, prezydent Gdańska wspólnie z radnymi Miasta Gdańska, gdańskim oddziałem Związku Piłsudczyków Rzeczypospolitej i Dowództwem Garnizonu Gdańskiego zainauguruje obchody odzyskania niepodległości składając kwiaty u stóp pomnika.
Flaga nad Gdańskiem
Dzień Niepodległości w Gdańsku uczci podniesienie flagi państwowej na znajdujący się na Górze Gradowej, najwyższy w mieście maszt. Podczas symbolicznych uroczystości, które rozpoczną się o godzinie 10.30 planowana jest także salwa honorowa z repliki armaty Elżbieta. Wydarzeniu towarzyszyć będzie koncert mobilnego carillonu i trębaczy. Uczestniczyć w nich będą prezydent Aleksandra Dulkiewicz i Agnieszka Owczarczak, przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.
W samo południe, zabiją serca dzwonów Bazyliki Mariackiej i kościoła św. Katarzyny. Na godzinę 12.00 planowana jest także uroczysta msza w Bazylice Mariackiej.
Barwy Biało-Czerwone
– To będzie inne świętowanie niż co roku, ale na pewno macie w domach flagi, które niejednokrotnie rozdawaliśmy przy różnych okolicznościach. Ozdóbmy nasze balkony, okna, przedproża. Niech Gdańsk będzie Biało-Czerwony! – apelowała podczas konferencji prezydent Dulkiewicz.
Miasto ozdobiły też kotyliony. Przystrojone zostały m.in. kładka nad Motławą prowadząca na Wyspę Oławiankę, zieleń na Placu Kobzdeja czy latarnie na Długim Targu. Biało-Czerwone barwy umieszczone zostaną także na przedprożach Ratusza Głównego Miasta, budynku Rady Miasta i Urzędu Miejskiego. Kotyliony zyskały gdańskie pomniki; Jana III Sobieskiego i marszałka Józefa Piłsudskiego. Kotylion zawisł także na ogrodzeniu fontanny Neptuna.
Parady wspomnień czar
W środę o godz. 11.00 prezydent Dulkiewicz wraz z radną Miasta Gdańska Anną Golędzinowską złożą kwiaty pod pomnikiem Króla Jana III Sobieskiego na Targu Drzewnym, a o 11.30 wraz z radną Kamilą Błaszczyk pod pomnikiem „Tym, co za polskość Gdańska” przy ul. Podwale Staromiejskie. Te miejsca to ważne punkty na corocznej Paradzie Niepodległości.
– Parada Niepodległości stała się tradycją od 2003 roku w Gdańsku i zapoczątkowała modę na radosne świętowanie. Modę, która przyjęła się w całej Polsce, bo wiemy, że w setkach miast przechodziły Parady Niepodległości, podobne do tych gdańskich. – mówił podczas briefingu Lech Parell, prezes Towarzyszenia SUM. – Rzeczą najważniejszą dla nas jest okazanie takiego patriotyzmu, który polega na tym, że będziemy zachowywać się w sposób bezpieczny. Parada, taka jaką wszyscy znamy, w tym roku się nie odbędzie. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, abyśmy wspomnieli o tym jak obchodziliśmy 11 listopada w ostatnich latach. Dlatego przygotowaliśmy na ulicach Gdańska, pod pomnikiem Tym co za polskość Gdańska, a także pod pomnikiem Jana III Sobieskiego wystawę zdjęć z naszych poprzednich parad. Jest to wystawa, która pokazuje jak bardzo Gdańsk jest Biało-Czerwony, jak bardzo Gdańsk jest patriotyczny i jak bardzo gdańszczanie tę patriotyczną tradycję kultywują – dodał Lech Parell.
Plansze ze zdjęciami będą wystawione w miejscu, gdzie zwykle zaczynała się uroczysta Parada Niepodległości – na placu przy ul. Podwale Staromiejskie, przy pomniku Tym co za polskość Gdańska oraz dodatkowo, w okolicach pomnika Jana III Sobieskiego. Wystawa będzie dostępna od 11 do 30 listopada, a wydłużony jej czas trwania umożliwi obejrzenie zdjęć wszystkim zainteresowanym z zachowaniem środków bezpieczeństwa, bez ryzyka nadmiernego gromadzenia się.
W dniach 11-30 listopada zostanie również uruchomione specjalne radio na falach UKF 91.30 MHz, gdzie będzie emitowana okolicznościowa audycja radiowa poświęcona historii gdańskich obchodów Dnia Niepodległości.
Wystawę będzie można obejrzeć, a programu wysłuchać także na stronie www.paradaniepodleglosci.pl.
Dwa koncerty online
W środę, o godzinie 13.00 z wieży Ratusza Głównego Miasta zabrzmią carillony. Monika Kaźmierczak, carillonistka miejska wykona pieśni patriotyczne oraz utwory muzyki polskiej i gdańskiej. Nie zabraknie też Mazurka Dąbrowskiego, hymnu narodowego.
– O godzinie 18.00 na portalu gdansk.pl transmitowany będzie Koncert Weterana. Utwory muzyczne będą przeplatane wystąpieniami kombatantów. We wrześniu kiedy ten dzień przypada, nie mogliśmy go należycie uczcić z powodu pandemii, teraz mamy szansę podkreślić jego wagę – mówiła prezydent Gdańska.
Cappella Gedanensis wykona tego dnia koncert transmitowanym na portalu gdansk.pl o godzinie 20.00. W repertuarze pieśni patriotyczne.
50 rocznica Grudnia ‘70
– W roku 2020 mija też 50 lat, które dzielą nad od wydarzeń Grudnia ‘70 . Grudnia który spłynął krwią. Krwią spłynęły ulice Gdańska, Gdyni, Elbląga, Szczecina… W roku ’70 Robotnicy postanowili wyjść na ulice i zawalczyć – tak o obchodach kolejnej ważnej rocznicy mówiła prezydent Dulkiewicz. – Ze względów epidemicznych nie będziemy mogli uczcić tych tragicznych, ale przełomowych wydarzeń tak, jak ich ofiary by zasługiwały, ale odsłonimy w Gdańsku 6 z 8 zaplanowanych tablic poświęconych tym, którzy zginęli. Widomy znak pamięci o tym co się wydarzyło. Z tej krwi z grudnia zrodziła się nadzieja. 10 lat później powstał pomnik poległych stoczniowców. Powstał w trzy miesiące, to cud techniki, dar Polek i Polaków z całego świata. 16 grudnia w rocznicę tragicznych wydarzeń z roku ’70 i 16 grudnia w 40 lat po odsłonięciu pomnika, tego dnia z zachowaniem rygorów bezpieczeństwa zapraszamy do uroczystości które uczczą pamięć poległych – dodała prezydent.
Osiem tablic upamiętniających ofiary Grudnia ’70, odsłoniętych zostanie w miejscach w których zginęli. Obok tablic staną kubiki z informacją o ofiarach oraz o Grudniu ’70. Uroczyste odsłonięcie 6 z nich, wspólnie z rodzinami ofiar nastąpi właśnie 16 grudnia.
Premiera filmu
50 rocznica wydarzeń grudniowych upamiętniona zostanie też premierą filmu o twórcach pomnika Poległych Stoczniowców 1970.
– W porozumieniu z prezydentem Pawłem Adamowiczem, który zamówił u nas scenariusz do filmu, następnie przy współpracy z Urzędem Miejskim, panią prezydent Aleksandrą Dulkiewicz i Telewizją Polską, kończymy produkcję filmu o ludziach, którzy zbudowali pomnik. O pomniku jest już kilka materiałów filmowych, ale nie ma o tych ludziach, którzy za darmo montowali, wykonali ten pomnik. Premiera tego filmu odbędzie się najprawdopodobniej 16 grudnia– poinformował Henryk Knapiński, współtwórca Pomnika Poległych Stoczniowców.
Rocznica Grudnia w Europejskim Centrum Solidarności
– Jutro ważna i piękna data, 102 rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości. To był czas wielkiej i strasznej wojny, ale też szczęścia z odzyskania niepodległości. Dla Polski XX wiek był trudny, ale po okresie II Wojny Światowej i komunizmu przyszedł moment drugiej niepodległości, jej kolebką jest Gdańsk. 1918 i 1970– te daty są ze sobą powiązane – mówił Basil Kerski, dyrektor ECS. – Grudzień ’70 to także początek ruchu Solidarności. Grudzień pamiętamy nie tylko jako 70 rok, ale jeden z czynów społecznych w grudniu 80, czyli wspomniane już przez panią prezydent odsłonięcie pomnika. To było pierwsze miejsce w całym bloku sowieckim, w którym upamiętniono ofiary komunizmu, ten pomnik w roku‘81 był miejscem, w którym komuniści kapitulowali. To było też zwycięstwo obywateli. Tu mamy żywą pamięć drugiej niepodległości. Chcemy 16 grudnia być pod pomnikiem– dodał Kerski.
16 grudnia o godzinie 17.00 rozpoczną się główne obchody 50 rocznicy Grudnia ’70 – apel poległych, odsłonięcie tablic przed bramą historyczną nr 2, koncert w wykonaniu Schola Cantorum Gedanensis. Na Placu Solidarności stanie okolicznościowa wystawa przygotowana przez IPN. Wszystkie wydarzenia w rygorze sanitarnym. O szczegółach uroczystości będziemy informować bliżej jej terminu.
Joanna Bieganowska
Urząd Miejski w Gdańsku
