W Śródmieściu uroczyście odsłonięto tablicę z nazwą skweru imienia księdza infułata Stanisława Bogdanowicza. Były proboszcz Bazyliki Mariackiej, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska oraz autor publikacji historycznych i książek dla dzieci został upamiętniony podczas wzruszającej uroczystości, która odbyła się w sobotę 13 maja.
W wydarzeniu wzięli udział Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska, Antoni Bogdanowicz, brat księdza infułata, przedstawiciele klubu radnych Wszystko Dla Gdańska, którzy byli inicjatorami uhonorowania księdza Bogdanowicza i bp. Piotr Przyborek, biskup pomocniczy archidiecezji gdańskiej, Agnieszka Owczarczak, przewodnicząca Rady Miasta Gdańska oraz liczne grono gdańszczanek i gdańszczan.
– Dzisiaj dużo słów padło o księdzu Stanisławie Bogdanowiczu jest to piękne podsumowanie na epitafium, które od kilku lat wisi w Bazylice Mariackiej, tam, gdzie spoczywają jego doczesne szczątki: „Kościołowi, Polsce, Gdańskowi poświęcił siły i talenty” i myślę, że to nie jest tylko wspomnienie człowieka, który tak wiele zasług ma właśnie dla Kościoła, dla Polski i Gdańska, ale myślę, że to także zadanie dla nas wszystkich – zaznaczyła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Myślę, że w pełni utożsamiał naszym gdańską maksymę Nec temere nec timide, czyli bez strachu, ale z rozwagą. Pomagał przygotować ucieczkę z sądu marynarki wojennej, ukrywał między innymi Bogdana Borusewicza, ale także w wielu innych w czasach, gdy groziły za to poważne konsekwencje. Umiał też odnaleźć się we współczesnych czasach, kiedy upadł komunizm. Znalazł swoje miejsce i wtedy właśnie zajął się odzyskiwaniem zaginionych dzieł i ich powrotem do Bazyliki Mariackiej.
– Obecny proboszcz Bazyliki Mariackiej, ksiądz Ireneusz Bradtke, nazywa bazylikę koroną Gdańska. Bardzo mi się to podoba, gdyż to jest fakt, to jest rzeczywiście korona Gdańskim, a infułat Bogdanowicza zawsze przy tej koronie Gdańska był. Ksiądz infułat nie tylko dbał o kościół, ale również o ludzi, którzy do tego kościoła przychodzili pomodlić się, ale też dla tych co chcieli bazylikę zobaczyć i podziwiać. Zawsze był. Był wtedy, kiedy były różne, ważne uroczystości, ale był też wtedy, kiedy go potrzebowaliśmy – wspominał ks. biskup Piotr Przyborek.
Z wnioskiem o nadanie nazwy wystąpił Klub Radnych Wszystko dla Gdańska. Skwer imienia ks. infułata Stanisława Bogdanowicza znajduje się w ścisłym centrum miasta. Miedzy ulicami Św. Ducha, Latarniową, Szeroka i Targiem Drzewnym. Lokalizacja ustalona została w porozumieniu z rodziną ks. Bogdanowicza. Radni o nadaniu imienia temu miejscu zdecydowali jednogłośnie podczas LIX sesji Rady Miasta Gdańska w lutym 2023 roku.
– Ksiądz infułat był osobą, która jednoczyła ludzi ponad podziałami. Mamy bardzo pięknie nazwany skwer imieniem człowieka, który żył pięknie i nie tylko jako ksiądz, ale jako osoba. To jest bardzo istotne we współczesnym świecie – podkreśliła Beata Dunajewska, przewodnicząca WdG. – Chciałam bardzo podziękować Piotrowi Dzikowi za znalezienie tego prestiżowego miejsca dla uczczenia księdza Bogdanowicza.
– Pragnę podziękować wszystkim państwu, tak jakby to uczynił mój świętej pamięci brat – powiedział Antoni Bogdanowicz, brat infułata. – Bóg zapłać, żeście upamiętnili mnie, prostego pracownika winnicy pańskiej nazwaniem moim imieniem skweru w ukochanym mieście Gdańsku.
W realizację pomysłu mocno zaangażowany był radny Piotr Dzik z klubu Wszystko dla Gdańska, który pilotował całą formalną procedurę i pomagał w wyborze miejsca. Osobą, która zabiegała w RMG o uhonorowanie ks. infułata Stanisława Bogdanowicza w przestrzeni miasta była również radna Barbara Imianowska (PiS).
– Zgromadziliśmy się tu w licznym gronie, a to też świadczy o tym, jak wielką postacią był ksiądz infułat Stanisław Bogdanowicz pochodzący z Wilna – przypomniała Agnieszka Owczarczak, przewodnicząca Rady Miast Gdańska. – Ksiądz infułat starał się, aby bazylika odzyskała swój dawny blask, zawdzięczamy mu powrót wielu cennych dzieł sztuki sakralnej do właśnie tej korony Gdańska. Więzień polityczny, nieustannie wspierał opozycję antykomunistyczną w PRL, był kapelanem kombatantów. Te wszystkie działania i szereg innych, których przecież dzisiaj nie sposób nawet wymienić. Doprowadziły w 2004 roku Radę jest za Gdańska do uhonorowania go tytułem Honorowego Obywatela Miasta Gdańska. Przy tym wszystkim był człowiek niezwykle skromny, dobry, życzliwy, zawsze z wielki sercem wychodzący do drugiego człowieka. Jestem dumna, że nasze miasto miało takiego mieszkańca.
Życiorys ks. Stanisława Bogdanowicza
Ks. infułat Stanisław Bogdanowicz urodził się 6 listopada 1939 r. w Żwiryni na Ziemi Wileńskiej. W 1963 r. został absolwentem Gdańskiego Seminarium Duchownego, cztery lata później ukończył pedagogikę pastoralną na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1968–1975 był referentem w Kurii Biskupiej w Gdańsku i rektorem kościoła św. Andrzeja Boboli w Sopocie. W latach 1979-2014 pełnił funkcję proboszcza Kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku.
Trwałym świadectwem zasług ks. Infułata dla kultury są odzyskane, dzięki jego staraniom, zabytki sztuki sakralnej zdobiące dziś wnętrze Bazyliki Mariackiej. Pozostawił po sobie zbiór 60 publikacji i ponad 300 artykułów popularyzujących dzieje Gdańska i historii gdańskiego kościoła, które upowszechniły wiedzę o grodzie nad Motławą. Ks. Infułat Stanisław Bogdanowicz był człowiekiem zasłużonym również dla przemian demokratycznych w Polsce, a szczególnie dla kształtowania etosu wolnościowego w Gdańsku. Wspierał działaczy opozycji i osoby represjonowane przez reżim komunistyczny. W historię naszego miasta wpisały się odprawiane przez niego msze w intencji ojczyzny oraz manifestacje patriotyczne, które wyruszały z Bazyliki Mariackiej.
Ks. Bogdanowicz był także autorem kilkudziesięciu książek o historii oraz architekturze i dziejach gdańskich kościołów, m.in. monografii „Kościół Gdański pod rządami komunizmu 1945–1984”, artykułów w prasie katolickiej. Ksiądz Bogdanowicz – jako Stan Bogdan – napisał też bajki dla dzieci, m.in. „O małym Kostku i herbie Ferberów” czy „Baśnie gdańskie”.
Jego zasługi zostały docenione w 2001 r., kiedy to za całokształt dokonań związanych z popularyzacją dziejów naszego miasta i podejmowanych działań na rzecz gdańskich zabytków, został wyróżniony Medalem Św. Wojciecha. Rada Miasta Gdańska w 2004 r. nadała mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Gdańska. 2005 r otrzymał srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce oraz za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej w 2008 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2017 roku pośmiertnie został odznaczony przez prezydenta RP Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz kościoła katolickiego w Polsce oraz zachowania dziedzictwa narodowego, za pracę duszpasterską i społeczną wśród środowisk kombatanckich. Ponadto otrzymał Nagrodę Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (2011r.), Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (2007r.).
Zmarł 20 października 2017 roku. Jest pochowany w Krypcie Kapłanów Archidiecezji Gdańskiej w kościele NMP.
Izabela Kozicka-Prus
Urząd Miejski w Gdańsku
fot. D.Paszliński/