„Perfect storm” przewiduje na 2013 rok słynny ekonomista Nouriel Roubini. Trzynastka w roku nie wróży nic dobrego. Czy ten, który przewidział kryzys w 2008 roku również i teraz się nie pomyli ? Jakie wydarzenia uważa do spełnienia tej czarnej wizji?
Roubini udzielił w ostatnim czasie wywiadu dla telewizji. Wypowiedź ta z racji sezonu letniego była szeroko komentowana. Czy czarny sen ekonomisty ma szansę się powtórzyć? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, jednak nie jest to nie realne.
Ekonomista podaje 5 tez, które jeśli miałyby się zrealizować to Wielki Kryzys z lat 30-tych będzie mini wydarzeniem przy Wielkim Krachu z XXI wieku.
Teza 1 – Wojna.
Jedną z tez do realizacji scenariusza jest wojna Izrael – Iran ze wspomaganiem USA. To akurat scenariusz niestety ale bardzo realny. Zagrożenie bowiem wybuchu istniało już w tym roku. Iran dalej się zbroi, Izraelscy politycy zostali na razie tylko powstrzymani przez amerykańskich z racji zbliżających się tam wyborów prezydenckich. Po jesieni Izrael może otrzymać wolną rękę w działaniach. Konflikt ten niesie za sobą zagrożenie silny problem w newralgicznej części świata. Jeśli Iran zablokuje cieśninę Ormuz oraz uderzy na Izrael, dla gospodarki może to być powodem wysokich wzrostów cen ropy naftowej.
Teza 2 – Recesja lub stagnacja w USA
Też scenariusz, który może się zrealizować. Mimo wciąż olbrzymich środków od FED-u ożywienie w Stanach jest wciąż najsłabsze od lat trzydziestych. Dodruk pieniądza pomaga Wall Street i instytucjom finansowym a nie „ulicy” czyli realnej gospodarce. Drożejąca ropa i gra instytucji na jej wzrost może tylko zdusić rozwój kraju. Dodatkowo pod koniec roku odbędzie się rozmowa odnośnie limitu zadłużenia w Stanach, która może być trudniejsza niż ostatnio. Ewentualny brak podwyżki limitu i wprowadzanie oszczędności automatycznie sprowadza Stany w kierunku recesji lub stagnacji.
Teza 3 – Twarde lądowanie w Chinach
Tu Roubini może mieć największe kłopoty w realizacji swojego czarnego scenariusza. Chiny owszem z roku na rok notują wolniejszy wzrost, jednak wciąż on jest. Bo wzrost 8-9 % PKB rok do roku jest czymś upragnionym przez resztę świata. Poza tym rząd dysponuje cały czas olbrzymimi rezerwami walutowymi (wg danych już blisko 4 bln dolarów !) dzięki którym będzie w stanie wpompować środki na utrzymanie wzrostu w gospodarce.
Teza 4 – Rozpad strefy Euro
Problem strefy Euro to już nie tylko mała Grecja. Na ratunek EBC coraz bardziej jest zapraszany przez takie gospodarki jak Włochy czy Hiszpania. Pamiętajmy jeszcze o Portugalii i innych krajach które wpadają w podobne problemy. Istnieje realna szansa iż wiele krajów strefę euro będzie musiało opuścić. Rozpad jednak całej strefy jest chyba nie realny, istnieje chyba jeszcze wciąż zbyt wiele zainteresowanych by do tego nie dopuścić w najbliższym czasie.
Teza 5 – Spowolnienie krajów rozwijających się (m.in. Polska)
Scenariusz realizujący się automatycznie gdy wypełnią się wszystkie 4 pierwsze. Nie ma bowiem możliwości by przy tak zglobalizowanej gospodarce te kraje przy światowym spowolnieniu wyszły obronną ręką. Nikt nie tworzy bowiem osobnej zielonej wyspy, prędzej czy później nikt nie wytrzyma naporu kryzysu.
Jak widać duża teraz rola w uratowaniu świata w Chinach i Europie. Od nich chyba bowiem w tym momencie zależy najwięcej. Te punkty i tezy Roubiniego na najbliższy rok wydaje się mają najmniejszą szansę realizacji. Ale do „perfect strom” niestety brakuje niewiele.
Opr. Red
