Ponad 90 filmów fabularnych i dokumentalnych z całego świata, a do tego wideoklipy oraz słuchowiska radiowe. Zbliża się 13. edycja festiwalu Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci. Znamy już listę produkcji, które w tym roku będą walczyć o filmowe nagrody w ramach wydarzenia. Festiwal odbędzie się w Gdyni za nieco ponad miesiąc. Wystartuje 29 września i potrwa do 2 października.
W tym roku festiwal Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci zapowiada się niezwykle bogato. To będą 4 dni wypełnione filmowymi seansami. Nie zabraknie też paneli dyskusyjnych i pokazów specjalnych. Wydarzenie odbędzie się w formule hybrydowej. Powstaną dwa kina plenerowe, a pokazy konkursowe będą się odbywać w Gdyńskim Centrum Filmowym i Teatrze Muzycznym. Można się spodziewać nowych idei i tematów, które poszerzają postrzeganie historii i pozwalają na wyjście poza utarte schematy.
– Opowiadamy nie tylko o patriotyzmie heroicznym, ale i o poszerzaniu wolności indywidualnej, którą nierzadko ciężko jest zmierzyć. Nieustannie wypracowujemy wspólne działania z przedstawicielami innych państw, obserwujemy ich potrzebę w opowiadaniu własnej historii, dajemy przestrzeń do prezentacji i rozmowy na ważne dla innych tematy. Na festiwalu NNW będą więc filmy czeskie, węgierskie, japońskie, australijskie. Będzie „Quo vadis, Aida”, ale także utytułowana czeska „Kraina cieni” Bohdana Slámy i wiele pokazów premierowych. Ilość zgłoszonych w tym roku filmów z Polski i ze świata (ponad 150 zgłoszeń) utwierdza nas w przekonaniu o potrzebie rozwijania naszego festiwalu, gdzie oprócz historii z krajów dotkniętych dwoma totalitaryzmami można zobaczyć historie z całego globu i gdzie umiłowanie dla wolności ciągle jest wartością nadrzędną – mówi Arkadiusz Gołębiewski, dyrektor i pomysłodawca festiwalu Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci.
Jak zawsze będzie można zobaczyć najciekawsze filmy i dokumenty, które obrazują wydarzenia historii najnowszej oraz indywidualne opowieści o bohaterach. Twórcy powalczą o nagrody w aż pięciu konkursach. Festiwalowe trofea trafią do realizatorów: najlepszego międzynarodowego filmu dokumentalnego, najlepszego filmu polskiego oraz najciekawszego słuchowiska radiowego. Wyróżnienia zostaną też przyznane w Międzynarodowym Konkursie Filmów Fabularnych oraz Konkursie Wideoklipów.
W tym roku w Międzynarodowym Konkursie Filmów Fabularnych zostanie zaprezentowanych 16 filmów. Na finałowej liście znalazły się produkcje m.in. z Chorwacji, Gruzji, Japonii, Szwajcarii, Czech, Australii czy Ukrainy. Są to:
- „Adam”, reż. Mario Šulina / Chorwacja,
- „Aida” (Quo Vadis, Aïda?), reż. Jasmila Žbanić / Austria, Francja, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Turcja, Rumunia, Afganistan, Bośnia i Hercegowina,
- „Amnestia” (Amnestie), reż. Jonáš Karásek / Słowacja,
- „Atlantyda” (Atlantis), reż. Valentyn Vasyanovych / Ukraina,
- „Caged Birds” (Bis wir tot sind oder frei), reż. Oliver Rihs / Szwajcaria,
- „Captives” (Foglyok), reż. Kristóf Deák / Węgry,
- „Havel”, reż. Slávek Horák / Czechy,
- „Kraina Cienia” (Krajina ve stínu) reż. Bohdan Sláma / Czechy, Słowacja,
- „Mistrz”, reż. Maciej Barczewski / Polska,
- „Natural light” (Természetes fény), reż. Dénes Nagy / Węgry, Łotwa, Francja, Niemcy,
- „Nędzarz i madame”, reż. Witold Ludwig / Polska,
- „Rzhev” (Ржев), reż. Igor Kopylov / Rosja,
- „Shindisi”, reż. Dito Tsintsadze / Gruzja,
- „Star Sand”, reż. Roger Pulvers / Japonia, Australia,
- „Szabadok”, reż. Szilárd Bernáth / Węgry, Rosja,
- „The Flood”, reż. Victoria Wharfe McIntyre / Australia.
Do Międzynarodowego Konkuru Filmów Dokumentalnych zakwalifikowano 22 filmy. To produkcje m.in. z Chorwacji, Francji, Norwegii czy Wenezueli.
- „1970”, reż. Tomasz Wolski,
- „Amelia & Saturnin”, reż. Daniel Zagórski,
- „Bitwa o Honor Miasta”, reż. Eugeniusz Starky,
- „Demons in Paradise”, reż. Jude Ratnam,
- „Der Krieg in Mir”, reż. Sebastian Heinzel,
- „Erase una vez en Venezuela”, reż. Anabel Rodríguez,
- „Janine”, reż. Uladzimir Bokun,
- „KDO JINÉMU JÁMU Rudolf Slánský”, reż. Martin Vadas,
- „Lili i Irmgard. Lwów 1939-1945”, reż. Jerzy Oleszkowicz,
- „Mrtva pokopati”, reż. Matej Sunara,
- „My Favorite War”, reż. Ilze Burkovska Jacobsen,
- „Opowieści dziewczęce”, reż. Barbara Sierosławski,
- „Oto dziś dzień krwi i chwały”, reż. Paweł Grajnert,
- „Po złoto. Historia Władysława Kozakiewicza”, reż. Ksawery Szczepanik,
- „Tajemnice paszportów”, reż. Jacek Papis,
- „Tapis Rouge”, reż. Lucia Sanchez,
- „The Last Knights”, reż. David Gurgulia,
- „Things of Great Value”, reż. Kuba Witek,
- „Węgry. Ukryty Płomień”, reż. Mariusz Pilis,
- „Zimba”, reż. Joel Pizzini,
- „Życie i dziedzictwo Jánosa Esterházyego”, reż. Dezső Zsigmond,
- „Żydzi w Armii Andersa”, reż. Michał Szymanowicz.
Jest też Konkurs Filmów Polskich. Polskie produkcje są nagradzane od pierwszej edycji festiwalu. Teraz zostaną przyznane po raz trzynasty. Twórcy najlepszego filmu otrzymują Złoty Opornik. W tym roku w tej kategorii rywalizuje aż 30 filmowych dzieł.
- „Blachnicki. Maksymalista”, reż. Iwo Kardel,
- „Boża przemytniczka”, reż. Ewa Szakalicka,
- „Fort”, reż. Rafał Pękała, Marcin Maziarzewski,
- „Geniusze i marzyciele – Antoni Kocjan”, reż. Małgorzata Walczak, Marek Pawłowski,
- „Grudniowe rany”, reż. Maciej Niemiro,
- „Grudzień Nasz i Wasz”, reż. Joanna Pieciukiewicz,
- „I tak będę żył”, reż. Paulina Ibek,
- „Jutta i ja”, reż. Maciej Cendrowski,
- „Krwawy ślad”, reż. Ewa Żmigrodzka,
- „Marsz cieni”, reż. Lesław Dobrucki,
- „Operacja Lato ’76”, reż. Ewa Sochacka-Kraśko,
- „Opowieść o miłości”, reż. Rafał Bryll,
- „Ostatni wyrok podziemia”, reż. Stefan Skrzypczak,
- „Papcio Chmiel”, reż. Petro Aleksowski,
- „Parczew ’46. Powojenne rozrachunki”, reż. Bogna Bender-Motyka,
- „Piękny dzień”, reż. Włodzimierz Krygier,
- „Położna”, reż. Maria Stachurska,
- „Poza podejrzeniem”, reż. Marzena Kumosińska,
- „Przełamać barierę strachu”, reż. Tadeusz Arciuch, Maciej Wojciechowski,
- „Pyrlandski łącznik”, reż. Piotr Barełkowski,
- „Świat według Marka”, reż. Aleksandra Fudala-Barańska,
- „Terenia”, reż. Dariusz Walusiak,
- „Trzy ćwierci do śmierci – ostatnia deportacja”, reż. Grzegorz Czerniak, Jerzy Rohoziński, Wojciech Saramonowicz,
- „Ty pójdziesz do Jastrzębia…”, reż. Jędrzej Lipski,
- „VI Brygada Pani Komendant”, reż. Wojciech Królikowski,
- „W odmętach Ravensbrück”, reż. Joanna Zając, Mirosław Krzyszkowski,
- „W starej koszuli, z odwagą w sercu”, reż. Dariusz Deberny,
- „Wałbrzych 1980. Zapomniane porozumienie”, reż. Michał Torz,
- „Wybraniec Bogów”, reż. Konrad Starczewski,
- „Z Gwiazdami. Podróż bez końca”, reż. Maria Dłużewska.
Kolejna kategoria to Konkurs Wideoklipów. O nagrodę powalczy w nim 15 teledysków.
- „Bezimienni II”, wyk. Hubert Bojarski,
- „Miriam”, wyk. Marek Dyjak,
- „Przeznaczenie”, wyk. Ora#Wa Power,
- „Niepodległość”, wyk. SOVA i dzieci ze Szkoły Podstawowej Barcinek,
- „Kaj ze mi się podzioł”, wyk. Grzegorz Płonka / Klaudia Cyrnal (śpiew),
- „Przyszli po wypłata górniki masami”, wyk. Grzegorz Płonka,
- „Kto Ty jesteś”, wyk. Zespół Wokalny Soul,
- „Niezwyciężeni”, wyk. Zespół Wokalny Soul,
- „Kochana Ojczyzno”, wyk. Zespół Wokalny Soul,
- „Egzekucja w Markowej”, wyk. Zespół Wokalny Soul,
- „Dla Niepodległej szli”, wyk. Zespół Wokalny Soul,
- „Terytorialsi”, wyk. Drużyna Mistrzów – Bosski Roman,
- „Battle for Independence”, wyk. Kingdom of Rock,
- „Niepodległa”, wyk. Agnieszka Rzążewska-Michalak,
- „Tu w środku jest człowiek”, wyk. Cieplicka Scena Młodych przy Przystani Twórczej.
W Konkursie Radiowym startuje 13 dokumentów radiowych. Są to:
- „By sumą kar wszystkich mnie tylko karano”, aut. Izabela Patek,
- „Cud w oparach mgły”, aut. Czesława Borowik, Tomasz Najda,
- „Kropla pamięci”, aut. Dominik Gil,
- „Ksiądz Władysław Gurgacz. Mężny kapelan Niezłomnych”, aut. Roksana Szczypta-Szczęch,
- „Mecz, który zapamiętam do końca życia”, aut. Michał Rzepiak,
- „Nie honor było się poddać”, aut. Lech Pilarski,
- „Pierwsi w Austchwitz”, aut. Bogdan Wasztyl,
- „Prawda za podwójnym murem”, aut. Jakub Tarka,
- „System zła”, aut. Tomasz Jeleński,
- „To był Obywatel. Opowieść o Szymonie Pawlickim”, aut. Marzena Bakowska,
- „Trzynastego grudnia roku pamiętnego”, aut. Sebastian Reńca,
- „Wola 44”, aut. Marcin Pośpiech,
- „Zbąszyń 1938”, aut. Kamil Hypki.
Prezentacje konkursowe to jednak nie wszystko. Festiwal kładzie też nacisk na wydarzenia rocznicowe. Tym razem Gdyni skupi się na 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Zostanie również przybliżona postać i życie kardynała Stefana Wyszyńskiego. Będzie też przywołanie roku 1956 i tragicznych wydarzeń z Poznania i Budapesztu.
Z kolei na wystawach towarzyszących festiwalowi zostaną zaprezentowane m.in. dzieje żołnierzy gen. Maczka, a także przejmujące fotografie żołnierzy podziemia niepodległościowego.
Organizatorzy przygotowują też wiele imprez dodatkowych – jak m.in. spotkania z twórcami, panele dyskusyjne, rozmowy po projekcjach, prezentacje nowości wydawniczych, ale również pokazy filmów niemych z muzyką na żywo.
W tym roku festiwal potrwa od 29 września do 2 października. Wydarzenie promuje trendy artystyczne w przekazywaniu historii najnowszej i pokazuje, jak w interesujący sposób opowiadać o rzeczach trudnych i ważnych. Daje możliwość realnego spotkania się kilku pokoleń Polaków z ostatnimi żyjącymi świadkami historii. To także forum wymiany myśli, doświadczeń między ludźmi sztuki i nauki z całego świata.
Szczegółowe informacje o wydarzeniu można znaleźć na stronie festiwalu.
Organizatorami festiwalu są Stowarzyszenie Scena Kultury oraz miasto Gdynia.
Magdalena Czernek
fot. Dawid Linkowski
UM Gdynia