Miejsce dialogu artystycznego, księgarnia, galeria, kawiarnia, czytelnia, klub literacki z programem spotkań autorskich oraz sala koncertowa i scena. To wszystko będzie można znaleźć w przestrzeni budynku przy Długiej 35, która powstała w ramach projektu Gdańsk Miasto Literatury. Uroczyste otwarcie odbędzie się w piątek, 4 listopada o godz. 19.00. Wcześniej, o godz. 18.00, podczas zamkniętego spotkania, zaplanowano oprowadzanie kuratorskie oraz prezentację międzynarodowego programu artystyczno-społecznego Wolne Słowo. W spotkaniu mogą wziąć udział przedstawiciele mediów.
– Kilka miesięcy temu Gdańsk odzyskał piękne przestrzenie w samym sercu Głównego Miasta zajmowane przez ponad 60 lat najpierw przez Związek Radziecki i jego reprezentantów, a następnie przez Federację Rosyjską. W kamienicy przy ul. Długiej 35 powstaje teraz miejsce społecznego i artystycznego dialogu, inspirujące do krytycznego myślenia, szukające odpowiedzi na propagandę, systemowe pranie mózgu, wychowanie do obojętności i tresowanie do nienawiści – mówi Marcin Hamkało, pełnomocnik Prezydenta ds. programu Gdańsk Miasto Literatury. – Miejsce, do którego weszliśmy, wypełnione było duchem sowieckim. Reprezentowało kulturę, której wyznawcy 24 lutego 2022 roku postanowili wymazać kulturę swoich sąsiadów, bo uważają ją za niższą, podległą, niegodną samodzielności. Żeby zacząć tu działać na innych zasadach, żeby prowadzić w tym miejscu dialog oparty na zaufaniu, musieliśmy najpierw dokonać spektakularnego i wiarygodnego egzorcyzmu. Do odczynienia Domu Rosyjskiego potrzebowaliśmy pomocy artystów z Ukrainy.
Otwarcie Długiej 35 zainauguruje spotkanie z artystami, których prace znalazły się na parterze budynku. Uznana twórczyni modowa – Yasia Khomenko – zaprojektowała i wykonała tkaninę „Obiekt dla Długiej 35” oddzielającą przestrzeń biurową od sali spotkań i prezentacji. Utrzymana w jasnych tonach praca powstała w autorskiej technice łączenia używanych tekstyliów w prasie. Materiały z odzysku wnoszą przeszłość poprzednich użytkowników i użytkowniczek, ale też zmianę funkcji i „nowe życie”.
Ołeksandr Burłaka – artysta, architekt i badacz modernistycznego budownictwa w jego relacjach z codziennymi użytkowniczkami i użytkownikami – przygotował wystawę „Zona Supperta”, która jest też szkicem graficznej powieści utrzymanej w nastroju tarantinowskiej burleski. Oprócz wystawy artysta zaprojektuje pomieszczenia do codziennej pracy instytucji z wykorzystaniem zastanych przy Długiej 35 destruktów meblowych. Pozostałości poprzednich systemów, zarówno te materialne, jak i mentalne, obyczajowe nie znikają, stają się punktem odniesienia. Stare elementy opowiadają nową organizację odzyskanej przestrzeni i nowy wymiar relacji międzyludzkich.
Wołodymyr Kuzniecow opracował dla Długiej 35 fresk „Tranzyt”, który odnosi się do nowych energii horyzontalnego społeczeństwa w Ukrainie. Artysta od czasów debiutu w trakcie Pomarańczowej Rewolucji rezonuje zarówno ze współczesnością Ukrainy, jak i z kluczowymi dla jej tożsamości wydarzeniami z historii kultury. Kuratorka Anna Łazar współpracująca z Muzeum Sztuki w Łodzi, jest publicystką i tłumaczką, związaną z Instytutem Badań Literackich PAN. Przez wiele lat związana była z dyplomacją publiczną, m.in. pracując w Instytutach Polskich w Kijowie (2008–2014) i w Sankt-Petersburgu (2015–2018).
Program wydarzeń – inauguracja
- Piątek, 4 listopada 2022, g. 19.00 | Rozmowa Anny Łazar z Ołeksandrem Burłaką, Wołodymyrem Kuzniecowem i Yasią Khomenko / w języku ukraińskim, z tłumaczeniem na język polski | wstęp wolny
- Sobota, 5 listopada 2022, g. 13.00 | Oprowadzanie w języku ukraińskim | wstęp wolny
- Sobota, 5 listopada 2022, g. 16.00 | Oprowadzanie kuratorskie w języku polskim | wstęp wolny
Od 8 listopada ekspozycja będzie dostępna od wtorku do piątku w godzinach 12.00–16.00.
Biuro projektu Gdańsk Miasto Literatury jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00.
Wybrane wydarzenia przy Długiej 35 w listopadzie:
- 8 listopada | Premiera serwisu miastoliteratury.com z udziałem twórców
- 10 listopada | Izabela Morska rozmawia z Piotrem Sobolczykiem i Beatą Karpińską-Musiał
- 15 listopada |Wykład Marii Tkaczenko
- 17 listopada | Tanzlaboratorium – rozmowa z twórcami
- 20 listopada | Spektakl „Dyktatura ofiary” / Tanzlaboratorium
- 25 listopada | Rozmowa Oksany Czerkaszyny z Marią Peszek
Księgarnia – Tajne Komplety Gdańsk
„Prawdziwa księgarnia, a nie sklep z książkami”, jak reklamują się Tajne Komplety, będzie miała w ofercie, oprócz odpowiednio dobranej literatury pięknej, eseistyki, tytułów z zakresów sztuk wizualnych, nauk społecznych czy działu obcojęzycznego, również świetnie wydane książki dla dzieci. Nie zabraknie tu też wyboru literatury o Gdańsku i pozycji lokalnych wydawnictw, a także tytułów w języku ukraińskim. Oczywiście w ofercie, tak jak we Wrocławiu, będzie szeroki wybór poezji, zwłaszcza współczesnej, a na dokładkę plakaty i widokówki polskich artystów. Tajne Komplety Gdańsk jako kameralny dom kultury są otwarte na gdańskie środowiska twórcze i kulturę niezależną.
„Chcemy zapewnić dostęp do najlepszej, ciekawszej od sieciowych bestsellerów, literatury” – mówią Karol Pęcherz i Grzegorz Czekański, którzy Tajne Komplety z ramienia Fundacji im. Tymoteusza Karpowicza prowadzą we Wrocławiu już od 12 lat. W tym czasie stworzyli być może najbardziej rozpoznawalną autorską księgarnię w Polsce. Obszerny, starannie wyselekcjonowany księgozbiór, zbudowany zwłaszcza z niszowych wydawnictw można tu kupować i przeglądać, pijąc świeżo mieloną kawę. Tajne Komplety na swoim koncie mają setki zorganizowanych wydarzeń (spotkań autorskich, koncertów, dyskusji, warsztatów).
Otwarcie księgarni planowane jest na początek grudnia.
Więcej informacji: facebook.com/gdanskmiastoliteratury
Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
